แบร์ตาแห่งฮอลแลนด์

แบร์ตาแห่งฮอลแลนด์ (ฝรั่งเศส: Berthe de Hollande) หรือ แบร์ตาแห่งฟรีสลันด์ (ฝรั่งเศส: Berthe de Frize)[1] (ค.ศ. 1058 – 30 กรกฎาคม ค.ศ. 1093) เป็นพระราชินีของชาวแฟรงก์จากการอภิเษกสมรสกับพระเจ้าฟีลิปที่ 1 แห่งฝรั่งเศส แบร์ตาแห่งฟรีสลันด์เป็นธิดาของโฟลริสที่ 1 เอิร์ลแห่งฟรีสลันด์ตะวันตกกับแกร์ทรูดแห่งซัคเซิน[2] พระองค์เป็นพระมารดาของพระเจ้าหลุยส์ที่ 6 แห่งฝรั่งเศส ทรงหย่ากับพระเจ้าฟีลิปที่ 1 พระสวามี และสิ้นพระชนม์ที่ปราสาทมงต์เตรยล์เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม ค.ศ. 1093

แบร์ตาแห่งฮอลแลนด์
แบร์ตาแห่งฮอลแลนด์กับพระเจ้าฟีลิปที่ 1 และพระโอรสธิดา ภาพวาดจากมหาพงศาวดารฝรั่งเศส
พระราชินีคู่สมรสของชาวแฟรงก์
ครองราชย์ค.ศ. 1072–1092
ประสูติค.ศ. 1055
วลาร์ดิงเงิน ประเทศเนเธอร์แลนด์
สิ้นพระชนม์15 ตุลาคม ค.ศ. 1094
พระสวามีพระเจ้าฟีลิปที่ 1 แห่งฝรั่งเศส
พระบุตรกงสต็องส์แห่งฝรั่งเศส เจ้าหญิงแห่งแอนติออค
พระเจ้าหลุยส์ที่ 6 แห่งฝรั่งเศส
พระบิดาโฟลริสที่ 1 เคานต์แห่งฮอลแลนด์
พระมารดาแกร์ทรูดแห่งซัคเซิน

พระราชินีแห่งฝรั่งเศส แก้

โฟลริสที่ 1 บิดาของพระองค์ถูกลอบสังหารในปี ค.ศ. 1061[3] สองปีต่อมามารดาของพระองค์แต่งงานใหม่กับรอแบร์[4] บุตรชายคนรองของเบาด์วินที่ 5 เคานต์แห่งฟลานเดอส์ รอแบร์กลายเป็นผู้ปกครองของแบร์ตากับพี่น้องอีกหกคน[3] และเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในฟรีสลันด์ตะวันตกจึงทำให้ได้รับฉายาว่ารอแบร์ชาวฟรีสลันด์ ปี ค.ศ. 1071 เดิร์กที่ 5 พี่ชายของแบร์ตาโตเป็นผู้ใหญ่พอที่จะบริหารปกครองฟรีสลันด์ เขาได้รับตำแหน่งเป็นเคานต์แห่งฮอลแลนด์

ปี ค.ศ. 1070 เบาด์วินที่ 6 เคานต์แห่งฟลานเดอส์ พี่ชายของรอแบร์ถึงแก่กรรม ชาวฟลานเดอส์ไม่พอใจริชิลดาแห่งแอโนต์ ภรรยาม่ายของเบาด์วิน รอแบร์แห่งฟรีสลันด์เป็นผู้นำในการปฏิวัติ เขาปราบริชิลดากับอาร์นูล์ฟที่ 3 เคานต์แห่งฟลานเดอส์ บุตรชายของเธอและเข้ายึดลีลล์ ริชิลดาร้องขอความช่วยเหลือจากพระเจ้าฟีลิปที่ 1 แห่งฝรั่งเศสที่ยกทัพมาด้วยพระองค์เอง

วันที่ 22 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1071 รอแบร์ปราบพระเจ้าฟีลิปได้ที่บาวิงโฮฟใกล้กับมองต์แคสเซิล อารนูล์ฟถูกสังหารในสมรภูมิดังกล่าว รอแบร์ชาวฟรีสลันด์ขึ้นเป็นเคานต์แห่งฟลานเดอส์เพื่อกีดกันเบาด์วินที่ 2 แห่งแอโนต์ หลานชายที่เป็นบุตรชายคนรองของเบาด์วินที่ 6 กับริชิลดา

 
พิธีแต่งงานของแบร์ตาแห่งฮอลแลนด์กับพระเจ้าฟีลิปที่ 1 แห่งฝรั่งเศส

จากศึกสงครามดังกล่าว ความพ่ายแพ้ต่อข้าราชบริวารของตนทำให้กองทัพของพระเจ้าฟีลิปที่ 1 ขาดแคลนความน่าเชื่อถือ เพื่อรักษาเกียรติและความเกรียงไกรของราชวงศ์ พระองค์ได้ทำการเจรจาตกลง ยอมรับรอแบร์ชาวฟรีสลันด์เป็นเคานต์แห่งฟลานเดอส์ เหล่าที่ปรึกษาของพระเจ้าฟีลิปหนุ่มแนะนำให้พระองค์ผนึกสันติภาพด้วยการแต่งงาน แต่ธิดาของรอแบร์ต่างก็ยังเด็กเกินไป มีเพียงแบร์ตา ธิดาเลี้ยงที่มีอายุพอที่จะแต่งงานได้[3]

พิธีอภิเษกสมรสของแบร์ตากับพระเจ้าฟีลิปที่ 1 ถูกจัดขึ้นในปี ค.ศ. 1072 แต่กว่าทั้งคู่จะมีพระโอรสธิดาคนแรกก็ในอีกหกปีต่อมา ทั้งคู่มีพระโอรสธิดาด้วยกันหกคน คือ

  • กงสต็องส์ (ค.ศ. 1078–1126) ภรรยาของอูกที่ 1 เคานต์แห่งช็องปาญ และโบเฮมอนด์ที่ 1 เจ้าชายแห่งอันติออค
  • พระเจ้าหลุยส์ที่ 6 แห่งฝรั่งเศส (ค.ศ. 1081–1137)
  • อ็องรี (ค.ศ. 1083–1089)
  • ชาร์ลส์ (ค.ศ. 1085–1091)
  • อูเดส์ (ค.ศ. 1087–1094)

ถูกกักขังและถูกทอดทิ้ง แก้

 
พระเจ้าฟีลิปที่ 1 แต่งงานกับแบร์ทราด เคานเตสแห่งอ็องฌู ขณะที่แบร์ตาแห่งฮอลแลนด์ถูกจองจำในปราสาท

หลังให้กำเนิดพระโอรสธิดาหลายคน ชีวิตแต่งงานก็เริ่มเกิดรอยร้าว กษัตริย์เริ่มเบื่อหน่ายพระมเหสีโดยไม่มีใครทราบเหตุผลที่แน่ชัด วิลเลียมแห่งมาล์มสบรี นักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษให้เหตุผลว่าเป็นเพราะแบร์ตานั้น "อ้วนเกินไป" ทั้งที่กษัตริย์เองก็อ้วนเกินกว่าม้าจะรับน้ำหนักตัวไหว[4][5] ปี ค.ศ. 1090 พระเจ้าฟีลิปขังพระมเหสีไว้ในปราสาทมงต์เตรยล์ซึ่งเป็นหนึ่งในสินเดิมของพระนาง ต่อมาในปี ค.ศ. 1092 ทรงประกาศว่าจะหย่ากับพระนางเพื่อแต่งงานใหม่กับแบร์ทราดแห่งมงต์ฟอต์ หญิงมีพันธะที่เป็นภรรยาของฟูลค์ที่ 4 เคานต์แห่งอ็องฌู การตัดสินใจของพระองค์ทำให้บิดาเลี้ยงของแบร์ตาโกรธมาก แบร์ตาสิ้นพระชนม์หลังจากนั้นไม่นานในวันที่ 15 ตุลาคม ค.ศ. 1094[6] ทำให้พระเจ้าฟีลิปที่ 1 หมดพันธะ ขณะที่เคานเตสแห่งอ็องฌูยังคงมีพันธะเนื่องจากฟูลค์ สามีของเธอยังคงมีชีวิตอยู่[5]

อ้างอิง แก้

  1. Bertha of Holland on the website of the Foundation for Medieval Genealogy
  2. William (of Malmesbury), Gesta Regum Anglorum: The History of the English Kings: General introduction and commentary, Volume 2, Roger Aubrey Baskerville Mynors, Rodney M. Thomson and Michael Winterbottom, (Oxford University Press, 1999), 244.
  3. 3.0 3.1 3.2 van Bussel, Marion (2012). "Bertha van Holland (ca. 1055–1094)". Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. Retrieved 8 February 2013.
  4. 4.0 4.1 Bradbury, Jim (2007). The Capetians: The History of a Dynasty. Continuum International Publishing Group. ISBN 0826435149.
  5. 5.0 5.1 Luscombe, David; Riley-Smith, Jonathan (2004). The New Cambridge Medieval History: Volume 4, c.1024-c.1198. Cambridge University Press. ISBN 0521414113.
  6. Nieuwenhuijsen, Kees (2016). Strijd om West-Frisia. De ontstaansgeschiedenis van het graafschap Holland: 900-1100. Omniboek, Utrecht, p. 221. ISBN 9789401907569.