ราชวงศ์วาลัว

ราชวงศ์วาลัว (ฝรั่งเศส: Maison de Valois, อังกฤษ: Valois dynasty) เป็นสาขาย่อยของราชวงศ์กาเปเตียง สืบราชสมบัติฝรั่งเศสต่อจากราชวงศ์กาเปเตียงในค.ศ. 1328 และส่งต่อให้ราชวงศ์บูร์บงในค.ศ. 1589 ราชวงศ์วาลัวสาขาเบอร์กันดีปกครองแคว้นเบอร์กันดีด้วย เป็นดุ๊กแห่งเบอร์กันดี ราชวงศ์วาลัวสืบเชื้อสายมาจากชาร์ลส์ เคานต์แห่งวาลัว (Charles, Count of Valois) พระโอรสองค์ที่ 3 ของพระเจ้าฟิลิปที่ 3 แห่งฝรั่งเศส

ราชวงศ์วาลัว

พระราชอิสริยยศ	กษัตริย์แห่งฝรั่งเศส กษัตริย์แห่งเนเปิลส์ กษัตริย์แห่งโปแลนด์ ดยุคแห่งออร์เลอองส์ ดยุคแห่งเบอร์กันดี ดยุคแห่งบราบันต์ ดยุคแห่งอาลองซง เคานต์แห่งเนอแวร์
ปกครอง	ฝรั่งเศส
เชื้อชาติ	ฝรั่งเศส
บรรพบุรุษ	ราชวงศ์กาเปเซียง
สาขา	ราชวงศ์วาลัว-เบอร์กันดี ราชวงศ์วาลัว-อองชู ราชวงศ์วาลัว-ออร์เลออง ราชวงศ์วาลัว-อองกูแลม
ประมุขพระองค์แรก	ชาร์ลส์ เคานต์แห่งวาลัว
ประมุขพระองค์สุดท้าย	พระเจ้าอองรีที่ 3 แห่งฝรั่งเศส
สถาปนา	ค.ศ. 1328
สิ้นสุด	ค.ศ. 1589

แม้พระเจ้าฟิลิปที่ 3 แห่งฝรั่งเศส ราชวงศ์กาเปเตียงจะมีพระโอรสถึงสามองค์ ซึ่งทั้งสามพระองค์ก็ได้เป็นกษัตริย์ แต่กลับไม่มีพระองค์ใดมีทายาทเลย ในค.ศ. 1328 พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 4 สิ้นพระชนม์ พระนางอิซาเบลลา พระขนิษฐาของพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 4 ทรงอภิเษกกับพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 2 แห่งอังกฤษ และมีพระโอรสเป็นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 3 ดังนั้นพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดจึงเป็นพระญาติที่ใกล้ชิดที่สุดของพระเจ้าชาร์ลส์ที่จะขึ้นครองบัลลังก์ฝรั่งเศส แต่ไม่มีขุนนางฝรั่งเศสคนใดจะยอมให้กษัตริย์อังกฤษมาครองฝรั่งเศสเป็นแน่ จึงยกกฎซาลิก (Salic Law) อันเก่าแก่ของชาวแฟรงก์โบราณออกมาอ้างว่าการสืบสันตติวงศ์นั้นจะต้องผ่านทางผู้ชายเท่านั้น เท่ากับตัดพระนางอิซาเบลลาและพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดออกไป และยกบัลลังก์ให้ฟีลิป ลูกชายของชาร์ลส์แห่งวาลัว เป็นพระเจ้าฟีลิปที่ 4 ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์วาลัว

ทั้งพระเจ้าฟิลิปและพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดตกลงกันแล้วว่าจะให้พระเจ้าฟีลิปครองฝรั่งเศส แต่พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดรักษาแคว้นกาสโคนี (Gascony) ไว้ แต่พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดทำสงครามกับสกอตแลนด์ ซึ่งเป็นพันธมิตรของฝรั่งเศส พระเจ้าฟีลิปจึงฉวยโอกาสบุกแคว้นกาสโคนี แต่ศึกกับสกอตก็เสร็จเร็ว พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดยกทัพมาบุกฝรั่งเศสในค.ศ. 1338 กลายเป็นชนวนสงครามร้อยปี (Hundred Years' War)

หลุยส์ พระโอรสของพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 5 ได้รับแต่งตั้งเป็นดยุกแห่งออร์เลออง (Duke of Orléans) ดยุกหลุยส์ให้ชาร์ลส์ลูกชายเป็นดยุกแห่งออร์เลออง และแต่งตั้งชองลูกชายอีกคนให้เป็นเคานต์แห่งอองกูแลม (Count of Angoulême) ทั้งลูกหลานของทั้งสองคนจะกลายเป็นสาขาย่อย คือ สาขาออร์เลออง และสาขาอองกูแลม

พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 8 สิ้นพระชนม์ในค.ศ. 1498 ทำให้ราชวงศ์วาลัวสายตรงสิ้นสุดลง ดยุกแห่งออร์เลออง ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าหลุยส์ที่ 12 แห่งฝรั่งเศส แต่พระเจ้าหลุยส์ก็สิ้นพระชนม์ไร้ทายาทอีกในค.ศ. 1515 เคานต์แห่งอองกูแลม ขึ้นเป็นพระเจ้าฟรองซัวส์ที่ 1

พระเจ้าอองรีที่ 3 ทรงได้เป็นกษัตริย์แห่งโปแลนด์ด้วย แต่ก็ทรงสละบัลลังก์โปแลนด์มาครองฝรั่งเศส พระเจ้าอองรีทรงสิ้นพระชนม์ในค.ศ. 1589 ทำให้ตามกฎซาลิกบัลลังก์ตกเป็นของกษัตริย์แห่งนาวาร์ ราชวงศ์บูร์บงต่อไป