สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส
สมเด็จพระราชอัยกาวรจักรรณฤทธิ์ หรือ สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส (พ.ศ. 2415 - พ.ศ. 2488) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารกับเจ้าจอมมารดาเอี่ยม และเป็นพระราชบิดาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต พระมหากษัตริย์ลำดับที่ 5 แห่งราชอาณาจักรกัมพูชาสมัยใหม่
สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส | |
---|---|
สมเด็จพระราชอัยกาวรจักรรณฤทธิ์ | |
พระราชสมภพ | ค.ศ. 1872 พนมเปญ กัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส |
สวรรคต | ค.ศ. 1945 |
พระราชชายา | พระองค์เจ้านโรดม พงางาม |
พระราชบุตร | นักองค์มจะนโรดม เอกอัศนีย์ พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต นักองค์มจะนโรดม ภาวฤทธิ์ สมเด็จพระราชกนิษฐานโรดม รัศมีโสภณ |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์วรมัน (สายราชสกุลนโรดม) |
พระราชบิดา | พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร |
พระราชมารดา | เจ้าจอมมารดาเอี่ยม |
พระองค์พระราชสมภพในปี พ.ศ. 2415 เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารกับเจ้าจอมมารดาเอี่ยม ธิดาพระสุพรรณพิศาล (กอง อภัยวงศ์) ทรงมีพระเชษฐาร่วมมารดาอีกพระองค์คือพระองค์เจ้านโรดม เกศรา (พ.ศ. 2412 - พ.ศ. 2452)[1]
สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส ทรงเสกสมรสกับพระองค์เจ้านโรดม พงางาม (พ.ศ. 2417 - พ.ศ. 2487) พระขนิษฐาต่างพระมารดา มีพระโอรส-ธิดา 5 พระองค์ ได้แก่
- หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม เอกอัศนีย์ (พ.ศ. 2435 - พ.ศ. 2450)
- พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต (6 มีนาคม พ.ศ. 2439 - 3 เมษายน พ.ศ. 2503)
- หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม ภาวฤทธิ์ (พ.ศ. 2439 - ไม่ปรากฏ)
- สมเด็จพระราชกนิษฐานโรดม รัศมีโสภณ (พฤศจิกายน พ.ศ. 2441 - พ.ศ. 2541)
- หม่อมเจ้า (นักองค์มจะ) นโรดม หญิงเล็ก (พ.ศ. 2443 - ไม่ปรากฏ)
สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส สวรรคตในปี พ.ศ. 2488[2] ตรงกับรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งแรก) ในราชอาณาจักรกัมพูชา และตรงกับรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ในราชอาณาจักรไทย
พระราชประวัติ
แก้สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตารแห่งราชอาณาจักรกัมพูชาสมัยใหม่ และเป็นพระราชบิดาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต และเป็นพระอัยกาในสมเด็จพระนโรดม สีหนุ
หลังจากพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์เสด็จสวรรคต ฝรั่งเศสได้คัดเลือก 5 รัชทายาทเพื่อสืบราชสันตติวงศ์ต่อ ได้แก่ กรมพระสีสุวัตถิ์ มุนีเรศ กรมพระนโรดม สุทธารส นักองเจ้านโรดม สุรามฤต พระองค์มจะ นโรดม นรินทเดช และ หม่อมราชวงศ์นโรดม สีหนุ ตามลำดับ
พระนโรดม สุทธารสทรงเป็นหนึ่งในรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์ต่อจากพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ โดยพระองค์ทรงเป็นลำดับที่สอง ต่อจากกรมพระสีสุวัตถิ์ มุนีเรศ ซึ่งทางฝรั่งเศสได้ข้ามลำดับรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์ไป แต่เนื่องจากพระนโรดม สุทธารสได้มีแนวความคิดที่จะประกาศเอกราชของกัมพูชาจากฝรั่งเศสซึ่งแผนการเอกราชของพระองค์จึงรั่วไหลไปยังเจ้าหน้าที่อาณานิคมฝรั่งเศส ทำให้ทางฝรั่งเศสตัดสิทธิพระองค์ในการสืบราชสันตติวงศ์ในที่สุด
ฝรั่งเศสได้ตัดสินใจมอบราชบัลลังก์ให้แก่พระราชนัดดาพระนโรดม สีหนุ หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์สิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 2484 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งเป็นช่วงที่พระองค์ทรงมีพระชนม์มายุเพียง 18 ปีเท่านั้น
สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส ทรงเป็นพระอัยกาในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ และเป็นพระปัยกาในพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี
สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส สวรรคตเมื่อวันที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2488 ต่อมาทรงได้รับการสถาปนาพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระราชอัยกา วรจักรรณฤทธิ์ พระราชอัยกาในพระบรมรัตนโกศ (เขมร: សម្ដេចព្រះរាជអយ្យកោ វរចក្ររណឫទ្ធិ ព្រះរាជអយ្យកោផ្ទាល់នៃព្រះករុណា ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ៕)
ถนนสุทธารสเป็นหนึ่งในถนนในกรุงพนมเปญตั้งตามพระนามเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระองค์ จากมุมถนนนโรดมถึงถนนกัณฑบุปผา ทางเหนือของวัดปทุมวดีราชวราราม
อ้างอิง
แก้- ↑ norodom A great WordPress.com site
- ↑ cambodiatheroyalandourland ខេមរៈបូរី: June 2008