สะพานเฉลิมโลก 55

สะพานข้ามคลองแสนแสบ และเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กแห่งแรกในประเทศไทย

สะพานเฉลิมโลก 55 เป็นสะพานชุดเฉลิม ลำดับที่ 14 สร้างข้ามคลองบางกะปิหรือคลองแสนแสบ ที่ถนนราชดำริและถนนเพชรบุรี (บริเวณแยกประตูน้ำ เขตราชเทวี กรุงเทพมหานครในปัจจุบัน) เพื่อเชื่อมทางระหว่างพระนครให้ต่อกันทั้งตอนเหนือและตอนใต้ โดยสะพานนี้เป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กแห่งแรกในประเทศไทย

สะพานเฉลิมโลก 55
เส้นทางถนนราชดำริและถนนเพชรบุรี
ข้ามคลองแสนแสบ
ที่ตั้งเขตปทุมวันและเขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร
ที่ตั้ง
แผนที่
สะพานเฉลิมโลก 55 พ.ศ. 2489

สะพานเฉลิมโลก 55 เป็นสะพานที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้สร้างขึ้นในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษาปีที่ 55 โดยมีพระราชดำริว่า สะพานข้ามคลองบางกะปิจะเป็นสะพานสำคัญที่จะเชื่อมพระนครทั้งตอนเหนือและตอนใต้ให้สัญจรไปมาได้โดยสะดวก สะพานเฉลิมโลก 55 เป็นสะพานข้ามคลองใหญ่ เรือค้าขายสัญจรไปมามาก การก่อสร้างแตกต่างจากสะพานเฉลิมแห่งอื่น ๆ ด้วยการก่อสร้างอย่างมั่นคงถาวรโดยใช้คอนกรีตเสริมเหล็ก พนักราวสะพานทึบและมีลายประดับแบบเรขาคณิต มีชื่อสะพานทำเป็นอักษรกดลึกติดอยู่กับพนักสะพานด้านใน โดยใช้นายช่างชาวฝรั่งเศสเป็นผู้ก่อสร้าง[1]

จากรายงานคำกราบบังคมทูลบางส่วนของพระยาสุขุมนัยวินิต (ปั้น สุขุม) ซึ่งต่อมาเป็นเจ้าพระยายมราช อธิบดีกรมสุขาภิบาลในพิธีเสด็จเปิดสะพาน ระบุถึงเหตุผลในการเลือกที่ตั้งและรายละเอียดบางประการเกี่ยวกับการก่อสร้างสะพานนี้ไว้อย่างชัดเจนว่า

“...ทรงพระราชดำริเห็นว่าสะพานข้ามคลองนี้เป็นสะพานสำคัญที่จะเชื่อมพระนครตอนเหนือและตอนใต้ให้ใกล้ถึงกัน จึงได้ทรงเลือกสรรให้สร้างเปนสะพานเฉลิม...

สะพานนี้ที่จะได้พระราชทานนามว่า “สะพานเฉลิม 55” เป็นสะพานข้ามคลองใหญ่ เรือค้าขายสัญจรไปมามาก ไม่ว่ากลางคืนและกลางวัน ทั้งมาประจวบกันกับมหามงคลสมัยที่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทเสด็จดำรงศิริราชสมบัติได้ 41 พรรษา ยิ่งกว่าพระมหากษัตราธิราชเจ้าแห่งกรุงสยามแต่กาลปางก่อน จึงได้ว่าจ้างเหมานายช่างฝรั่งเศสผู้ชำนาญให้ทำอย่างมั่นคงถาวร โดยวิธีที่เรียกว่า “เฟโรกองกริด” ซึ่งยังมิได้เคยทำเลยในกรุงเทพมหานคร...”[2]

การก่อสร้างสะพานนี้เป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริราชสมบัติยืนนานกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์ใดในประเทศไทย โดยทรงประกอบพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษกขึ้นในปีนี้ด้วย และการเปิดสะพานเฉลิมโลก 55 ก็เป็นส่วนหนึ่งของงานฉลองนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีเปิดสะพานเฉลิมโลก 55 เมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451

ปัจจุบันสะพานเฉลิมโลก 55 ยังคงปรากฏอยู่ แม้ว่าจะได้มีการขยายดัดแปลงไปบ้าง เมื่อมีการขยายถนนเพื่อความสะดวกในการคมนาคม

อ้างอิง แก้

  1. ตำนานงานโยธา กรุงเทพฯ : สำนักการโยธา กรุงเทพมหานคร, 2557
  2. สะพานเก่ากรุงเทพมหานคร โดย ศิริชัย นฤมิตรเรขการ จัดพิมพ์โดย สยามสมาคม ในพระบรมราชูปถัมภ์ 131 ซอยอโศก(สุขุมวิท 21) กรุงเทพมหานคร
สะพานข้ามคลองแสนแสบในปัจจุบัน
เหนือน้ำ
สะพานทางเดินลอยฟ้าราชประสงค์ วอล์ก
 
สะพานเฉลิมโลก 55
 
ท้ายน้ำ
สะพานข้ามคลองแสนแสบ ซอยเพชรบุรี 30