เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!

"เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน" (โรมาเนีย: Deșteaptă-te, române!) เป็นชื่อของเพลงชาติโรมาเนียในปัจจุบัน ชื่อดังกล่าวมีความหมายว่า "ตื่นเถิดเจ้า, ชาวโรมาเนีย"

เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!

คำแปล: ตื่นเถิดเจ้า ชาวโรมาเนีย!
Deșteaptă-te, române!
เพลงชาติของ โรมาเนีย  มอลโดวา Moldavian D. R.
ชื่ออื่น	Un răsunet English: An echo
เนื้อร้อง	Andrei Mureșanu, 1848
ทำนอง	ro, 1848
รับไปใช้	1917 - สาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลดาเวีย 1990 -  โรมาเนีย 1991 -  มอลโดวา
เลิกใช้	1918 - สาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลดาเวีย 1994 -  มอลโดวา
ตัวอย่างเสียง
เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน! (บรรเลง) ไฟล์ ช่วยเหลือ

บทร้องเป็นผลงานกวีนิพนธ์ของ อันเดรย์ มูเรชานู (Andrei Mureșanu, ค.ศ. 1816–1863) ทำนองมาจากเพลงยอดนิยมของชาวโรมาเนีย ซึ่งแหล่งข้อมูลส่วนมากกล่าว ทำนองนี้ถูกเลือกมาใช้ประกอบบทกวีดังกล่าวโดย เกออร์เก้ อูเคเนสคู (Gheorghe Ucenescu) บทเพลงถูกเขียนขึ้นและพิมพ์เผยแพร่ในช่วงการปฏิวัติต่อต้านราชวงศ์ฮับสบูรก์ในปี ค.ศ. 1848 โดยเริ่มเผยแพร่ครั้งแรกในชื่อ "อุน ราซูเนต" ("Un răsunet" - "เสียงสะท้อน") และได้ถูกนำไปขับร้องครั้งแรกในช่วงปลายเดือนมิถุนายนปีเดียวกันในถนนสายต่างๆ ของจตุรัสเชอี (Şcheii Braşovului) เมืองบาร์ชอฟ (Brașov) เพลงนี้จึงได้รับการยอมรับให้เป็นเพลงแห่งการปฏิวัติในเวลาไม่นาน และได้มีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น "เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!"

นับตั้งแต่นั้นมา เพลงนี้ ซึ่งมีเนื้อหากล่าวถึงเสรีภาพและความรักชาติ ก็ได้ถูกนำไปขับร้องในเหตุขัดแย้งสำคัญครั้งต่างๆ ของชาวโรมาเนีย อันรวมถึงการปฏิวัติต่อต้านการปกครองของนิโคไล เซาเชสคู ในปี ค.ศ. 1989 หลังการปฏิวัติ เพลงนี้ได้กลายเป็นเพลงชาติโรมาเนียแทนที่เพลง "เทร็ย คูลอรี" ("Trei culori" - "ไตรรงค์") อันเป็นเพลงชาติในสมัยระบอบคอมมิวนิสต์

ปัจจุบันวันที่ 29 กรกฎาคม เป็น "วันเพลงชาติ" (Ziua Imnului național) เป็นวันหยุดราชการของประเทศโรมาเนีย

เพลงนี้ยังเคยใช้ในวาระสำคัญในสมัยสาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลเดเวีย ซึ่งดำรงอยู่ในช่วงสั้นๆ ระหว่างปี ค.ศ. 1917 - 1918 และใช้เป็นเพลงชาติของสาธารณรัฐมอลโดวาระหว่างปี ค.ศ. 1991 - 1994 ก่อนจะแทนที่ด้วยเพลงชาติฉบับปัจจุบันซึ่งมีชื่อว่า "ลิมบา โนอัสเตร" ("Limba noastră" - "ภาษาของเรา")

บทร้องต้นฉบับ

เพลงชาติโรมาเนียมีบทร้องจำนวน 11 บท เฉพาะบทที่ 1, 2, 4 และ 11 เท่านั้นที่ใช้ขับร้องในโอกาสเป็นทางการ ตามที่กำหนดไว้ในกฎหมายของประเทศโรมาเนีย ในวาระสำคัญ เช่น วันหยุดประจำชาติ (Great Union Day) จะมีการขับร้องบทเพลงเต็มทั้ง 11 บท ร่วมกับการยิงสลุต 21 นัด เมื่อประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐโรมาเนียมาถึงสถานที่จัดงานดังกล่าว

ภาษาโรมาเนีย	สัทอักษรสากล (IPA)	คำแปล
Deșteaptă-te, române, din somnul cel de moarte,	[deʃˈte̯aptəte roˈmɨne din ˈsomnul t͡ʃel de ˈmo̯arte]	ตื่นเถิดเจ้า ชาวโรมาเนีย!, จากห้วงฝันแห่งความมรณา
În care te-adânciră barbarii de tirani	[ɨŋ ˈkare te̯adɨnˈt͡ʃirə barˈbarij de tiˈranʲ]	ซึ่งเจ้าได้จมลงไปโดยพวกเหล่าทรราช
Acum ori niciodată croiește-ți altă soarte,	[aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə kroˈjeʃtet͡sʲ ˈaltə ˈso̯arte]	บัดนี้หรือไม่ จงลิขิตชะตาของตนเสียใหม่
La care să se-nchine și cruzii tăi dușmani.	[la ˈkare sə seŋˈkine ʃi ˈkruzij təj duʃˈmanʲ]	ที่แม้แต่ศัตรูโฉดชั่วของพวกเจ้ายังต้องยอมคำนับ
Acum ori niciodată să dăm dovezi la lume	[aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə sə dəm doˈvezʲ la ˈlume]	บัดนี้หรือไม่ พิสูจน์ให้ทั้งโลกได้ประจักษ์
Că-n aste mâni mai curge un sânge de roman,	[kən ˈaste mɨnʲ maj ˈkurd͡ʒe un ˈsɨnd͡ʒe de roˈman]	ว่าสายโลหิตแห่งชาวโรมันยังคงไหลเวียนในกาย
Și că-n a noastre piepturi păstrăm cu fală-un nume	[ʃi kən a ˈno̯astre ˈpjepturʲ pəsˈtrəm ku ˈfaləwn ˈnume]	ว่าเรานั้นยังถือนามนั้นอยู่ในทรวงด้วยความภาคภูมิ
Triumfător în lupte, un nume de Traian.	[tri.umfəˈtor ɨn ˈlupte un ˈnume de traˈjan]	นามแห่งผู้มีชัยในการรบ นามแห่งทราจัน
Înalță-ți lata frunte și caută-n giur de tine,	[ɨˈnalt͡sət͡sʲ ˈlata ˈfrunte ʃi ˈkawtən d͡ʒur de ˈtine]	จงเชิดหน้าผากกว้างของเจ้าแล้วมองไปรอบตัวเถิด
Cum stau ca brazi în munte voinici sute de mii;	[kum staw ka brazʲ ɨn ˈmunte vojˈnit͡ʃʲ ˈsute de mij]	แล้วเจ้าจักเห็นผู้คนเรือนแสนยืนแน่นขนัดดั่งหมู่ต้นเฟอร์บนมหาบรรพต
Un glas ei mai așteaptă și sar ca lupi în stâne,	[uŋ ɡlas jej maj aʃˈte̯aptə ʃi sar ka lupʲ ɨn ˈstɨne]	เฝ้ารอสัญญาณดั่งเช่นหมาป่าจ้องตะครุบแกะ
Bătrâni, bărbați, juni, tineri, din munți și din câmpii.	[bəˈtrɨnʲ bərˈbat͡sʲ ʒunʲ ˈtinerʲ din munt͡sʲ ʃi diŋ kɨmˈpij]	ทั้งผู้เฒ่า ชายฉกรรณ์ หนุ่มน้อย แลเด็กชาย จากมหาบรรพตนั้นแลจากท้องทุ่งกว้าง
Priviți, mărețe umbre, Mihai, Ștefan, Corvine,	[priˈvit͡sʲ məˈret͡se ˈumbre miˈhaj ʃteˈfan korˈvine]	ดูกร เงาแห่งผู้ยิ่งใหญ่ "มีไฮ" "ชเตฟาน" "คอร์วีเน"
