สะพานอุบลรัตน์ เป็นสะพานข้ามคลองคูเมืองเดิม เชื่อมถนนอัษฎางค์และถนนราชินี ตั้งอยู่ระหว่างแขวงพระบรมมหาราชวังกับแขวงบูรพาภิรมย์ เขตพระนคร กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน เมื่อปี พ.ศ. 2531[1]

สะพานอุบลรัตน์
เส้นทางถนนอัษฎางค์ และถนนราชินี
ข้ามคลองคูเมืองเดิม
ที่ตั้งแขวงพระบรมมหาราชวัง และแขวงวังบูรพาภิรมย์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ชื่ออื่นสะพานหัวตะเฆ่
ตั้งชื่อตามพระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา
ผู้ดูแลกรุงเทพมหานคร
สถานะเปิดใช้งาน
เหนือน้ำสะพานมอญ
ท้ายน้ำอุโมงค์รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล
ข้อมูลจำเพาะ
ประเภทสะพานแบบโค้ง
วัสดุคอนกรีตเสริมเหล็ก
ความยาว25 เมตร
ความกว้าง10.2 เมตร
ความสูง1.5 เมตร
ทางเดิน2
ประวัติ
วันเปิด27 เมษายน พ.ศ. 2456
ชื่อที่ขึ้นทะเบียนสะพานอุบลรัตน์
ขึ้นเมื่อ16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2531
เป็นส่วนหนึ่งของโบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร
เลขอ้างอิง0000031
ที่ตั้ง
แผนที่
ป้ายสะพานอุบลรัตน์

เดิมรู้จักในชื่อ สะพานหัวตะเฆ่ หรือ สะพานหัวจรเข้[2] เนื่องจากราวสะพานเดิมทำเป็นรูปจระเข้[3] สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2455 ในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกแด่พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา พระอรรคชายาเธอในรัชกาลที่ 5 ในโอกาสพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุท้องสนามหลวงในปี ร.ศ. 132 แต่หลังจากได้รับพระราชทานทรัพย์แล้ว ถ้าก่อสร้างสะพานขึ้นใหม่ทั้งหมดจะไม่ทันกำหนดการพระเมรุ จึงเลือกที่จะสร้างแทนสะพานเก่าซึ่งคือ สะพานหัวจระเข้ มีพิธีเปิดสะพานเมื่อวันที่ 27 เมษายน พ.ศ. 2456[4]

ลักษณะเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก มีความกว้าง 8.5 เมตร ยาว 25.0 เมตร ทางเท้ากว้างด้านละ 1.7 เมตร ราวสะพานสูง 1.5 เมตร[5] มีผังโค้งเป็นครึ่งวงกลม ลูกกรงปูนปั้นเป็นลูกมะหวดกลม พนักเหนือลูกกรงประดับด้วยลายดาราแบบไทย มีแผ่นจากรึกชื่อสะพานและปีพุทธศักราช 2455[6] อยู่กึ่งกลางราวสะพานทั้งสองข้าง ทั้งด้านนอกและด้านในทั้งสองข้าง มีลายดอกอุบลในกรอบสีเหลี่ยมประดับอยู่ในแผ่นจารึก

อ้างอิง แก้

  1. "ประกาศกรมศิลปากร เรื่อง ขึ้นทะเบียนโบราณสถาน โบราณสถานสะพานอุบลรัตน์ กรุงเทพมหานคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 พฤศจิกายน 2531. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  2. "สะพานชื่อสัตว์ ๑ (๙ มกราคม ๒๕๕๗)". สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  3. "แกะร่องรอยทางประวัติศาสตร์ที่ซ่อนอยู่ใน 12 สะพานข้ามคลองโบราณทั่วเกาะรัตนโกสินทร์". เดอะคลาวด์. 18 ตุลาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  4. "สะพานอุบลรัตน์ (The Ubolratana Bridge)". ศูนย์ข้อมูลเกาะรัตนโกสินทร์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-09-06. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  5. "สะพานอุบลรัตน์". กลุ่มงานสารสนเทศที่ดิน กองสำรวจและแผนที่ที่ดิน. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-10-25. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  6. "สะพาน อุบลรัตน์". สนุก.คอม. 12 เมษายน 2545. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
จุดข้ามคลองคูเมืองเดิมในปัจจุบัน
เหนือน้ำ
สะพานมอญ
 
สะพานอุบลรัตน์
 
ท้ายน้ำ
อุโมงค์รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล