ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน

ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน
	華語 ; หฺวา-ยฺหวี่
ประเทศที่มีการพูด	ไต้หวัน
ภูมิภาค	เอเชีย
จำนวนผู้พูด	4.3 ล้านคน (1999) (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต กลุ่มภาษาจีน ภาษาจีนกลาง ภาษาจีนสำเนียงปักกิ่ง ภาษาจีนมาตรฐาน ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน; ; ; ; ;
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	สาธารณรัฐจีน
ผู้วางระเบียบ	กระทรวงศึกษาแห่งไต้หวัน
รหัสภาษา
ISO 639-3	–

ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน หรือ ภาษาจีนไถวาน เป็นภาษาจีนที่กลายร่างมาจากภาษาจีนมาตรฐานแต่มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยเป็นภาษาทางการในเกาะไต้หวัน ภาษานี้เป็นที่รู้จักในคนท้องถิ่นว่า 國語 (กว๋อ-ยฺหวี่) ซึ่งภาษาจีนมาตรฐานก็ได้รับการเปลี่ยนแปลงมาจากภาษาจีนกลางสำเนียงปักกิ่งอีกที

กว๋อยวี่ แทบจะมีระบบการพูดและการเขียนเหมือนกับภาษาจีนมาตรฐานแทบทั้งสิ้น ซึ่งภาษาจีนมาตรฐานเรียกว่า 普通话 (ผู่ทงฮว่า) แต่อย่างไรก็ตามภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันก็ได้รับคำศัพท์ ไวยากรณ์ และการออกเสียง ที่ผิดเพี้ยนไปจากภาษาจีนมาตรฐานเล็กน้อย ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากภาษาไต้หวัน (臺灣閩南語) และภาษาฮักกา (客家話) ซึ่งเป็นภาษาแม่ของพลเมืองเกาะนี้จำนวน 70% และ 14% ตามลำดับ

ความต่างจากภาษาจีนมาตรฐาน แก้

ตัวอักษร แก้

ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันใช้ตัวอักษรจีนเต็มซึ่งตรงข้ามกับภาษาจีนมาตรฐานที่ใช้ตัวย่อ อักษรเบรลล์ของภาษาจีนสำเนียงนี้ก็มีความแตกต่างจากภาษาจีนมาตรฐานมาก โดยเฉพาะการเขียนตัวอักษรละตินก็มีความแตกต่างอย่างมากโดยตัวอักษรละตินเป็นมาตรฐานสำหรับการเขียนพินอินของภาษาจีนมาตรฐานอยู่แล้ว ในขณะที่ตัวอักษรละตินในภาษาจีนสำเนียงนี้จะถูกเขียนตามเวด-ไจลส์

การออกเสียง แก้

วิธีการออกเสียงภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันหลักๆได้รับอิทธิพลมาจากภาษาฮกเกี้ยน, ภาษาแคะและภาษาอังกฤษ แต่พยายามเลียนแบบภาษาจีนกลางมาตรฐานโดยวรรณยุกต์ทั้งสี่มีการใช้แทบจะเหมือนจากภาษาจีนมาตรฐานส่วนคำศัพท์หลายๆคำนำมาจากภาษาไต้หวันแต่รักษาวรรณยุกต์ทั้งสี่ตามภาษาจีนมาตรฐานเอาใว้ แต่พยัญชนะต้นมีข้อจำกัดอยู่มาก ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันมีหลากหลายสำเนียงถิ่นย่อย โดยมาตรฐานใช้หน่วยเสียงจากจังหวัดไถเป่ย์เป็นที่ตั้ง

