เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์

เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ เป็นศิลปินชายชาวไทย ดำรงตำแหน่งสมาชิกวุฒิสภาไทย ชุดที่ 12 เป็นกวีรางวัลซีไรต์ และ เป็นอดีตสมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม ให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ ประจำปี พ.ศ. 2536

เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์
เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์
เกิด	26 มีนาคม พ.ศ. 2483 อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี
นามปากกา	เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์
อาชีพ	นักการเมือง, กวี, นักเขียน
คู่สมรส	ประคองกูล พงษ์ไพบูลย์
บุตร	2 คน

ประวัติ

เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ เกิดวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2483 ที่บ้านพนมทวน อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี เป็นบุตรคนโตและเป็นผู้ชายคนเดียวในจำนวนพี่น้อง 5 คน บิดาชื่อนายฮกหรือสมบัติ พงษ์ไพบูลย์ มารดาชื่อนางสมใจ บิดาเคยเป็นหลงจู๊โรงฝิ่น เนาวรัตน์เรียนจบชั้นประถมปีที่ 4 จากโรงเรียนวัดบ้านทวน และต่อชั้นมัธยมศึกษาที่โรงเรียนวิสุทธรังษี จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งเป็นโรงเรียนประจำจังหวัด จากนั้นได้ศึกษาต่อชั้นเตรียมอุดมศึกษาที่โรงเรียนทวีธาภิเศก และจบปริญญาตรีจากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อปี พ.ศ. 2508

ครอบครัวของเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ชอบการแต่งโคลงกลอน ชอบดนตรีไทย มารดาชอบอ่านวรรณคดี เขาจึงอ่านหนังสือได้ตั้งแต่อยู่ชั้นประถมปีที่ 1 เป่าขลุ่ยได้ตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เขาเป็นคนช่างคิดช่างสังเกตมาตั้งแต่เด็กๆ ขณะที่เนาวรัตน์กำลังศึกษาชั้นมัธยมปีที่ 3 ที่โรงเรียนวิสุทธรังษีอยู่นั้น เนาวรัตน์ได้พบโคลงสี่ที่บิดาเขียนไว้เมื่อยังหนุ่ม จึงเกิดแรงบันดาลใจเขียนโคลงส่งไปลงหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น เขาเริ่มเขียนกลอนเมื่อชั้นมัธยมปีที่ 5-6 และเขียนจริงจังช่วงที่เรียนมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ช่วงนั้นเขาไม่ค่อยได้เรียนหนังสือ เพราะชอบเอลวิส เพรสลีย์ เป็นชีวิตจิตใจ ไว้ผมทรงเดียวกับเอลวิส พกหนังสือ I.S. Song Hits กว่าจะเรียนจบปริญญาตรีที่คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จึงใช้เวลาถึง 7 ปี หลังจากเรียนจบแล้วไปบวชระหว่าง พ.ศ. 2511-12 หลังจากลาสิกขาแล้วได้ไปทำงานอยู่ในกองบรรณาธิการ นิตยสาร วิทยาสาร ของ ไทยวัฒนาพานิช เมื่อพ.ศ. 2514 เนาวรัตน์สมรสกับคุณประคองกูล อิศรางกูร ณ อยุธยา มีมีบุตรธิดา 2 คน คือ ประคำกรอง และ แก้วเก้า เนาวรัตน์เคยเป็นอาจารย์สอนวิชาการประพันธ์อย่างสร้างสรรค์ที่ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

การทำงานในคณะสมัชชาปฏิรูปประเทศ

นายเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ได้เข้ามามีบทบาททางการเมือง ภายหลังการชุมนุมของกลุ่มคนเสื้อแดง พ.ศ. 2553 ยุติลง โดยเข้ามาทำหน้าที่เป็นคณะสมัชชาปฏิรูปประเทศ ซึ่งประกอบด้วยคณะกรรมการ จำนวน 27 คน เพื่อรวบรวมข้อมูล รับฟังความคิดเห็น และไปสู่นโยบายในการปฏิรูปประเทศไทย

ประวัติการศึกษา

• ปริญญาตรี :นิติศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ศิลปศาสตรบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (วัฒนธรรมศึกษา) จากสหวิทยาลัยทราวดี มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี

• ปริญญาเอก : ศิลปศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมาศักดิ์ (ภาษาและวรรณคดีไทย) คณะมนุษย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

ศิลปศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมาศักดิ์ (ภาษาไทย) คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี

ประวัติการทำงาน

• พ.ศ. 2508 รับราชการในกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ
• พ.ศ. 2510 - 2511 อุปสมบทและถือธุดงค์ไปสวนโมกข์ เพื่อศึกษาพระธรรมกับท่านพุทธทาสภิกขุ
• พ.ศ. 2511 - 2512 ประจำกองบรรณาธิการนิตยสาร วิทยสาร
• พ.ศ. 2513 แสดงภาพยนตร์โทรทัศน์เรื่อง "พระอภัยมณี" ของสุนทรภู่ รับบทเป็น พระอภัย ของไชโยภาพยนตร์
• พ.ศ. 2514 - 2515 อาจารย์ประจำภาควิชาประพันธ์อย่างสร้างสรรค์
• พ.ศ. 2516 พนักงานฝ่ายการพนักงาน ธนาคารกรุงเทพ จำกัด
• พ.ศ. 2562 ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภา

จากซ้ายไปขวา เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์, เอนก นาวิกมูล และ เมืองไทย ภัทรถาวงศ์ ในงาน"กู้ศิลปะบ้านศิลปิน" ณ ศูนย์มานุษย์วิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) วันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2554

ผลงาน

งานรวมเล่มร้อยกรอง

• คำหยาด
• อาทิตย์ถึงจันทร์
• เพียงความเคลื่อนไหว (กวีนิพนธ์รางวัลซีไรต์ พ.ศ. 2523)
• ชักม้าชมเมือง
• เพลงขลุ่ยเหนือทุ่งข้าว
• จารึก ร.ศ. 200
• กรุงเทพทวารวดี
• เพลงขลุ่ยผิว
• ประคำกรอง
• วารีดุริยางค์
• ตากรุ้งเรืองโพยม
• ข้างคลองคันนายาว 1
• ข้างคลองคันนายาว 2
• ก.ข.ขับขาน
• จ๊ะเอ๋
• ลุงเต่ากับลิ่งต้อยติ่ง
• คำทายลายแทง
• รักใคร่ไยดี
• แว่วไหวในสายลม
• ขับไม้มโหรี
• เหมือนข่าวความรักจักมา
• มุมมอง
• น้ำใสไม้สวย
• เขียนแผ่นดิน
• ที่นี่ขัดข้องหนอ
• ดาบที่หมกอยู่ในจีวร
• ดังนั้นฉันจึงเขียน
• แผ่วผ่านธารน้ำไหล
• เจ้าประคุณเอ๋ย (พ.ศ. 2532)
• นกขมิ้น
• หยุดสักนิด คิดสักหน่อย หมุดหมายที่ 1
• หนึ่งได้แรงใจ
• ความคิดในดอกบัว (พ.ศ. 2532)

ผลงานแปลที่เขียนกับนักเขียนอื่น

• คัมภีร์คุณธรรม กับ สมเกียรติ สุขโข
• สองตะเกียง กับ ล. เสถียรสุต
• ห่วงอาหาร กับ สมเกียรติ สุขโข และ สโรชา
• ก.ข.ขับขาน กับวีระศักดิ์ ขุขันธิน
• ๖ ตุลามหากาพย์ กับ กลุ่มกวีร่วมสมัย
• วันฆ่านกพิราบ กับ มหาสมภาร พรหมทา

งานเพลง

• อัลบั้ม เพลงแผ่นดิน จาก 3 คีตกานต์กวี ร่วมกับ พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ และ ธนิสร์ ศรีกลิ่นดี
• เพลงมหาชัย ทำนอง : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต / บทร้อง : เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์
• "เพลงใบไม้ร่วง" เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ได้ประพันธ์บทร้อง ในโอกาส งานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ทำนอง : ธนิสร์ ศรีกลิ่นดี ดนตรี : สถาพร นิยมทอง ขับร้อง : ธนพร แวกประยูร (ปาน)

สารคดีกวีนิพนธ์

• เขียนแผ่นดิน
• เขียนแผ่นดินสุวรรณภูมิลาว
• เขียนแผ่นดินสุวรรณภูมิเวียดนาม

รางวัล

รางวัลที่ได้รับ

• รางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน (ซีไรต์)
• ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์
• รางวัลศรีบูรพา
• พระเกี้ยวทองคำ
• รางวัลอัศนี พลจันทร

ผลงานที่ได้รับรางวัล

• พ.ศ.​ 2516 บทกวี "อาทิตย์ถึงจันทร์" ได้รับรางวัลชมเชยพิเศษ วรรณกรรมของธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน)
• พ.ศ.​ 2521 บทกวี "ชักไม้ชนเมือง" ได้รับรางวัลดีเด่นจากงานสัปดาห์หนังสือ
• พ.ศ.​ 2523 บทกวี "เพียงความเคลื่อนไหว" ได้รับรางวัลซีไรท์
• พ.ศ. 2537 บทกวี "เพลงขลุ่ยผิว" ได้รับรางวัลดีเด่นจากงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ
• พ.ศ. 2527 บทกวี "ก.ข.ขับขัน" ได้รับรางวัลดีเด่นจากงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ แต่งร่วมกับ วีระศักดิ์ ขุขันธิน

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2565 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)
• พ.ศ. 2563 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
• พ.ศ. 2558 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 3 ตติยดิเรกคุณาภรณ์ (ต.ภ.)

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บบล็อกส่วนตัว
• ประวัติ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ที่ Thai Writer เก็บถาวร 2005-09-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• คำประกาศเกียรติคุณ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ที่เว็บไซต์ศิลปินแห่งชาติ เก็บถาวร 2007-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน