โฟโตสเฟียร์ (อังกฤษ: Photosphere) ของวัตถุทางดาราศาสตร์ หมายถึงย่านรอบนอกของวัตถุที่ส่งผ่านแสง คำนี้มาจากภาษากรีกโบราณว่า φως¨- φωτος/photos (โฟตอส) แปลว่า "แสง" และ σφαιρα/sphaira (สไฟรา) แปลว่า "ลูกบอล" ซึ่งสื่อถึงรูปร่างลักษณะของมันที่คล้ายพื้นผิวลูกบอลกลมที่ส่องแสงออกมา ย่านโฟโตสเฟียร์นี้กินพื้นที่ลึกลงไปในพื้นผิวของดาวฤกษ์จนกระทั่งแก๊สกลายเป็นทึบแสง ซึ่งเทียบเท่าค่า optical depth ที่ 2/3[1]

ดวงอาทิตย์ แก้

 
อุณหภูมิและความหนาแน่นของบรรยากาศของดวงอาทิตย์

โฟโตสเฟียร์ของดวงอาทิตย์มีอุณหภูมิระหว่าง 4500 ถึง 6000 เคลวิน[2] (โดยมีค่าอุณหภูมิยังผลเท่ากับ 5800 เคลวิน)[3] และมีความหนาแน่นประมาณ 2 x 10-4 kg m-3 [4] สำหรับดาวฤกษ์อื่นอาจมีโฟโตสเฟียร์ที่ร้อนกว่านี้หรือเย็นกว่านี้ โฟโตสเฟียร์ของดวงอาทิตย์ประกอบด้วยเซลล์พาความร้อนเรียกว่า กรานูล (granule) ซึ่งเป็นเซลล์ของแก๊สที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1000 กิโลเมตร[5] มีแก๊สร้อนพวยพุ่งในใจกลาง กับแก๊สที่เย็นกว่าแทรกอยู่ในช่องว่างแคบๆ ระหว่างเซลล์ แต่ละกรานูลจะมีช่วงอายุเพียง 8 นาที ซึ่งทำให้มันมีสภาพเปลี่ยนแปลงเหมือน "การเดือด" กลุ่มของกรานูลรวมกันเรียกว่า ซูเปอร์กรานูล มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางสูงได้ถึง 30,000 กิโลเมตร และมีช่วงอายุสูงสุดราว 24 ชั่วโมง เรายังไม่สามารถสังเกตรายละเอียดขนาดนี้จากดาวฤกษ์ดวงอื่นได้

อ้างอิง แก้

  1. Carroll and Ostlie (1996). Modern Astrophysics. Addison-Wesley.
  2. The Sun - Introduction
  3. "World Book at NASA - Sun". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2005-02-17. สืบค้นเมื่อ 2009-04-11.
  4. "SP-402 A New Sun: The Solar Results From Skylab".
  5. "NASA/Marshall Solar Physics". NASA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-02-05. สืบค้นเมื่อ 2009-04-11.

Do your best