เจลีก ดิวิชัน 1
เจ1ลีก(ญี่ปุ่น: J1リーグ; โรมาจิ: J1 Rīgu ทับศัพท์จาก J1-League) เป็นลีกระดับสูงสุดของ ฟุตบอลลีกอาชีพแห่งประเทศญี่ปุ่น (ญี่ปุ่น: 日本プロサッカーリーグ; โรมาจิ: Nippon Puro Sakkā Rīgu) และเป็นการแข่งขันฟุตบอลลีกอาชีพเจลีก ระดับสูงสุดของประเทศญี่ปุ่น เป็นหนึ่งในลีกที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในเอเชีย และเป็นลีกเดียวที่ถูกจัดอันดับไว้ในคลาส A โดยสมาพันธ์ฟุตบอลเอเชีย
 | |
| องค์กรจัดการ กลุ่มองค์กร | เจลีก |
|---|---|
| ก่อตั้ง | 1992 |
| ประเทศ |  ญี่ปุ่น |
| สมาพันธ์ | เอเอฟซี |
| จำนวนทีม | 20 |
| ระดับในพีระมิด | 1 |
| ตกชั้นสู่ | เจลีก ดิวิชัน 2 |
| ถ้วยระดับประเทศ | ถ้วยพระจักรพรรดิ ฟูจิฟิล์ม ซูเปอร์คัพ |
| ถ้วยระดับลีก | เจ.ลีก วายบีซี ลูแว็ง คัพ |
| ถ้วยระดับนานาชาติ | เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก |
| ทีมชนะเลิศปัจจุบัน | วิสเซล โคเบะ (สมัยที่ 1) (2023) |
| ชนะเลิศมากที่สุด | คาชิมะ แอนต์เลอส์ (8 ครั้ง) |
| ผู้ทำประตูสูงสุด | โยชิโตะ โอคุโบะ (179 ประตู) |
| หุ้นส่วนโทรทัศน์ | ดะโซน (ประเทศญี่ปุ่น) เอ็นเอชเค ยูทูบ (นอกประเทศญี่ปุ่น) |
| เว็บไซต์ | www (ในภาษาอังกฤษ) |
| ปัจจุบัน: เจลีก ดิวิชัน 1 ฤดูกาล 2024 | |
ชื่อของ เจลีก ดิวิชัน 1 ถูกเปลี่ยนชื่อมาเป็น เจ1 ลีก ตั้งแต่ฤดูกาล 2015 และเมื่อมีผู้สนับสนุนหลักคือ เมจิ ยาซูดะ ไลฟ์ จึงมีชื่ออย่างเป็นทางการว่า เมจิ ยาซูดะ เจ1 ลีก แต่ในประเทศไทยยังนิยมเรียกว่า เจลีก ดิวิชัน 1
ประวัติ แก้
ก่อนยุคลีกอาชีพ (ก่อน 1992) แก้
ก่อนจะเริ่มเข้าสู่ยุคเจลีก การแข่งขันระดับสูงสุดของสโมสรในญี่ปุ่น Japan Soccer League (JSL) ซึ่งจัดว่าเป็นลีกสมัครเล่น[1] แม้ในยุคทศวรรษที่ 1960 และ 1970 จะได้รับความนิยมขึ้นมา (ช่วงที่ทีมชาติญี่ปุ่นได้เหรียญทองแดงจากกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อน 1968 ที่เม็กซิโก) แต่ JSL ก็เริ่มซบเซาอีกครั้งในช่วงทศวรรษที่ 1980 เช่นเดียวกับฟุตบอลลีกทั่วโลก แฟนบอลลดน้อยลง สนามคุณภาพไม่ดี และทีมชาติญี่ปุ่นก็ไม่ได้เป็นทีมชั้นนำของเอเชียแต่อย่างใด ด้วยเหตุนี้ สมาคมฟุตบอลญี่ปุ่น (JFA) จึงได้ตัดสินใจก่อตั้งลีกอาชีพขึ้นมาเพื่อยกระดับของทีมชาติ เพิ่มความนิยมให้กับลีกในประเทศและให้มีแฟนบอลมากขึ้น
