ธรณีกาล
ธรณีกาล (อังกฤษ: Geologic Time) ตามความหมายทางธรณีวิทยานั้น เป็นชื่อเรียกของระยะช่วงเวลา ซึ่งได้แบ่งลงมาเป็น บรมยุค (Eon) มหายุค (Era) ยุค (Period) สมัย (Epoch) และช่วงอายุ (Age) ตามลำดับ
มาตราเวลาทางธรณีวิทยา ใช้โดยนักธรณีวิทยา หรือนักวิทยาศาสตร์สาขาอื่น เพื่ออธิบายเวลาที่จุดต่าง ๆ และอธิบายความสัมพันธ์ของเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในอดีตของประวัติของโลก ตัวอย่างของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการกำหนดมาตราเวลาทางธรณีวิทยา มี International Commission on Stratigraphy กำหนดชื่อของเวลาและคำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง (stratigraphy เป็นการศึกษาธรณีวิทยาในเรื่องชั้นต่าง ๆ ของโลก เช่นเปลือกโลก/ผิวโลกและชั้นอื่น ๆ ใต้ผิวโลกลงไป), US Geological Survey กำหนดสีมาตรฐานของเวลาทางธรณีวิทยาที่ห้วงเวลาต่าง ๆ
จากวิธีการหาเวลาในอดีตโดยการวัดการสลายของกัมมันตภาพรังสี (radiometric dating) พบว่าโลกมีอายุประมาณ 4,600 ล้านปี[1][2]
ศัพทวิทยาแก้ไข
การแบ่งระยะช่วงเวลาใหญ่สุด คือ อภิมหาบรมยุค และแบ่งย่อยลงมาเป็น บรมยุค แบ่งเป็น บรมยุคเฮเดียน บรมยุคอาร์เคียน บรมยุคโพรเทอโรโซอิกและบรมยุคฟาเนอโรโซอิก ตามลำดับ 3 บรมยุคแรกรวมกันเป็นอภิมหาบรมยุคพรีแคมเบรียน ช่วงเวลาที่แบ่งย่อยลงมาจากบรมยุคเรียกว่า มหายุค จากนั้นแบ่งย่อยเป็นยุค สมัยและช่วงอายุตามลำดับ
ตารางธรณีกาลแก้ไข
เป็นตารางบ่งบอกยุคทางธรณีวิทยา มีดังนี้
อภิมหาบรมยุค (Supereon) | บรมยุค (Eon) | มหายุค (Era) | ยุค (Period) | สมัย (Epoch) | เวลา (ล้านปีก่อน) |
---|---|---|---|---|---|
พรีแคมเบรียน (Precambrian) | เฮเดียน (Hadean) | 4567 - 4000 | |||
อาร์เคียน (Archean) | อีโออาร์เคียน (Eoarchean) | 4000 - 3600 | |||
พาลีโออาร์เคียน (Paleoarchean) | 3600 - 3200 | ||||
มีโซอาร์เคียน (Mesoarchean) | 3200 - 2800 | ||||
นีโออาร์เคียน (Neoarchean) | 2800 - 2500 | ||||
โพรเทอโรโซอิก (Proterozoic) | มหายุคแพลีโอโพรเทอโรโซอิก (Paleoproterozoic) | ไซดีเรียน (Siderian) | 2500 - 2300 | ||
ไรเอเซียน (Rhyacian) | 2300 - 2050 | ||||
ออโรซีเรียน (Orosirian) | 2050 - 1800 | ||||
สตาทีเรียน (Statherian) | 1800 - 1600 | ||||
มีโซโพรเทอโรโซอิก (Mesoproterozoic) | คาลิมเมียน (Calymmian) | 1600 - 1400 | |||
เอกเทเซียน (Ectasian) | 1400 - 1200 | ||||
สเทเนียน (Stenian) | 1200 - 1000 | ||||
นีโอโพรเทอโรโซอิก (Neoproterozoic) | โทเนียน (Tonian) | 1000 - 720 | |||
ไครโอเจเนียน (Cryogenian) | 720 - 635 | ||||
อีดีแอคารัน (Ediacaran) | 635 - 541 | ||||