พินอิน/จู้อิน	จีนมาตรฐาน	จีนกลางสำเนียงไต้หวัน	คำอธิบาย
b/ㄅ	[p]		เสียง "ป"
p/ㄆ	[pʰ]		เสียง "ผ/พ"
m/ㄇ	[m]		เสียง "ม/หฺม"
f/ㄈ	[f]		เสียง "ฝ/ฟ"
d/ㄉ	[t]		เสียง "ต"
t/ㄊ	[tʰ]		เสียง "ถ/ท"
n/ㄋ	[n]		เสียง "น/หน"
l/ㄌ	[l]	[ɾ]	เสียง "ล/หล"
g/ㄍ	[k]		เสียง "ก"
k/ㄎ	[kʰ]		เสียง "ข/ค"
h/ㄏ	[x]	[h]	เสียง "ฃ/ฅ" กับเสียง "ห/ฮ" ตามลำดับ
j/ㄐ	[t͡ɕ]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "จ"
q/ㄑ	[t͡ɕʰ]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช"
x/ㄒ	[ɕ]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ส/ซ"
zh/ㄓ	[ʈ͡ʂ]	[ʤ]	ไม่มีเสียงใกล้เคียงกับภาษาไทย
ch/ㄔ	[ʈ͡ʂʰ]	[ʃ]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช"
sh/ㄕ	[ʂ]	[ɹ̠̊˔]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ษ"
r/ㄖ	[ʐ]	[ɹ]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ร/หร"
z/ㄗ	[ts]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "จ"
c/ㄘ	[tsʰ]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช"
s/ㄙ	[s]		บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ส/ซ"

หากจำแนกเสียงกึ่งสระทั้งเป็นสัทอักษรสากลจะถอดเสียงพยัญชนะได้ดังนี้

พินอิน/จู้อิน	จีนมาตรฐาน	จีนกลางสำเนียงไต้หวัน	คำอธิบาย
yi/ㄧ (อยู่เดี่ยว)	[i]		เสียง "อี"
yi/ㄧ (มีสระ)	[ji+_]	[ʔi+_]~[ɹ̠˔+_]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ยี" หรือ "อี"
yi/ㄧ (ควบ)	[_+ji]	[_i]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ยี" หรือ "อี"
wu/ㄨ (อยู่เดี่ยว)	[u]		เสียง "อู"
wu/ㄨ (มีสระ)	[wu+_]	[ʋ+_]	บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "วู" หรือ "อู"
wu/ㄨ (ติด)	[_u]		เหลือแค่สระอูเหมือนกัน
yu/ㄩ	[y]		คล้ายสระ "อี" แต่ม้วนปาก
yu/ㄩ (มีสระ)	[y_]	[ʏ_]	คล้ายสระ "เอ" แต่ม้วนปาก

ตัวอย่างคำศัพท์ที่ออกเสียงต่างกัน แก้

คำส่วนใหญ่จะมีการออกเสียงวรรณยุกต์ที่ต่างกัน

ศัพท์	จีนมาตรฐาน	จีนกลางสำเนียงไต้หวัน	เพิ่มเติม
垃圾 (or 拉圾) ("garbage")	lājī	lèsè	การออกเสียง lèsè มาจากภาษาง่อ คำนี้ก็เรียกในแผ่นดินใหญ่จนกระทั่งปี 1949.
液體 (液体) ("liquid")	yètǐ	yìtǐ, yètǐ
和 ("and")	hé	hàn, hé
星期 ("week")	xīngqī	xīngqí
企業 (企业) ("enterprise")	qǐyè	qìyè
危險 (危险) ("danger")	wēixiǎn	wéixiǎn
包括 (包括) ("including")	bāokuò	bāoguā, bāokuò
法國 (法国) ("France")	Fǎguó	Fàguó
微波爐 (微波炉) ("microwave")	wēibōlú	wéibōlú

ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน
華語 หฺวา-ยฺหวี่
ประเทศที่มีการพูด	ไต้หวัน
ภูมิภาค	เอเชีย
จำนวนผู้พูด	4.3 ล้านคน (1999) (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต กลุ่มภาษาจีน ภาษาจีนกลาง ภาษาจีนสำเนียงปักกิ่ง ภาษาจีนมาตรฐาน ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	สาธารณรัฐจีน
ผู้วางระเบียบ	กระทรวงศึกษาแห่งไต้หวัน
รหัสภาษา
ISO 639-3	–