ศรอนงค์

ศรอนงค์ เป็นละครประกอบเพลงวิจิตรตระการตา บทประพันธ์ของ ขุนวิจิตรมาตรา

แสดงโดยคณะ "ละครเฉลิมกรุง" ซึ่งพระนางเธอลักษมีลาวัณ พระมเหสีในรัชกาลที่ 6 ทรงรื้อฟื้นนำชาวละครคณะปรีดาลัย ของ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ พระบิดา มาฝึกซ้อมเปิดการแสดง ที่ ศาลาเฉลิมกรุง เมื่อ พ.ศ. 2486 เพื่อบำรุงขวัญผู้คนในยามสงครามมหาเอเซียบูรพาที่การมหรสพทั้งหลายต้องหยุดชะงักลงมีแต่ความเงียบเหงาทั้งเมือง

มีความคิดริเริ่มในการนำท่าระบำของฝรั่งมาผสมกับท่าระบำไทย และใช้เครื่องฝรั่งสากลวงใหญ่บรรเลงตลอดเรื่อง นำแสดงโดย ม.ร.ว.ฤดีมล ชมพูนุช

ต่อมาเป็นละครโทรทัศน์แนวเพลงเรื่องแรกของไทยทีวีช่อง 4 นำแสดงโดย ฉลอง สิมะเสถียร คู่กับ อารีย์ นักดนตรี พ.ศ. 2502 โดยมี กำธร สุวรรณปิยะศิริ ซึ่งเพิ่งเข้ามาทำงานที่สถานี ปรากฏตัวครั้งแรกตอนท้ายเรื่องกับบทพูดสั้นๆ และได้เป็นพระเอกเมื่อละครกลับมาแสดงใหม่ พ.ศ. 2507

นอกจากนี้ยังมี มนัส รามโยธิน อดีตนักร้องประจำวงดนตรีของคณะละครปรีดาลัยและวงดนตรีกรมโฆษณาการ (รุ่นที่ 2) ร่วมขับร้องทั้งละครเวทีและละครทีวีด้วย

เพลง

1. ศรอนงค์ - นักแสดงนำร้องคู่
2. ระบำขุนพลแก้ว - มนัส รามโยธิน นำหมู่
3. ระบำม้าแก้ว/มโนมัย - มนัส รามโยธิน นำหมู่
4. ระบำนางแก้ว - หมู่นักร้องหญิง

(ฉบับ พ.ศ. 2507 เพิ่มอีก 3 เพลง)

1. รำพึงรัก - พระเอก
2. รักแน่หรือ - นางเอก
3. เพลงระบำ

เพลงฉบับละครโทรทัศน์ช่อง 4 จัดทำโดย อารีย์ นักดนตรี ในรูปแบบแผ่นเสียงลองเพลย์ ราว พ.ศ. 2507 ปัจจุบันเผยแพร่เป็นซีดี