ฟาเนอโรโซอิก (Phanerozoic) | พาลีโอโซอิก (Paleozoic) | แคมเบรียน (Cambrian) | 541 - 485.4 | ||
ออร์โดวิเชียน (Ordovician) | 485.4 - 443.8 | ||||
ไซลูเรียน (Silurian) | 443.8 - 419.2 | ||||
ดีโวเนียน (Devonian) | 419.2 - 358.9 | ||||
คาร์บอนิเฟอรัส (Carboniferous) | 358.9 - 298.9 | ||||
เพอร์เมียน (Permian) | 298.9 - 252.17 | ||||
มีโซโซอิก (Mesozoic) | ไทรแอสซิก (Triassic) | 252.17 - 201.3 | |||
จูแรสซิก (Jurassic) | 201.3 - 145 | ||||
ครีเทเชียส (Cretaceous) | 145 - 66 | ||||
ซีโนโซอิก (Cenozoic) | พาลีโอจีน (Paleogene) | พาลีโอซีน (Paleocene) | 66 - 56 | ||
อีโอซีน (Eocene) | 56 - 33.9 | ||||
โอลิโกซีน (Oligocene) | 33.9 - 23.03 | ||||
นีโอจีน (Neogene) | ไมโอซีน (Miocene) | 23.03 - 5.33 | |||
พลิโอซีน (Pliocene) | 5.33 - 2.58 | ||||
ควอเทอร์นารี (Quaternary) | ไพลสโตซีน (Pleistocene) | 2.58 - 0.0117 | |||
โฮโลซีน (Holocene) | 0.0117-ปัจจุบัน |
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ "Age of the Earth". U.S. Geological Survey. 1997. สืบค้นเมื่อ 2006-01-10.
- ↑ "Radiometric Time Scale". U.S. Geological Survey. 2001. สืบค้นเมื่อ 2006-01-10.
ตารางธรณีกาล | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อภิมหาบรมยุคพรีแคมเบรียน 4,567 ล้านปี - 541 ล้านปี |
บรมยุคฟาเนอโรโซอิก 541 ล้านปี - ปัจจุบัน | |||||||||||||||||||||||||||||||||
บรมยุคเฮเดียน 4,567 ล้านปี - 4,000 ล้านปี |
บรมยุคอาร์เคียน 4,000 ล้านปี - 2,500 ล้านปี |
บรมยุคโพรเทอโรโซอิก 2,500 ล้านปี - 541 ล้านปี | ||||||||||||||||||||||||||||||||
มหายุคอีโออาร์เคียน 4,000 ล้านปี - 3,600 ล้านปี |
มหายุคพาลีโออาร์เคียน 3,600 ล้านปี - 3,200 ล้านปี |
มหายุคมีโซอาร์เคียน 3,200 ล้านปี - 2,800 ล้านปี |
มหายุคนีโออาร์เคียน 2,800 ล้านปี - 2,500 ล้านปี |
มหายุคแพลีโอโพรเทอโรโซอิก 2,500 ล้านปี - 1,600 ล้านปี |
มหายุคมีโซโพรเทอโรโซอิก 1,600 ล้านปี - 1,000 ล้านปี |
มหายุคนีโอโพรเทอโรโซอิก 1,000 ล้านปี - 541 ล้านปี |
มหายุคพาลีโอโซอิก 541 ล้านปี - 252 ล้านปี |
มหายุคมีโซโซอิก 252 ล้านปี - 66 ล้านปี |
มหายุคซีโนโซอิก 66 ล้านปี - ปัจจุบัน | |||||||||||||||||||||||||
ยุคไซดีเรียน | ยุคไรเอเซียน | ยุคออโรซีเรียน | ยุคสตาทีเรียน | ยุคคาลิมเมียน | ยุคเอกเทเซียน | ยุคสเทเนียน | ยุคโทเนียน | ยุคไครโอเจเนียน | ยุคอีดีแอคารัน | แคมเบรียน | ออร์โดวิเชียน | ไซลูเรียน | ดีโวเนียน | คาร์บอนิเฟอรัส | เพอร์เมียน | ไทรแอสซิก | จูแรสซิก | ครีเทเชียส | พาลีโอจีน | นีโอจีน | ควอเทอร์นารี |