ยุงก้นปล่อง
Anopheles หรือยุงก้นปล่อง เป็นสกุลของยุงที่มีบทบาทเป็นพาหะของโรคมาลาเรีย, โรคเท้าช้าง และอีกหลายโรค
ลักษณะแก้ไข
ลักษณะเด่นประจำสกุลที่ใช้จำแนกได้ง่ายคือสังเกตจาก ท่าขณะดูดเลือดที่กระดกส่วนท้อง เป็นมุมสูงกว่ายุงสกุลอื่น
การค้นพบ การจำแนก และบทบาทในการระบาดของโรคแก้ไข
โยฮันน์ วิลเฮล์ม เมเกน นักกีฏวิทยาชาวเยอรมัน พรรณนาและตั้งชื่อสกุลครั้งแรกในปี ค.ศ. 1818 โดยมาจากภาษากรีกโบราณ ἀνωφελής (anōphelḗs) แปลว่า 'ไร้ประโยชน์' [1]
ทั่วโลกมีสกุลยุงก้นปล่องมากกว่า 460 สปีชีส์ โดยมากกว่า 100 สปีชีส์ที่เป็นพาหะแพร่ระบาด ของโปรโตซัวปรสิตสกุล พลาสโมเดียม สาเหตุของโรคมาลาเรียในมนุษย์ แต่มีเพียง 30–40 ชนิดที่เป็นพาหะหลักที่พบได้บ่อยที่สุด [2]
ในประเทศไทย มีรายงานพบยุงก้นปล่อง 72 สปีชีส์ เป็นพาหะหลัก 3 สปีชีส์ ได้แก่ Anopheles minimus, Anopheles dirus และ Anopheles maculatus [3]
ขณะที่ Anopheles gambiae เป็นสปีชีส์ที่รู้จักกันดีที่สุดของโลก ในฐานะพาหะของ พลาสโมเดียมสปีชีส์ที่อันตรายที่สุดคือ Plasmodium falciparum ที่แพร่ระบาดในทวีปแอฟริกา
ยุงก้นปล่องบางสปีชีส์ เป็นพาหะแพร่ระบาดปรสิต Wuchereria bancrofti และ Brugia malayi สาเหตุของโรคเท้าช้าง (filariasis)
และพาหะ โรตหัวใจในสุนัข (Dirofilaria immitis)
และพาหะไวรัสก่อโรค ไข้ O'nyong'nyong ซึ่งมีนัยสัมพันธ์เนื้องอกในสมองกับมาลาเรีย [4]
แม้ยุงในสกุลอื่น (Aedes, Culex, Culiseta, Haemagogus และ Ochlerotatus) เป็นพาหะของโรคร่วมกัน แต่ไม่มีสกุลใดเป็นพาหะของมาลาเรีย
วัวัฒนาการแก้ไข
ขั้นตอนวัฏจักรชีวิตแก้ไข
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ Meigen, J. W. (1818). Systematische Beschreibung der Bekannten Europäischen Zweiflügeligen Insekten Vol. 1. Forstmann, Aachen, 332 pp.
- ↑ Walton et al. 2007
- ↑ Anopheles, Asian, and Rattanarithikul 2016
- ↑ Steven Lehrer (2010). "Anopheles mosquito transmission of brain tumor" (PDF). Medical Hypotheses. 74 (1): 167–168. doi:10.1016/j.mehy.2009.07.005. PMID 19656635.