สงัด ชลออยู่

พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ (4 มีนาคม 2458 - 23 พฤศจิกายน 2523) นักการเมืองและทหารเรือชาวไทย เกิดที่บ้านเขาพระ หมู่ที่ 2 ตำบลเขาพระ อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นบุตรนายแปลก และนางส้มลิ้ม ชลออยู่ สมรสกับ คุณหญิง สุคนธ์ ชลออยู่ (สหัสสานนท์)

พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว., ภ.ป.ร.3
ผู้ใช้อำนาจนายกรัฐมนตรี ในฐานะหัวหน้าคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ในฐานะหัวหน้า คณะปฏิวัติ
ดำรงตำแหน่ง 6 – 8 ตุลาคม 2519
ก่อนหน้า	หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช (นายกรัฐมนตรี)
ถัดไป	ธานินทร์ กรัยวิเชียร (นายกรัฐมนตรี)
ดำรงตำแหน่ง 20 ตุลาคม – 11 พฤศจิกายน 2520
ก่อนหน้า	ธานินทร์ กรัยวิเชียร (นายกรัฐมนตรี)
ถัดไป	เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ (นายกรัฐมนตรี)
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม
ดำรงตำแหน่ง 22 ตุลาคม 2519 – 20 ตุลาคม 2520
นายกรัฐมนตรี	ธานินทร์ กรัยวิเชียร
ก่อนหน้า	หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช
ถัดไป	เล็ก แนวมาลี
ผู้บัญชาการทหารสูงสุด
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม 2518 – 30 กันยายน 2519
ก่อนหน้า	กฤษณ์ สีวะรา
ถัดไป	กมล เดชะตุงคะ
ผู้บัญชาการทหารเรือ
ดำรงตำแหน่ง 19 พฤศจิกายน 2516 – 30 กันยายน 2518
ก่อนหน้า	เชิดชาย ถมยา
ถัดไป	อมร ศิริกายะ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	4 มีนาคม พ.ศ. 2458 จังหวัดสุพรรณบุรี ประเทศสยาม
เสียชีวิต	23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2523 (65 ปี) จังหวัดระยอง ประเทศไทย
คู่สมรส	สุคนธ์ ชลออยู่
ลายมือชื่อ
การเข้าเป็นทหาร
ยศ	พลเอก พลเรือเอก พลอากาศเอก
บังคับบัญชา	กองทัพเรือ (2516-2519) กองบัญชาการทหารสูงสุด (2518-2519)

ในเหตุการณ์กบฏแมนฮัตตันระหว่างวันที่ 29 - 30 มิถุนายน 2494 พล.ร.อ.สงัดในขณะนั้นยังมียศ นาวาโท (น.ท.) เป็นผู้บังคับบัญชาเรือรบหลวงสุราษฎร์ธานี เป็นผู้ยิงปืนจากเรือไปยังรถถังของฝ่ายรัฐบาลจนเสียหาย หลังเหตุการณ์ได้ถูกควบคุมตัวและถูกคุมขังเช่นเดียวกับผู้ต้องหาคนอื่น ๆ ที่สนามกีฬาแห่งชาติด้วย

พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ เป็นนายทหารที่มีบทบาทอย่างสูงในทางการเมือง โดยเฉพาะหลังเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 ด้วยการเป็นทั้งผู้บัญชาการทหารเรือและผู้บัญชาการทหารสูงสุด และเป็นผู้นำในการรัฐประหารถึง 2 ครั้ง คือในวันที่ 6 ตุลาคม 2519 และ 20 ตุลาคม 2520 จนได้รับฉายาว่า "บิ๊กจอวส์" หรือ "จอวส์ใหญ่" ถึงแก่อนิจกรรมด้วยอาการหัวใจวาย เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2523 ที่โรงพยาบาลประจำอำเภอแกลง จังหวัดระยอง รวมอายุได้ 65 ปี 264 วัน

และจนถึงทุกวันนี้ เมื่อครบรอบวันคล้ายวันถึงแก่อนิจกรรมของท่าน กองทัพเรือยังคงจัดงานรำลึกถึงท่านอยู่เสมอ ซึ่งบุคคลที่ใกล้ชิดและเคยเป็นผู้ใต้บังคับบัญชาของท่านมักเรียกชื่อท่านด้วยความเคารพว่า "ครูหงัด" และได้มีการจัดตั้งมูลนิธิ พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ ขึ้น โดยมอบเงินเป็นทุนการศึกษาสำหรับนักเรียนทั่วไปและนักเรียนเตรียมทหารที่มีผลการเรียนดี โดยเฉพาะนักเรียนที่เป็นบุตรหลานของข้าราชการทหาร

การศึกษา

• โรงเรียนวิชัยบำรุงราษฎร์ จังหวัดชัยนาท
• โรงเรียนอุทัยทวีเวท จังหวัดอุทัยธานี
• โรงเรียนบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
• โรงเรียนนายเรือ
• วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่น 4
• วิทยาลัยการทัพเรือ รุ่น 1
• ศึกษาและดูงานการปราบเรือดำน้ำที่ประเทศสหรัฐอเมริกา

ตำแหน่งสำคัญในราชการ

• ผู้บังคับการกองเรือปราบเรือดำน้ำ 12 เมษายน พ.ศ. 2501
• ผู้ช่วยเสนาธิการทหารเรือ ฝ่ายยุทธการ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2507
• ผู้บัญชาการกองเรือยุทธการ 29 กันยายน พ.ศ. 2515
• รองผู้บัญชาการทหารเรือ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2516
• ผู้บัญชาการทหารเรือ (อัตราจอมพลเรือ) 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2516
• ผู้บัญชาการทหารสูงสุด และรักษาการผู้บัญชาการทหารเรือ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2518
• เกษียณอายุราชการ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2519

ตำแหน่งสำคัญทางการเมือง

• สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ประเภทที่ 2
• สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ
• สมาชิกวุฒิสภา
• รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม
• หัวหน้าคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน
• เป็นหัวหน้าคณะปฏิวัติ
• ประธานสภานโยบายแห่งชาติ
• สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2516

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. ไม่ปรากฏ - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2510 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2516 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)

• พ.ศ. ไม่ปรากฏ - เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. ไม่ปรากฏ - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์มูลนิธิ พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่
• http://www.navy.mi.th/navalmuseum/history/html/his_b12_sangad_thai.htm

ก่อนหน้า		สงัด ชลออยู่		ถัดไป
พลเอก กฤษณ์ สีวะรา		ผู้บัญชาการทหารสูงสุด (1 ตุลาคม พ.ศ. 2518 – 30 กันยายน พ.ศ. 2519)		พลอากาศเอก กมล เดชะตุงคะ
พลเรือเอก เชิดชาย ถมยา		ผู้บัญชาการทหารเรือ (19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2516 – 30 กันยายน พ.ศ. 2518)		พลเรือเอก อมร ศิริกายะ