สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟแห่งสวีเดน

สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟ[1]แห่งสวีเดน (พระนามเต็ม ออสการ์ เฟรดดริค วิลเฮล์ม โอลาฟ กุสตาฟ อดอล์ฟ) (11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1882 - 15 กันยายน ค.ศ. 1973) เป็นพระมหากษัตริย์สวีเดนตั้งแต่ ค.ศ. 1950 จนถึงเสด็จสวรรคต เป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ในสมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 แห่งสวีเดน และ สมเด็จพระราชินีวิกตอเรียแห่งสวีเดน

สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟ
พระมหากษัตริย์แห่งสวีเดน
ครองราชย์29 ตุลาคม ค.ศ. 1950 - 15 กันยายน ค.ศ. 1973
(22 ปี 321 วัน)
ก่อนหน้ากุสตาฟที่ 5
ถัดไปคาร์ลที่ 16 กุสตาฟ
นายกรัฐมนตรี
พระราชสมภพ11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1882(1882-11-11)
สต็อกโฮล์ม สวีเดนและนอร์เวย์
สวรรคต15 กันยายน ค.ศ. 1973(1973-09-15) (90 ปี)
สต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน
ฝังพระศพ25 กันยายน ค.ศ. 1973
สุสานหลวง เทศบาลโซลนา ฮากา
คู่อภิเษกเจ้าหญิงมาร์กาเรตแห่งคอนน็อต
ลูอีส เมานต์แบ็ตเทน
พระราชบุตร5 พระองค์
พระนามเต็ม
ออสการ์ เฟรดดริค วิลเฮล์ม โอลาฟ กุสตาฟ อดอล์ฟ
ราชวงศ์แบร์นาด็อต
พระราชบิดาสมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 แห่งสวีเดน
พระราชมารดาวิกตอเรียแห่งบาเดิน สมเด็จพระราชินีแห่งสวีเดน

เสด็จพระราชสมภพที่กรุงสต็อกโฮล์ม เมื่อแรกประสูติดำรงพระอิสริยยศเป็น ดยุกแห่งสเกน ในวันที่ 29 ตุลาคม ค.ศ. 1950 สมเด็จพระราชบิดาเสด็จสวรรคต สุภาษิตส่วนพระองค์ว่า "หน้าที่ก่อนทั้งหมด"

พระองค์ได้เข้าอภิเษกสมรสครั้งแรกกับเจ้าหญิงมาร์กาเรตแห่งคอนน็อต เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 1905 ที่โบสถ์เซนต์จอร์จ ที่ปราสาทวินด์เซอร์ เจ้าหญิงแห่งคอนน็อตเป็นพระธิดาในเจ้าชายอาร์เธอร์ ดยุกแห่งคอนน็อตและสแตรธเอิร์น พระราชโอรสพระองค์ที่สามในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียและเจ้าชายอัลเบิร์ต พระราชสวามี

พระองค์เข้าอภิเษกสมรสครั้งที่สองกับลูอีส เมานต์แบ็ตเทน (เจ้าหญิงหลุยส์แห่งแบตเตนเบิร์ก) เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน ค.ศ. 1923 ที่พระราชวังเซนต์เจมส์ เป็นพระเชษฐภคินีของลอร์ดเมาต์แบตแตนและพระมาตุจฉาในเจ้าชายฟิลิป ดยุกแห่งเอดินบะระ เลดีหลุยส์ได้สถาปนาพระองค์เองเป็นสมเด็จพระราชินีแห่งสวีเดน เป็นพระราชบุตรบุญธรรมซึ่งเป็นพระราชปนัดดาในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย

ครองราชย์ แก้

ในวันที่ 29 ตุลาคม ค.ศ. 1950 เจ้าชายกุสตาฟ อดอล์ฟ มกุฎราชกุมาร เสด็จขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ด้วยพระชนมายุ 67 พรรษา เมื่อสมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 พระราชบิดาสวรรคต ซึ่งก่อนหน้านั้นทรงเป็นรัชทายาทผู้มีสิทธิโดยตรงที่ดำรงพระยศนานที่สุดในโลก ณ ขณะนั้น และทรงมีคติพระจำพระองค์ว่า "หน้าที่เหนือสิ่งอื่นใด"

