มงคลหัตถี

มงคลหัตถี เป็นสัตว์หิมพานต์ตระกูลช้าง ลักษณะภายนอกช้างตระกูลนี้ สีผิว สีตา และสีเล็บ เป็นสีม่วงเหมือนสีดอกอัญชัน มีงางอนขึ้นไปด้านขวา มงคลหัตถี เรียกได้ว่าเป็นประติมากรรม “คชสาร หรือ ช้าง” อีกองค์ประกอบหนึ่งที่ประดับอยู่บริเวณสระอโนดาตทางทิศเหนือของพระเมรุมาศ ซึ่งประติมากรรมของสัตว์หิมพานต์ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อประดับตกแต่งพระเมรุมาศในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

ความหมายของชื่อ

มงคลหัตถี [มงคนละ-] น. ชื่อช้างตระกูล 1 ใน 10 ตระกูล กายสีนิลอัญชัน มีกิริยาท่าทางเดินงดงาม, ช้าง 10 ตระกูล คือ 1. กาฬาวกหัตถี 2. คังไคยหัตถี 3. ปัณฑรหัตถี 4. ตามพหัตถี 5. ปิงคลหัตถี 6. คันธหัตถี 7. มงคลหัตถี 8. เหมหัตถี 9. อุโบสถหัตถี 10. ฉัททันต์หัตถี ซึ่งเป็นช้าง ที่พระพรหมได้สร้างขึ้น ช้างตระกูลพรหมพงศ์ เป็นชาติพราหมณ์ มี 10 หมู่