ด้วยเหตุนี้ เจลีกจึงได้ก่อตั้งขึ้นในปี 1992 โดยมีสโมสรจาก JSL ดิวิชัน 1 เข้าร่วมการแข่งขัน 8 สโมสร ดิวิชัน 2 อีก 1 สโมสร และมีสโมสรชิมิซุ เอส-พัลส์ สโมสรน้องใหม่เข้าร่วมการแข่งขันอีก 1 สโมสร และได้มีการเปลี่ยนชื่อการแข่งขันเป็น ลีกฟุตบอลญี่ปุ่น (Japan Football League: JFL) จัดว่าเป็นลีกกึ่งอาชีพ แต่เจลีกก็ยังไม่ได้เริ่มอย่างเป็นทางการเพราะในตอนนั้นยังมีการแข่งขันยะมะซะกิ นาบิสโก คัพอยู่ ซึ่งเป็นการแข่งขันเพื่อเตรียมความพร้อมก่อนเปิดฤดูกาลจริงในปี 1993
ฤดูกาลแรกและยุครุ่งเรือง (1993-1995) แก้
เจลีก เริ่มต้นอย่างเป็นทางการฤดูกาลแรกในวันที่ 15 พฤษภาคม 1993 โดยมี 10 ทีมเข้าร่วมการแข่งขัน นัดเปิดสนามเป็นการพบกันระหว่าง เวร์ดี คาวาซากิ (ปัจจุบันคือ โตเกียว เวร์ดี) กับ โยโกฮามะ เอ็ฟ มารินอส ที่สนามกีฬาแห่งชาติคาซูมิงาโอกะ
หลังยุครุ่งเรือง (1996-1999) แก้
สามปีแรกของเจลีกประสบความสำเร็จอย่างมาก แต่ถึงอย่างนั้นก็ตาม ในต้นปี 1996 แฟนบอลลดลงอย่างรวดเร็ว และในปี 1997 มีแฟนบอลเข้าชมเฉลี่ยต่อเกมเหลือเพียงแค่ 10,131 คนเท่านั้น เทียบกับในปี 1994 มีแฟนบอลเกมละ 19,000 คน
เปลี่ยนโครงสร้างพื้นฐานและรูปแบบเกม (1999-2004) แก้
ฝ่ายจัดการแข่งขันมองว่าแนวทางในขณะนั้นน่าจะเป็นแนวทางที่ผิด จึงได้เริ่มแก้ปัญหาโดยมีทางแก้ไขอยู่สองวิธีด้วยกัน
วิธีแรก คือการออกวิสัยทัศน์เจลีก 100 ปี โดยตั้งเป้าว่าจะต้องมีสโมสรอาชีพ 100 สโมสรในประเทศญี่ปุ่นภายในปี 2092 ซึ่งจะเป็นปีที่ครบรอบ 100 ปีของลีกพอดี นอกจากนี้ฝ่ายจัดการแข่งขันลีกยังสนับสนุนให้สโมสรต่างๆช่วยกันสนับสนุนกีฬาฟุตบอลและกีฬาอื่นๆในท้องถิ่นเพื่อให้ได้รับความนิยมจากคนในพื้นที่มากขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่มรากหญ้า และสนับสนุนให้หาผู้สนับสนุนเป็นธุรกิจใหญ่ในท้องที่นั้นๆ ทางลีกเชื่อว่าความสัมพันธ์กับเมืองและชาวเมืองนั้นจะทำให้สโมสรดีขึ้นอย่างมั่นคงและยั่งยืน มากกว่าการมุ่งหาผู้สนับสนุนที่เป็นนักธุรกิจเจ้าใหญ่ๆระดับประเทศอย่างเดียวเท่านั้น
วิธีที่สองคือ การปรับโครงสร้างพื้นฐานครั้งใหญ่ของลีกในปี 1999 โดยมี 9 สโมสรจากลีกกึ่งอาชีพ JFL และอีก 1 สโมสรจากเจลีก ร่วมสร้าง เจลีก ดิวิชัน 2 เริ่มทำการแข่งขันตั้งแต่ปี 1999 และดันให้ลีกอันดับสองอย่าง JFL กลายเป็นลีกอันดับ 3 ไป
และในยุคนี้จนถึงปี 2004 (ยกเว้นปี 1996) เจลีกถูกแบ่งเป็น 2 เลก และนำแชมป์เลกแรกกับเลกที่สองมาเพลย์ออฟหาแชมป์และรองแชมป์ของลีกไป แต่หากแชมป์เลกแรกกับเลกสองเป็นทีมเดียวกันก็ถือว่าเป็นแชมป์ไปโดยปริยาย แต่ระบบนี้ถูกยกเลิกไปตั้งแต่ปี 2005
ใช้ระบบลีกยุโรปและเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก (2005-2008) แก้
นับตั้งแต่ฤดูกาล 2005 เจลีก ดิวิชัน 1 มีทีมเข้าร่วมการแข่งขันทั้งหมด 18 ทีม (จากที่เคยมี 16 ทีมในปี 2004) และระบบฤดูกาลแข่งขันเริ่มเปลี่ยนมาใช้แบบสโมสรในยุโรป ทีมที่ต้องตกชั้นเพื่มจาก 2 เป็น 2.5 ทีม นั่นคือ ทีมอันดับสามจากท้ายตารางจะต้องไปเล่นเพลย์ออฟกับทีมอันดับ 3 ในเจลีกดิวิชัน 2 เพื่อหาผู้ที่ต้องตกไปอยู่ดิวิชัน 2
อย่างไรก็ตาม ในสมัยก่อนสโมสรเจลีกไม่ค่อยจะจริงจังกับการแข่งชันเอเชียนแชมเปียนส์ลีกเท่าไหร่นัก เนื่องจากต้องเดินทางไกลและคุณภาพของทีมที่ต้องแข่งด้วยนั้นยังไม่น่าสนใจเท่าไหร่ แต่ในปี 2008 มีทีมญี่ปุ่นผ่านเข้าไปสู่รอบก่อนรองชนะเลิศถึง 3 ทีมด้วยกัน[2]
แต่เมื่อได้มีการผนวกเอลีกเข้าสู่ฟุตบอลเอเชียตะวันออก และเริ่มมีการแข่งขันฟุตบอลชิงแชมป์สโมสรโลก ชาวเอเชียเริ่มหันมาสนใจฟุตบอลรายการนี้กันมากขึ้น ทำให้ลีกญี่ปุ่นและสโมสรต่างๆของญี่ปุ่นเริ่มหันมาให้ความสนใจฟุตบอลรายการเอเชียมากขึ้น ตัวอย่างเช่น คาวาซากิ ฟรอนตาเล เริ่มสร้างฐานแฟนบอลในฮ่องกง ได้หลังจากที่ได้เข้าร่วมการแข่งขันรายการนี้ในฤดูกาล 2007[3] และจากการที่อุระวะ เรดไดมอนส์และกัมบะ โอซากะคว้าแชมป์เอเชียได้ในปี 2007 และ 2008 ความนิยมและความสนใจในฟุตบอลเวทีเอเชียก็เริ่มมีมากขึ้น ด้วยเหตุนี้ประกอบกับการจัดการลีกที่ดี สมาพันธ์ฟุตบอลเอเชียจึงได้ยกย่องให้เจลีกเป็นลีกที่อยู่ในอันดับสูงสุด และมีโอกาสเล่นฟุตบอลเอเชียถ้วยใหญ่ถึง 4 ที่ นับตั้งแต่ปี 2009 และลีกยังได้โอกาสในการขายลิขสิทธิ์ถ่ายทอดสดให้กับต่างประเทศ โดยเฉพาะในชาติเอเชียด้วยกัน
นับตั้งแต่ปี 2008 แชมป์รายการถ้วยพระจักรพรรดิสามารถเข้าร่วมการแข่งขันแชมเปียนส์ลีกในฤดูกาลต่อไปได้เลย แทนที่จะต้องรอไปเล่นในปีถัดไป (เช่น โตเกียวเวร์ดีเคยได้แชมป์รายการนี้ในปี 2005 แต่ต้องไปแข่งระดับเอเชียในฤดูกาล 2007 แทนที่จะเป็นฤดูกาล 2006) ด้วยเหตุนี้ จึงมีหนึ่งทีมที่ต้องเสียสละ นั่นคือ คาชิมะ แอนต์เลอส์ ที่ได้แชมป์ในปี 2007 ก็ถูกระงับสิทธิ์ในการไปเล่นแทน แต่อย่างไรก็ตาม คาชิมะ แอนต์เลอส์ก็ยังสามารถไปเล่นฟุตบอลเอเชียในปี 2009 ได้เนื่องจากสามารถคว้าแชมป์เจลีก ดิวิชัน 1 ในปี 2008 ได้นั่นเอง