ในช่วงรัชกาลของพระองค์ สวีเดนกำลังทำการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ขึ้น ซึ่งประกาศใช้ในปี ค.ศ. 1975 หลังจากที่เสด็จสวรรคตได้ไม่นาน เพื่อแทนที่รัฐธรรมนูญฉบับเก่า ค.ศ. 1809 และเป็นการปฏิรูปโครงสร้างการปกครองให้ทันสมัยตามกาลเวลาที่เปลี่ยนไป ในบรรดาการปฏิรูปทั้งหลายนี้ มีชาวสวีเดนบางส่วนพยายามเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญใหม่ไม่ให้มีสถาบันพระมหากษัตริย์ (ระบอบราชาธิปไตย) อีกต่อไป หรืออย่างน้อยก็เปลี่ยนแปลงรายละเอียดบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญเก่าที่ว่า พระมหากษัตริย์ทรงปกครองอาณาจักรแต่เพียงผู้เดียว

ด้วยพระจริยวัตรส่วนพระองค์ทำให้ทรงเป็นที่ชื่นชอบในหมู่ประชาชนชาวสวีเดน ส่งผลให้สาธาณชนเห็นพ้องต้องกันอย่างมากว่าควรคงไว้ซึ่งสถาบันพระมหากษัตริย์ต่อไป และด้วยความถนัดและความสนพระทัยส่วนพระองค์ในวิชาการหลากหลายแขนง (โดยเฉพาะด้านสถาปัตยกรรมศาสตร์และพฤกษศาสตร์) ประกอบกับความสุขุมแต่เป็นกันเองและท่าทีที่ทรงพยายามหลีกเลี่ยงความเอิกเกริกใหญ่โต ทำให้ทรงเป็นที่เคารพรัก อย่างไรก็ตาม ระบอบราชาธิปไตยในสวีเดนถูกลดบทบาทลงอย่างมากจากการหันไปเน้นความสำคัญกับระบอบประชาธิปไตย พระราชอำนาจบางอย่างถูกลดทอนไปในกระบวนการปฏิรูปรัฐธรรมนูญที่เสร็จสิ้นลงในปี ค.ศ. 1975

ต่อมาหลังจากที่พระพลามัยย่ำแย่ลงจากการประชวรเรื้อรังด้วยโรคปอดบวม พระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟ เสด็จสวรรคตในปี ค.ศ. 1973 เพียง 10 สัปดาห์ก่อนวันเฉลิมพระชนมพรรษาปีที่ 91 ณ โรงพยาบาลเก่าเฮลซิงบอร์ก จังหวัดสแกเนีย ใกล้กับพระราชวังซอฟีโรอันเป็นพระตำหนักฤดูร้อน และไม่กี่วันก่อนการเลือกตั้งทั่วไป ค.ศ. 1973 ซึ่งการสวรรคตดังกล่าวช่วยสร้างแรงสนับสนุนแก่รัฐบาลพรรคประชาธิปไตยสังคมนิยมชนะการเลือกตั้งอีกหนึ่งสมัย ต่อมาเจ้าชายคาร์ลกุสตาฟ มกุฎราชกุมารแห่งสวีเดน พระราชนัดดา (พระโอรสในเจ้าชายกุสตาฟอดอล์ฟ ผู้วายชนม์) จึงได้สืบราชสมบัติต่อจากพระองค์ ส่วนพระศพไม่ได้ถูกนำไปฝังไว้ ณ สุสานหลวงกรุงสต็อกโฮล์ม ตามราชประเพณี แต่ถูกฝัง ณ สุสานหลวงในเมืองฮากา เคียงข้างพระชายาผู้วายชนม์ทั้งสองพระองค์

พระจริยวัตรส่วนพระองค์ แก้

พระราชโอรสพระราชธิดา แก้

 
สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟเมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นมกุฎราชกุมารแห่งสวีเดน พร้อมกับเจ้าหญิงมาร์กาเรต พร้อมกับพระราชโอรสและธิดา 4 พระองค์

สมเด็จพระราชาธิบดีกุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟและเจ้าหญิงมาร์กาเรตมีพระราชโอรสพระราชธิดาทั้งสิ้น 5 พระองค์ และพระราชนัดดาดังนี้

เจ้าหญิงมาร์การ็ต มกุฎราชกุมารีแห่งสวีเดน พระชายาองค์แรกสิ้นพระชนม์ลง เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 1920 พระราชบุตรองค์ที่หกก่อนที่จะประสูติ 8 เดือน

เจ้าชายกุสตาฟ อดอล์ฟ ได้อภิเษกสมรสอีกครั้งกับเลดีหลุยส์ เมานต์แบตแตน (13 กรกฎาคม ค.ศ. 1889 - 7 มีนาคม ค.ศ. 1965) เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน ค.ศ. 1923 ซึ่งมีพระราชธิดาประสูติแล้วสิ้นพระชนม์ในวันที่ 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1925

สมเด็จพระราชาธิบดีกุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟ เป็นพระราชอัยกาในสมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 16 กุสตาฟ สมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธอที่ 2 แห่งเดนมาร์ก และ สมเด็จพระราชินีอันเนอ-มารีแห่งกรีซ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

ธรรมเนียมพระยศของ
สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟแห่งสวีเดน
 
ธงประจำพระอิสริยยศ
 
ตราประจำพระองค์
การทูลHis Majesty
(ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท)
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า'
การขานรับYour Majesry
(พระพุทธเจ้าค่ะ/เพคะ)

พระราชตระกูล แก้

พระราชตระกูลในสี่รุ่นของ สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟแห่งสวีเดน
สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟแห่งสวีเดน
พระราชบิดา:
สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 แห่งสวีเดน
พระอัยกาฝ่ายพระราชบิดา:
สมเด็จพระเจ้าออสการ์ที่ 2 แห่งสวีเดน
พระปัยกาฝ่ายพระราชบิดา:
พระเจ้าออสการ์ที่ 1 แห่งสวีเดน

พระเจ้าคาร์ลที่ 14 โยฮันแห่งสวีเดน

เดซีเร คลารี
พระปัยยิกาฝ่ายพระราชบิดา:
สมเด็จพระราชินีโจเซฟินแห่งลีชเทนเบิร์ก

เออแฌน เดอ โบอาร์แน

เจ้าหญิงออกัสตาแห่งบาวาเรีย
พระราชอัยยิกาฝ่ายพระราชบิดา:
โซเฟียแห่งนัสเซา
พระราชปัยกาฝ่ายพระราชบิดา:
ดยุกวิลเลียมแห่งนัสเซา

เจ้าชายเฟรเดอริก วิลเลียม เจ้าชายแห่งนัสเซา-วิลเบิร์ก

เจ้าหญิงหลุยส์ อิสซาเบลแห่งเคิร์ชเบิร์ก
พระปัยยิกาฝ่ายพระราชบิดา:
เจ้าหญิงหญิงพอลลีนแห่งเวอร์เทมเบิร์ก

เจ้าชายพอลแห่งเวือร์เทนแบร์ก

เจ้าหญิงชาร์ลอตแห่งแซ็กซ์-ไฮลด์เบิร์กฮอเซน
พระราชมารดา:
วิกตอเรียแห่งบาเดิน สมเด็จพระราชินีแห่งสวีเดน
พระราชอัยกาฝ่ายพระราชมารดา:
แกรนด์ดยุกเฟรเดอริกที่ 1 แห่งบาเดิน
พระราชปัยกาฝ่ายพระราชมารดา:
แกรนด์ดยุกเลโอโพลด์แห่งบาเดิน

แกรนด์ดยุกคาร์ล เฟรเดอริกแห่งบาเดิน

หลุยส์ คาโรลีน เกเยอร์ วอน เกเยอร์สเบิร์ก
พระราชปัยยิกาฝ่ายพระราชมารดา:
เจ้าหญิงโซฟีแห่งสวีเดน

พระเจ้ากุสตาฟที่ 4 อดอล์ฟแห่งสวีเดน

สมเด็จพระราชินีเฟรเดอริกาแห่งบาเดน
พระราชอัยยิกาฝ่ายพระราชมารดา:
เจ้าหญิงลูอีเซอแห่งปรัสเซีย
พระราชปัยกาฝ่ายพระราชมารดา:
จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 1 แห่งเยอรมนี

พระเจ้าฟรีดริช วิลเฮ็ล์มที่ 3 แห่งปรัสเซีย

ลูอีเซอแห่งเมคเลินบวร์ค-ชเตรลิทซ์
พระราชปัยยิกาฝ่ายพระราชบิดา:
เอากุสตาแห่งซัคเซิน-ไวมาร์-ไอเซนัค

แกรนด์ดยุกชาลส์ เฟรเดอริกแห่งซัคเซิน-ไวมาร์-ไอเซนแนช

เจ้าหญิงมาเรีย ปาฟลอฟนาแห่งรัสเซีย

อ้างอิง แก้

ก่อนหน้า สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 6 อดอล์ฟแห่งสวีเดน ถัดไป
สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5    
พระมหากษัตริย์แห่งสวีเดน
(29 ตุลาคม ค.ศ. 1950 – 15 กันยายน ค.ศ. 1973)
  สมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 16 กุสตาฟ