*Româna națiune, ai voștri strănepoți,	[roˈmɨna nat͡siˈune aj ˈvoʃtri strəneˈpot͡sʲ]	ประชาชาติชาวโรมาเนีย เชื้อสายของท่าน (เพลงชาติโรมาเนีย)
*La patria Române, ai voștri strănepoți,	[la pa.tri.a ro.ˈmɨ.ne aj ˈvoʃtri strəneˈpot͡sʲ]	แด่ปิตุภูมิโรมาเนีย เชื้อสายของท่าน (เพลงชาติมอลโดวา พ.ศ. 2460-พ.ศ. 2461 และ พ.ศ. 2534-พ.ศ. 2537)
Cu brațele armate, cu focul vostru-n vine,	[ku ˈbrat͡sele arˈmate ku ˈfokul ˈvostrun ˈvine]	ถืออาวุธในมือ มีเพลิงของท่านในสายเลือด
"Viața-n libertate ori moarte" strigă toți.	[viˈat͡san liberˈtate orʲ ˈmo̯arte ˈstriɡə tot͡sʲ]	ประกาศก้อง "อิสรภาพหรือความตาย"
Pre voi vă nimiciră a pizmei răutate	[pre voj və nimiˈt͡ʃirə a ˈpizmej rə.uˈtate]	เจ้าพินาศลงด้วยแรงริษยาของตัวเจ้าเอง
Și oarba neunire la Milcov și Carpați	[ʃi ˈo̯arba ne.uˈnire la ˈmilkov ʃi karˈpat͡sʲ]	และด้วยความระแหงอย่างมืดบอด ณ มิลคอฟแลคาร์เพเทียน
Dar noi, pătrunși la suflet de sfânta libertate,	[dar noj pəˈtrunʃʲ la ˈsuflet de ˈsfɨnta liberˈtate]	แต่ผองเรา ผู้ซึ่งถูกตรึงไว้ด้วยเสรีภาพอันศักดิ์สิทธิ์
Jurăm că vom da mâna, să fim pururea frați.	[ʒuˈrəm kə vom da ˈmɨna sə fim ˈpurure̯a frat͡sʲ]	ขอสาบานว่าจักกลมเกลียวกันไปชั่วกาล
O mamă văduvită de la Mihai cel Mare	[o ˈmamə vəduˈvitə de la miˈhaj t͡ʃel ˈmare]	A widowed mother from the time of Michael the Great
Pretinde de la fiii-și azi mână d-ajutori,	[preˈtinde de la ˈfiijʃʲ azʲ ˈmɨnə daʒuˈtorʲ]	Claims from her sons today a helping hand,
Și blastămă cu lacrămi în ochi pe orișicare,	[ʃi ˈblastəmə ku ˈlakrəmʲ ɨn okʲ pe oriʃiˈkare]	And with tears in her eyes curses whomsoever,
În astfel de pericul s-ar face vânzători.	[ɨn ˈastfel de peˈrikul sar ˈfat͡ʃe vɨnzəˈtorʲ]	In such great peril, a traitor would become.
De fulgere să piară, de trăsnet și pucioasă,	[de ˈfuld͡ʒere sə ˈpjarə de ˈtrəsnet ʃi puˈt͡ʃo̯asə]	Of thunder and of brimstone should they perish
Oricare s-ar retrage din gloriosul loc,	[orʲˈkare sar reˈtrad͡ʒe diŋ ɡloriˈosul lok]	Anyone who would flee the glorious place
Când patria sau mama, cu inima duioasă,	[kɨnd ˈpatri.a saw ˈmama ku ˈinima duˈjo̯asə]	When our land or our mother, with a sorrowful heart,
Va cere ca să trecem prin sabie și foc.	[va ˈt͡ʃere ka sə ˈtret͡ʃem prin ˈsabi.e ʃi fok]	Will ask us to cross through swords and blazing fire.
N-ajunge iataganul barbarei semilune,	[ˈnaʒund͡ʒe jataˈɡanul barˈbarej semiˈlune]	Didn't we have enough of the yatagan of the barbaric crescent
