ฟีลีปึ ดึ บรีตู อี นีโกตึ
ฟีลีปึ ดึ บรีตู อี นีโกตึ (โปรตุเกส: Filipe de Brito e Nicote) หรือ งะซีนกา (พม่า: ငဇင်ကာ, ออกเสียง: [ŋə zɪ̀ɰ̃kà]; ประมาณ ค.ศ. 1566 – เมษายน ค.ศ. 1613) เป็นนักเดินทางและทหารรับจ้างชาวโปรตุเกสภายใต้การบังคับบัญชาจากอาณาจักรยะไข่ของมเยาะอู้ และต่อมาคืออาณาจักรอยุธยาของสยาม[1]: 185–187 มีการบันทึกชื่อของเขาที่สะกดแบบภาษาฝรั่งเศสว่า ฟิลิปเดอบริโต (ฝรั่งเศส: Philippe de Brito)[2]: 36
ฟีลีปึ ดึ บรีตู อี นีโกตึ | |
|---|---|
 | |
| เกิด | ประมาณ ค.ศ. 1566 ลิสบอน ราชอาณาจักรโปรตุเกส |
| เสียชีวิต | ค.ศ. 1613 สิเรียม ประเทศพม่า |
| สัญชาติ | โปรตุเกส |
| อาชีพ | นักสำรวจ, ทหารรับจ้าง, ผู้ว่าการ |
ประวัติ แก้
ฟีลีปึ ดึ บรีตู อี นีโกตึเกิดที่ลิสบอน ประเทศโปรตุเกส พ่อเป็นชาวฝรั่งเศส ดึบรีตูออกเดินทางมายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ครั้งแรกในฐานะเด็กเรือ
ต่อมาเขารับใช้มี่นยาซาจี้ กษัตริย์แห่งอะระกันและได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าเมืองสิเรียม (ปัจจุบันคือตาน-ลยีน) ใน ค.ศ. 1599 พร้อมกับบังคับบัญชาเรือรบโบราณ 3 ลำและทหาร 3,000 นาย เขาสนับสนุนให้ชาวโปรตุเกสตั้งรกรากอยู่ในสิเรียมและสร้างป้อมปราการ ต่อมาเขาได้ประกาศอิสรภาพจากอาระกันพร้อมกับจับมิน ขะเมาง์ (Min Khamaung) มกุฎราชกุมารแห่งอะระกันระหว่างที่ตองอูและอาระกันกำลังต่อสู้กันอยู่ เพื่อเป็นหลักประกันในการประกาศอิสรภาพจากพม่าใน ค.ศ. 1603 ต่อมาฟีลีปึ ดึ บรีตูสมรสกับบุตรสาวของ พญาทะละแห่งเมาะตะมะ ซึ่งเวลานั้นอยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรอยุธยา (สยาม ปัจจุบันคือประเทศไทย)[1]: 185–187
ก่อนหน้านั้นในปี ค.ศ. 1602 ฟีลีปึ ดึ บรีตูกลับไปรัฐกัวเพื่อรับการรับรองอย่างเป็นทางการและได้รับการแต่งตั้งเป็น "ผู้บัญชาการแห่งสิเรียม", "นายพลผู้มีชัยแห่งหงสา " และ "ราชาแห่งหงสา" โดยรัฐบาลหลวงของโปรตุเกส
สมเด็จพระเอกาทศรถแห่งอยุธยาระดม พญาทะละ และฟีลีปึ ดึ บรีตูเพื่อมาช่วยตองอูจากการโจมตีโดยอังวะ และหลังจากนะฉิ่นเหน่าง์แห่งตองอูได้ขอสวามิภักดิ์ต่ออยุธยา อย่างไรก็ตามตองอูได้ยอมแพ้แก่อังวะ จากนั้นนะฉิ่นเหน่าง์กับฟีลีปึ ดึ บรีตูก็เผาตองอูนำทรัพย์สินและประชาชนที่เหลือกลับไปยังสิเรียม ฟีลีปึ ดึ บรีตูฉวยใช้โอกาสนี้ในการ"ยึดครองสิ่งของมีค่าตามวัดวา"และยังมีการ"ทำลายพระพุทธรูปศาลเจ้าและเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์"[1]: 188–189
การเสียชีวิต แก้
ใน ค.ศ. 1613 สิเรียมถูกปิดล้อมโดยกองทัพพม่าของพระเจ้าอะเน่าก์แพตหลุ่น หลังจากการล่มสลายของเมืองในเดือนเมษายน ค.ศ. 1613 ฟีลีปึ ดึ บรีตูถูกประหารชีวิตพร้อมกับนะฉิ่นเหน่าง์ ฟีลีปึ ดึ บรีตูถูกประหารชีวิตด้วยการเสียบประจาน ซึ่งใช้เวลาสามวันจึงเสียชีวิต[3] ชาวโปรตุเกสมากกว่า 400 คนเป็นเชลยและถูกนำตัวกลับไปอังวะ[1]: 190
อ้างอิง แก้
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Rajanubhab, D., 2001, Our Wars With the Burmese, Bangkok: White Lotus Co. Ltd., ISBN 9747534584
- ↑ Beveridge, Henry (1876). The district of Bákarganj; its history and statistics. London: Trübner & Co.
- ↑ R. Findlay & K.H. O'Rourk, "Power and Plenty: Trade, War, and the World Economy in the Second Millennium", (2007), Princeton University Press, p.196
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
- Danvers, Frederick Charles, The Portuguese in India. London, 1966.
- Harvey, G. E., A History of Burma. n.p., 1967.