สงครามเก็มเป

ความขัดแย้งในช่วงปลายยุคเฮอังของญี่ปุ่น

สงครามเก็มเป (ญี่ปุ่น: 源平合戦โรมาจิGenpei kassen, Genpei gassen; ค.ศ. 1180-1185) เป็นสงครามกลางเมืองระดับชาติ[1]ระหว่างตระกูลไทระกับตระกูลมินาโมโตะในช่วงยุคเฮอังตอนปลายของญี่ปุ่น จากสงครามครั้งนี้ทำให้ตระกูลไทระพ่ายแพ้และต้องสูญสิ้นอำนาจ และสถาปนารัฐบาลโชกุนคามากูระภายใต้การนำของมินาโมโตะ โนะ โยริโตโมะ ผู้แต่งตั้งตนเองเป็น โชกุน ใน ค.ศ. 1192 ปกครองญี่ปุ่นในฐานะเผด็จการทหารจากนครฝั่งตะวันออกของคามากูระ

สงครามเก็มเป (สงครามจิโช-จูเอ)
ส่วนหนึ่งของ ความขัดแย้งระหว่างตระกูลมินาโมโตะ-ไทระในยุคเฮอังตอนปลาย

ภาพวาดฉากสงครามเก็มเป
วันที่ค.ศ. 1180–1185
สถานที่
ประเทศญี่ปุ่น
ผล ตระกูลมินาโมโตะชนะ; จัดตั้งรัฐบาลโชกุนคามากูระ
คู่สงคราม
ตระกูลมินาโมโตะ (โยริโตโมะ)
ตระกูลมิอูระ
ตระกูลทาเกดะ
ตระกูลโฮโจ
ตระกูลชิบะ
ตระกูลไทระ ตระกูลมินาโมโตะ (โยชินากะ)
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
มินาโมโตะ โนะ โยริโตโมะ
มินาโมโตะ โนะ โยชิสึเนะ
ไทระ โนะ มูเนโมริ โทษประหารชีวิต
ไทระ โนะ ชิเงฮิระ โทษประหารชีวิต
ไทระ โนะ โทโมโมริ 
มินาโมโตะ โนะ โยชินากะ 
อิไม คาเนฮิระ 

เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นหลังการรัฐประหารของไทระใน ค.ศ. 1179 แล้วถอดถอนคู่แข่งจากตำแหน่งรัฐบาลทั้งหมด และภายหลังเนรเทศทั้งหมด ซึ่งผู้ถูกเนรเทศที่นำโดยมินาโมโตะ เตรียมอาวุธต่อต้านไทระใน ค.ศ. 1180 ยุทธการที่อูจิเกิดขึ้นนอกเกียวโต ถือเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามที่ยาวนาน 5 ปี โดยจบลงที่ชัยชนะของมินาโมโตะในยุทธนาวีที่ดันโนะอูระ อย่างไรก็ตาม มีการระบุว่ายุทธการที่โอชูใน ค.ศ. 1189 เป็นสงครามสุดท้ายในช่วงสมัยสงครามกลางเมือง เนื่องจากเป็นการพิชิตทั่วประเทศผ่านการผนวกภาคตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุ่นโดยมินาโมโตะ

ชื่อ "เก็มเป" มาจากรูปอ่านอีกแบบของอักษรคันจิว่า "มินาโมโตะ" (源 Gen) กับ "ไทระ" (平 Hei, ออกเสียงตามอักษรประกอบลำดับที่สองเป็น -pei) ความขัดแย้งนี้รู้จักกันในภาษาญี่ปุ่นว่า สงครามจิโช-จูเอ (ญี่ปุ่น: 治承寿永の乱โรมาจิJishō-Juei no ran) ตามชื่อศักราชที่เกิดสงคราม

ภูมิหลัง

แก้
 
กบฏปีเฮจิ (1159) และการขึ้นมามีอำนาจของไทระในภายหลังเป็นสาเหตุหลักของสงครามเก็มเปใน 20 ปีถัดมา

สงครามเก็มเปเป็นช่วงสูงสุดของความขัดแย้งหลายทศวรรษระหว่างตระกูลทั้งสองในการปกครองราชสำนักและประเทศญี่ปุ่น ในกบฏปีโฮเง็งและกบฏปีเฮจิช่วงทศวรรษก่อนหน้า มินาโมโตะพยายามกลับมาควบคุมอำนาจจากไทระและล้มเหลว[2]: 255–259 

ใน ค.ศ. 1180 ไทระ โนะ คิโยโมริแต่งตั้งอันโตกุ (เวลานั้นอายุ 2 ขวบ) ผู้เป็นหลานชาย ครองราชย์หลังจักรพรรดิทากากูระสละราชสมบัติ โมชิฮิโตะ พระราชโอรสในจักรพรรดิโกะ-ชิรากาวะรู้สำว่าตนถูกปฏิเสธสิทธิอันชอบธรรม และส่งอาวุธให้กับตระกูลมินาโมโตะและวัดพุทธ ด้วยความช่วยเหลือจากมินาโมโตะ โนะ โยริมาซะในเดือนพฤษภาคม อย่างไรก็ตาม แผนนี้สิ้นสุดลงหลังการเสียชีวิตขงโยริมาซะและโมจิฮิโตะ[2]

ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1180 คิโยโมริย้ายที่ตั้งเมืองหลวงไปที่ฟูกูฮาระเกียว โดย "วัตถุประสงค์ทันทีของเขาดูเหมือนจะเป็นการทำให้ราชวงศ์อยู่ภายใต้การดูแลอย่างใกล้ชิดของเขา"[2]: 284 

อ้างอิง

แก้
  1. "...the Gempei conflict was a national civil war" Warrior Rule in Japan, page 2. Cambridge University Press.
  2. 2.0 2.1 2.2 Sansom, George (1958). A History of Japan to 1334. Stanford University Press. pp. 275, 278–281. ISBN 0804705232.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้