เจลีกยุคใหม่ (2009-2016) แก้
ในปี 2009 เกิดการเปลี่ยนแปลงในลีกครั้งใหญ่อีกครั้ง เริ่มจากการมี 4 สโมสรเข้าร่วมรายการเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก ต่อด้วยการมีทีมตกชั้นเพิ่มเป็น 3 ทีม นอกจากนี้ ด้วยกฎใหม่ของสมาพันธ์ฟุตบอลเอเชีย เจลีกจึงต้องตั้งกฎให้มีผู้เล่นต่างชาติได้เพียง 4 คน แต่ต้องมี 1 คนที่มาจากชาติสมาชิกของสมาพันธ์ (ที่ไม่ใช่ญี่ปุ่น) นอกจากนั้น ยังมีการบังคับใช้ระบบไลเซนส์ของสโมสรเจลีกเพื่อตั้งมาตรฐานการอยู่ในลีกอาชีพสูงสุด
ในปี 2015 เจลีก ดิวิชัน 1 ถูกเปลี่ยนชื่อเป็น เจ1 ลีก นอกจากนี้ ระบบลีกของเจลีกถูกแบ่งการแข่งขันออกเป็น 3 ช่วงด้วยกัน โดยในหนึ่งปีจะถูกแบ่งการแข่งขันออกเป็น 2 ช่วง ส่วนช่วงที่สามจะเป็นช่วงสำหรับการเพลย์ออฟเพื่อตัดสินแชมป์ โดยมีทีมที่เข้าร่วมการแข่งขัน 5 ทีม ได้แก่ ทีมที่ทำคะแนนรวมสูงสุด 1 ทีม ทีมที่เก็บคะแนนได้มากที่สุดสองทีมในช่วงที่ 1 และทีมที่เก็บคะแนนได้มากที่สุดสองทีมในช่วงที่ 2
เจลีกยุคปัจจุบัน (2017-) แก้
แม้ฝ่ายจัดการแข่งขันคิดจะใช้ระบบแบ่งครึ่งลีกไปประมาณ 5 ปี แต่ระบบนี้ได้มีการยกเลิกและเปลี่ยนไปเป็นระบบตารางคะแนนเดียวเช่นเดิมตั้งแต่ปี 2017 หลังจากได้รับคำวิพากษ์วิจารณ์และได้รับเสียงตอบรับที่ไม่ดีจากแฟนบอล[4] นั่นคือ ทีมที่ทำผลงานทั้งฤดูกาลได้ดีที่สุด จะได้แชมป์ไปครอง
ฤดูกาล 2024 แก้
ระบบลีก แก้
เจลีก ดิวิชัน 1 ในฤดูกาล 2567 (ค.ศ. 2024) มีทีมเข้าร่วมการแข่งขันทั้งหมด 20 ทีม ทำการแข่งขันแบบพบกันหมดแบบเหย้า-เยือน ดังนั้น หนึ่งสโมสรจะทำการแข่งขันทั้งหมด 38 เกม และทีมที่ชนะจะได้ 3 คะแนน แพ้ได้ 0 คะแนน และหากเสมอกันได้ 1 คะแนน การจัดอันดับจะคิดคะแนนตามแต้ม และหากมีจำนวนแต้มเท่ากัน จะใช้หลักการจัดอันดับดังนี้
- พิจารณาจากผลต่างของประตูได้ และประตูเสีย (Goals Difference)
- พิจารณาเฉพาะประตูได้ (Goals Scored)
- พิจารณาจากผลการแข่งขันของทีมที่มีคะแนนเท่ากันที่เคยแข่งกันมาในฤดูกาล (Head To Head)
- พิจารณาคะแนนวินัย (Disciplinary Points)
หากจำเป็นจะมีการจับสลาก แต่ถ้าหากมีสองทีมที่ได้คะแนนเท่ากันในอันดับที่ 1 ทั้งสองทีมจะได้แชมป์ร่วมกัน สามอันดับแรกจะได้สิทธิ์เข้าแข่งขัน เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก ในฤดูกาลถัดไป และทีมสามอันดับสุดท้ายตกชั้นสู่ เจลีก 2
