สมรรถภาพทางกาย

สมรรถภาพทางกาย เป็นภาวะสุขภาพและความเป็นอยู่ดี สมรรถภาพทางกายจะสิ้นสุดตอนสิ้นอายุขัย (ตาย) และจะเจาะจงความสามารถดำเนินกีฬา ประกอบอาชีพและกิจวัตรประจำวันลักษณะต่าง ๆ ปกติสมรรถภาพทางกายได้มาจากโภชนาการที่เหมาะสม การออกกำลังกายระดับปานกลางถึงหนัก และการพักผ่อนอย่างเพียงพอ

ก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม นิยามสมรรถภาพว่าความสามารถดำเนินกิจวัตรประจำวันโดยไม่ล้าเกินไป ทว่า การอัตโนมัติและการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต ปัจจุบันสมรรถภาพจึงถือว่าเป็นการวัดความสามารถของร่างกายในการทำหน้าที่ต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลในงานและกิจกรรมหย่อนใจ มีสุขภาพดี ป้องกันโรคการเคลื่อนไหวน้อย และการเผชิญสถานการณ์ฉุกเฉิน

สมรรถภาพร่างกายเพื่อสุขภาพ (Health-Related Physical Fitness) ประกอบด้วย

         1. ระบบหัวใจและไหลเวียนเลือด (Cardiovascular system) เป็นสมรรถนะเชิงปฏิบัติของระบบไหลเวียนเลือด (หัวใจ หลอดเลือด)  ในขณะออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ระบบหัวใจและหลอดเลือดจะทำหน้าที่ส่งเลือดและออกซิเจนไปสู่เซลล์ต่างๆของร่างกาย ทำให้ร่างกายทำงานและออกกำลังกายได้นานขึ้น

         2. สัดส่วนของร่างกาย (Body compositions) เป็นการวัดองค์ประกอบต่างๆของร่างกายประกอบด้วย กล้ามเนื้อ กระดูก ไขมัน

ค่าดัชนีมวลกาย ค่าเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกาย ค่าสัดส่วนเอวต่อสะโพก เป็นต้น

         3. ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (Muscle strength) เป็นความสามารถในการหดตัว ของกล้ามเนื้อเพื่อให้เกิดแรงหรือปริมาณสูงสุดของแรงที่กล้ามเนื้อสามารถออกแรงต้านทานได้

         4. ความทนทานของกล้ามเนื้อ (Muscle endurance) เป็นความทนต่อการล้าเมื่อ กล้ามเนื้อหดตัวซ้ำ ๆ ติดต่อกันเป็นเวลานาน

         5. ความยืดหยุ่นของร่างกาย (Flexibility) เป็นความสามารถในการยืดเหยียดข้อ ต่อเอ็น และกล้ามเนื้อของร่างกายการสมรรถภาพทางกาย (Physical  Fitness)

ความสำคัญของการตรวจสมรรถภาพทางกาย

           1. เพื่อประเมินความเสี่ยงก่อนการออกกาลังกาย

           2. เพื่อวางแผนโปรแกรมการออกกาลังกายและติดตามประเมินผล

           3. เพื่อตั้งเปัาหมายในการออกกาลังกาย