สดุดีมหาราชา
เพลง
เพลงสดุดีมหาราชา เป็นเพลงที่เกิดจากการประพันธ์ทำนองและคำร้องร่วมกันโดย ชาลี อินทรวิจิตร, สมาน กาญจนะผลิน และสุรัฐ พุกกะเวส เพื่อประกอบภาพยนตร์เรื่อง "ลมหนาว" ของ ชรินทร์ นันทนาคร นำแสดงโดย มิตร ชัยบัญชา, เพชรา เชาวราษฎร์ และอรัญญา นามวงศ์ เมื่อ พ.ศ. 2509
ต่อมาเพลงนี้มีการขับร้องเพื่อถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษาของทั้งสองพระองค์ (คือ 5 ธันวาคม วันพ่อแห่งชาติ และ 12 สิงหาคม วันแม่แห่งชาติ) อยู่เสมอ โดยถือเป็นธรรมเนียมทั่วไปว่าเพลงนี้ต้องขับร้องต่อจากสรรเสริญพระบารมี และมีการจุดเทียนชัยถวายพระพร
รัฐบาลได้จัดเพลงนี้ให้เป็น 1 ใน 6 เพลงสำคัญของแผ่นดิน ตามมติคณะรัฐมนตรีลงวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2546
เนื้อเพลงสดุดีมหาราชา
เนื้อเพลงประกอบภาพยนตร์ลมหนาว (2509)
- คำร้อง: ชาลี อินทรวิจิตร, สุรัฐ พุกกะเวส, ชรินทร์ นันทนาคร
- ทำนอง: สมาน กาญจนะผลิน
- ขับร้อง: สุเทพ วงศ์กำแหง, จินตนา สุขสถิตย์, มีศักดิ์ นาครัตน์ นำหมู่
- ขอเดชะองค์พระประมุขภูมิพล
- มิ่งขวัญปวงชนประชาชาติไทย
- มหาราชขัตติยภูวไนย
- ดุจร่มโพธิ์ร่มไทรขวัญใจประชา
- ขอเดชะองค์สมเด็จพระราชินี
- คู่บุญบารมีจักรีเกริกฟ้า
- องค์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาราชา
- ข้าพระพุทธเจ้าขอสดุดี
- อ่าองค์พระสยมบรมราชันขวัญหล้า
- เปล่งบุญญาสมสง่าบารมี
- ผองข้าพระพุทธเจ้า
- ขอน้อมเกล้าอัญชุลี
- สดุดีมหาราชา สดุดีมหาราชินี
เนื้อเพลงปัจจุบัน
- คำร้อง: ชาลี อินทรวิจิตร, สุรัฐ พุกกะเวส
- ทำนอง: สมาน กาญจนะผลิน
- ขอเดชะองค์พระประมุขภูมิพล
- มิ่งขวัญปวงชนประชาชาติไทย
- มหาราชขัตติยภูวไนย
- ดุจร่มโพธิ์ร่มไทรของปวงประชา
- ขอเดชะองค์สมเด็จพระราชินี
- คู่บุญบารมีจักรีเกริกฟ้า
- องค์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาราชา
- ข้าพระพุทธเจ้าขอสดุดี
- อ่าองค์พระสยมบรมราชันขวัญหล้า
- เปล่งบุญญาสมสง่าบารมี
- ผองข้าพระพุทธเจ้า
- น้อมเกล้าขออัญชุลี
- สดุดีมหาราชา สดุดีมหาราชินี
- (ซ้ำ)
แหล่งข้อมูลอื่น
- เพลงสำคัญของแผ่นดิน เก็บถาวร 2006-11-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์ กรมประชาสัมพันธ์
- ฟังเพลงสำคัญของแผ่นดิน บรรเลงโดยวงดนตรีต่างๆ จาก เว็บไซต์ของสำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ เก็บถาวร 2016-09-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- เพลงสดุดีมหาราชา โดยเว็บไซต์ของสำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ[ลิงก์เสีย]
- ที่มาของเพลง "สดุดีมหาราชา" คอลัมน์ ซูมซอกแซก 21 สิงหาคม 2554 จากเว็บไซต์ไทยรัฐออนไลน์
- สดุดีมหาราชา...ประเทศไทยมีผู้นำสูงสุดเพียงพระองค์เดียว โดย ต่อพงษ์ ผู้จัดการรายวัน 15 กรกฎาคม 2548[ลิงก์เสีย] จากเว็บไซต์ผู้จัดการออนไลน์
- ครูสมาน กาญจนะผลิน (9) : กำเนิดเพลงสดุดีมหาราชา(1) โดย คีตา พญาไท 22 สิงหาคม 2550[ลิงก์เสีย] จากเว็บไซต์ผู้จัดการออนไลน์
- ครูสมาน กาญจนะผลิน (จบ) : สดุดีมหาราชา โดย โดย คีตา พญาไท 29 สิงหาคม 2550[ลิงก์เสีย] จากเว็บไซต์ผู้จัดการออนไลน์