เพทาย

เพทาย (อังกฤษ: Zircon; /ˈzɜːrkɒn/ หรือ /ˈzɜːrkən/; ZrSiO₄) เป็นแร่รัตนชาติที่อยู่ในกลุ่มซิลิเกต

เพทาย
การจำแนก
ประเภท	แร่รัตนชาติ
สูตรเคมี	zirconium silicate ZrSiO4
คุณสมบัติ
สี	น้ำตาล แดง เหลือง เขียว ดำและไร้สี
รูปแบบผลึก	มีลักษณะเป็นแท่งยาวมียอดแหลมปิดหัวและท้าย
โครงสร้างผลึก	รูบผลึกระบบเททราโกนาล
ค่าความแข็ง	7.5
สีผงละเอียด	สีขาว
ความถ่วงจำเพาะ	4.6–4.7

ประโยชน์

เนื่องจากมีคุณสมบัติทนความร้อน จึงถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมวัสดุทนไฟ เช่น ทำอิฐทนไฟและวัตถุดินเผาเคลือบทุกชนิด ใช้เป็นฉนวน สำหรับป้องกันไฟฟ้า ความร้อน ทำผงสีขัด ไส้หลอดไฟฟ้า ผสมยางให้เหนียว หลอดอิเล็กทรอนิกส์ หลอดไฟถ่ายรูป เครื่องควบแน่น X-ray filters ใช้ในการเชื่อมไฟฟ้าเฉพาะแห่ง นอกจากนี้แร่เพทายบริสุทธิ์ยังถูกนำไปใช้ในการสร้างเครื่องกำเนิดปฏิกรณ์ปรมาณูอีกด้วย

แหล่งที่พบ

ในประเทศไทย

• ชนิดผลึกเล็กละเอียดพบในเหมืองลานแร่ดีบุกทุกๆแห่ง และพบตามชายทะเลทั่วไปเช่น ที่ชายทะเล จังหวัดชลบุรี ระยอง ประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร พังงา อำเภอตะกั่วป่า ส่วนมากที่เป็นรัตนชาติหรือพวกผลึกโตๆ พบเกิดร่วมกับหินภูเขาไฟชนิดหินบะซอลต์ พบที่ จันทบุรี ตราด ศรีสะเกษ และที่ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่

ในต่างประเทศ

• จะพบได้ปะปนกับหินอัคนี ในรัฐนิวเซาท์เวลส์ ประเทศออสเตรเลีย