- เงินรางวัล (อ้างอิงจากปี 2015)
- แชมป์ (ผู้ชนะในรอบชิงของรอบแชมป์เปียนชิพ) : 100,000,000 เยน
- ผู้ชนะสเตจ 1 และ สเตจ 2: 50,000,000 เยน
- อันดับที่ 1 ในผลรวมคะแนนทั้ง 2 สเตจ: 80,000,000 เยน
- อันดับที่ 2 ในผลรวมคะแนนทั้ง 2 สเตจ: 30,000,000 เยน
- อันดับที่ 3 ในผลรวมคะแนนทั้ง 2 สเตจ: 20,000,000 เยน
- ผู้ชนะในรอบแรกและรอบรองชนะเลิศของรอบแชมป์เปี้ยนชิพ : 15,000,000 เยน
สโมสรที่เข้าร่วมการแข่ง แก้
| สโมสร | ที่ตั้ง | สนาม | จำนวนผู้ชม |
|---|---|---|---|
| คอนซาโดเล ซัปโปโระ | ฮกไกโด | ซัปโปโระ โดม | 38,794 |
| คาชิมะ แอนต์เลอส์ | อิบารากิ | สนามฟุตบอลคาชิมะ | 39,170 |
| อูราวะ เรดไดมอนส์ | ไซตามะ | สนามกีฬาไซตะมะ 2002 | 62,010 |
| คาชิวะ เรย์โซล | ชิบะ | ฮิตาชิ คาชิวะ สเตเดียม | 15,109 |
| เอฟซี โตเกียว | โตเกียว | สนามกีฬาอายิโนะโมะโต๊ะ | 49,970 |
| โตเกียว เวร์ดี | |||
| มาจิดะ เซลเวีย | Machida GION Stadium | 15,489 | |
| คาวาซากิ ฟรอนตาเล | คานางาวะ | โทโดโรกิสเตเดียม | 26,827 |
| โยโกฮามะ เอ็ฟ มารินอส | นิสสัน สเตเดียม | 71,822 | |
| โชนัน เบลมาเร | บีเอ็มดับบลิวสเตเดียมฮิรัตสึกะ | 15,380 | |
| อัลบิเร็กซ์ นีงาตะ | นีงาตะ | เด็งกะบิ๊กสวอนสเตเดียม | 41,684 |
| นาโงยะ แกรมปัส | ไอจิ | สนามกีฬาโทโยตะ | 43,739 |
| จูบิโล อิวาตะ | ชิซูโอกะ | สนามกีฬายามาฮะ | 15,156 |
| เกียวโต ซังงะ | เกียวโต | ซังงะสเตเดียมบายเคียวเซร่า | 21,623 |
| กัมบะ โอซากะ | โอซากะ | พานาโซนิค สเตเดียม ซุอิตะ | 39,694 |
| เซเรซโซ โอซากะ | Yodoko Sakura Stadium | 24,481 | |
| วิสเซล โคเบะ | เฮียวโงะ | โนเอเวอร์ สเตเดียม | 28,996 |
| ซานเฟรซ ฮิโรชิมะ | ฮิโรชิมะ | อีดิออน สเตเดียม | 35,909 |
| อวิสปา ฟูกูโอกะ | ฟูกูโอกะ | Best Denki Stadium | 21,562 |
| ซางัน โทซุ | ซางะ | เอกิมาเอะ สเตเดียม | 24,130 |
สถิติ แก้
ทำเนียบแชมป์ แก้
ยุคแบ่งฤดูกาล (1993-2004) ตัวหนา ทีมที่เป็นแชมป์; † แข่งแบบฤดูกาลเดียว; ‡ ทีมเดียวกันชนะทั้งสองสเตจ
ยุคฤดูกาลเดียว (2005–2014)
ยุคแบ่งฤดูกาล (2015-2016) ตัวหนา ทีมที่เป็นแชมป์; † แข่งแบบฤดูกาลเดียว; ‡ ทีมเดียวกันชนะทั้งสองสเตจ
| ฤดูกาล | สเตจที่ 1 | สเตจที่ 2 |
|---|---|---|