A cărui plăgi fatale și azi le mai simțim;	[a ˈkəruj pləd͡ʒʲ faˈtale ʃi azʲ le maj simˈt͡sim]	Whose fatal wounds we still feel today;
Acum se vâră cnuta în vetrele străbune,	[aˈkum se ˈvɨrə ˈknuta ɨn ˈvetrele strəˈbune]	Now the knout is intruding in our ancestral homes,
Dar martor ne e Domnul că vii nu o primim.	[dar ˈmartor ne je ˈdomnul kə vij nu o priˈmim]	But the Lord is our witness that we shall not accept it alive.
N-ajunge despotismul cu-ntreaga lui orbie,	[ˈnaʒund͡ʒe despoˈtismul kunˈtre̯aɡa luj orˈbi.e]	Didn't we have enough of the blinded despotism,
Al cărui jug de seculi ca vitele-l purtăm;	[al ˈkəruj ʒuɡ de ˈsekulʲ ka ˈvitelel purˈtəm]	Whose yoke, like cattle, for centuries we have carried?
Acum se-ncearcă cruzii, cu oarba lor trufie,	[aˈkum senˈt͡ʃe̯arkə ˈkruzij ku ˈo̯arba lor truˈfi.e]	Now the cruel ones are trying, in their blind arrogance,
Să ne răpească limba, dar morți numai o dăm.	[sə ne rəˈpe̯askə ˈlimba dar mort͡sʲ ˈnumaj o dəm]	To take away our language, but only dead will we surrender it.
Români din patru unghiuri, acum ori niciodată	[roˈmɨnʲ din ˈpatru ˈuŋɡjurʲ aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə]	Romanians from the four corners, now or never
Uniți-vă în cuget, uniți-vă-n simțiri.	[uˈnit͡sivə ɨŋ ˈkud͡ʒet uˈnit͡sivən simˈt͡sirʲ]	Unite in thought, unite in feeling
Strigați în lumea largă că Dunărea-i furată	[striˈɡat͡sʲ ɨn ˈlume̯a ˈlarɡə kə ˈdunəre̯aj fuˈratə]	Proclaim to the wide world that the Danube is stolen
Prin intrigă și silă, viclene uneltiri.	[prin ˈintriɡə ʃi ˈsilə viˈklene unelˈtirʲ]	Through intrigue and coercion, sly machinations.
Preoți, cu crucea-n frunte căci oastea e creștină,	[ˈpre.ot͡sʲ ku ˈkrut͡ʃe̯an ˈfrunte kət͡ʃʲ ˈo̯aste̯a e kreʃˈtinə]	เหล่าบาทหลวง จงถือไม้กางเขนนำหน้า เพื่อทัพชาวคริสต์ของเรา
Deviza-i libertate și scopul ei preasfânt.	[deˈvizaj liberˈtate ʃi ˈskopul ej pre̯aˈsfɨnt]	คำขวัญคือเสรีภาพ และ เป้าหมายคือความศักดิ์สิทธิ์
Murim mai bine-n luptă, cu glorie deplină,	[muˈrim maj ˈbinen ˈluptə ku ˈɡlori.e deˈplinə]	ตายด้วยเกียรติในสนามรบเสียยังดีกว่า,
Decât să fim sclavi iarăși în vechiul nost' pământ.	[deˈkɨt sə fim sklavʲ ˈjaraʃʲ ɨn ˈvekjul nost pəˈmɨnt]	ต้องกลับมาเป็นทาสบนแผ่นดินเก่าแก่ของเราอีกครา!

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

• Romania: Deșteaptă-te, române! - Audio of the national anthem of Romania, with information and lyrics
• The President of Romania