| 2015 | อูราวะ เรดไดมอนส์ | ซานเฟรซ ฮิโรชิมะ |
| 2016 | คาชิมะ แอนต์เลอส์ | อูราวะ เรดไดมอนส์ |
ยุคฤดูกาลเดียว (2017–ปัจจุบัน)
ทีมที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด แก้
| สโมสร | ชนะเลิศ | รองชนะเลิศ | ฤดูกาลที่ชนะเลิศ | ฤดูกาลที่รองชนะเลิศ |
|---|---|---|---|---|
| คาชิมะ แอนต์เลอส์ | 1996, 1998, 2000, 2001, 2007, 2008, 2009, 2016 | 1993, 1997, 2017 | ||
| โยโกฮามะ เอ็ฟ มารินอส | 1995, 2003, 2004, 2019, 2022 | 2000, 2002, 2013 | ||
| คาวาซากิ ฟรอนตาเล | 2017, 2018, 2020, 2021 | 2006, 2008, 2009, 2022 | ||
| จูบิโล อิวาตะ | 1997, 1999, 2002 | 1998, 2001, 2003 | ||
| ซานเฟรซ ฮิโรชิมะ | 2012, 2013, 2015 | 1994, 2018 | ||
| กัมบะ โอซากะ | 2005, 2014 | 2010, 2015, 2020 | ||
| โตเกียว เวร์ดี | 1993, 1994 | 1995 | ||
| อูราวะ เรดไดมอนส์ | 2006 | 2004, 2005, 2007, 2014, 2016 | ||
| นาโงยะ แกรมปัส | 2010 | 1996, 2011 | ||
| คะชิวะ เรย์โซล | 2011 | |||
| วิสเซล โคเบะ | 2023 | |||
| ชิมิซุ เอส-พัลส์ | 1999 | |||
| เวกัลตะ เซ็นได | 2012 | |||
| เอฟซี โตเกียว | 2019 |
อ้างอิง แก้
- รายละเอียดเจลีก เก็บถาวร 2007-08-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ↑ "When Saturday Comes - How Japan created a successful league". Wsc.co.uk. 2010-07-18. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-08-09. สืบค้นเมื่อ 2013-12-12.
- ↑ John Duerden (11 August 2008). "Asian Debate: Is Japan Becoming Asia's Leader?". Goal.com. สืบค้นเมื่อ 19 August 2012.
- ↑ 川崎Ｆが香港でブレーク中、生中継で火 (ภาษาญี่ปุ่น). NikkanSports. March 8, 2008. สืบค้นเมื่อ March 8, 2008.
- ↑ Duerden, John. "J.League seeks to wrestle back spotlight from Chinese Super League". ESPN FC. ESPN. สืบค้นเมื่อ 2 March 2017.
ดูเพิ่ม แก้
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
- Ｊリーグ ที่เฟซบุ๊ก (ในภาษาญี่ปุ่น)
- J.League เจลีก ลีกฟุตบอลอาชีพแห่งประเทศญี่ปุ่น ที่เฟซบุ๊ก (ในภาษาไทย)
- J.League (Japan Professional Football League)/Jリーグ ที่เฟซบุ๊ก (ในภาษาอังกฤษ)
- Official website, JLeague.jp (ในภาษาอังกฤษ)
- Official YouTube Channel (ในภาษาญี่ปุ่น)
- RSSSF.com - Japan - List of Champions