อำเภอเสิงสาง

อำเภอในจังหวัดนครราชสีมา ประเทศไทย

เสิงสาง เป็นอำเภอในจังหวัดนครราชสีมา เป็นที่ตั้งของเขื่อนลำปลายมาศ และมีพื้นที่เกือบ 40% เป็นพื้นที่ภูเขาและป่าไม้ต้นน้ำในเขตอุทยานแห่งชาติทับลาน[1]

อำเภอเสิงสาง
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Soeng Sang
อ่างเก็บน้ำลำปลายมาศ
อ่างเก็บน้ำลำปลายมาศ
คำขวัญ: 
เขื่อนลำปลายมาศ เที่ยวหาดชมตะวัน ถิ่นมันหม่อนไหม ผลไม้พืชผัก ตะเคียนยักษ์ทับลาน นมัสการหลวงปู่สอน
แผนที่จังหวัดนครราชสีมา เน้นอำเภอเสิงสาง
แผนที่จังหวัดนครราชสีมา เน้นอำเภอเสิงสาง
พิกัด: 14°25′34″N 102°27′38″E / 14.42611°N 102.46056°E / 14.42611; 102.46056
ประเทศ ไทย
จังหวัดนครราชสีมา
พื้นที่
 • ทั้งหมด1,200.2 ตร.กม. (463.4 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด70,356 คน
 • ความหนาแน่น58.62 คน/ตร.กม. (151.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 30330
รหัสภูมิศาสตร์3003
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอเสิงสาง หมู่ที่ 3 ตำบลเสิงสาง อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา 30330
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
เขื่อนลำปลายมาศ ตำบลบ้านราษฎร์

ที่ตั้งและอาณาเขต แก้

อำเภอเสิงสาง มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ประวัติ แก้

เดิมอำเภอเสิงสาง อยู่ในพื้นที่ของตำบลสระตะเคียน อำเภอกระโทก (อำเภอโชคชัย) ในปี พ.ศ. 2450 ตำบลแซะ ตำบลจระเข้หิน และตำบลสระตะเคียน ของอำเภอกระโทก อยู่ห่างไกลจากที่ว่าการอำเภอ จึงแยกตั้งเป็นกิ่งอำเภอเรียกว่า "กิ่งอำเภอแชะ" เนื่องจากที่ตั้งของที่ว่าการกิ่งอยู่ในเขตหมู่บ้านแชะ ต่อมาในปี พ.ศ. 2482 ทางราชการได้ยุบกิ่งอำเภอสะแกราช และโอนพื้นที่ตำบลครบุรี ไปรวมขึ้นกับกิ่งอำเภอแซะ[2] พร้อมยกขึ้นเป็นอำเภอและตั้งชื่ออำเภอใหม่ตามตำบลที่ได้รับโอนมา เป็น อำเภอครบุรี[3] ตำบลสระตะเคียนจึงเป็นตำบลขึ้นกับอำเภอครบุรี

ปี พ.ศ. 2519 ตำบลสระตะเคียน มีพื้นที่ 7 หมู่บ้านใหญ่ ได้แก่ บ้านสระตะเคียน บ้านกุดโบสถ์ บ้านสระประทีป บ้านโคกเตาเหล็ก บ้านโนนสมบูรณ์ บ้านสุขไพบูลย์ บ้านดอนแขวน และอีก 25 หมู่บ้านย่อย ขนาดพื้นที่ถึง 1,200.2 ตารางกิโลเมตร มีพื้นที่กว้างขวาง จึงขอแยกตั้งเป็นกิ่งอำเภอชื่อ กิ่งอำเภอเสิงสาง[4] โดยชื่อ "เสิงสาง" หมายความว่า "ใกล้รุ่ง" หรือ รุ่งอรุณ เป็นตำนานพื้นบ้านของชาวอีสาน ท้าวปาจิตเจ้าเมืองกัมพูชา ได้ออกติดตามหานางอรพิมพ์ที่เมืองพิมาย เมื่อได้พบกันแล้วจึงพากันเดินทางกลับ แต่มีเหตุต้องพลัดหลงกันและได้มาพบกันอีกที่หมู่บ้านแห่งหนึ่งตอนพระอาทิตย์กำลังจะขึ้นจึงเรียกหมู่บ้านนั้นว่า "บ้านเสิงสาง"

ปี พ.ศ. 2520 ตำบลสระตะเคียนมีพื้นที่การปกครองเพียงตำบลเดียวมีพื้นที่มากถึง 36 หมู่บ้าน ซึ่งเจ้าหน้าที่ออกตรวจตรายากลำบาก จึงแยกหมู่ที่ 4 บ้านเสิงสางรวมกับ 10 หมู่บ้านของตำบลสระตะเคียน ตั้งเป็น ตำบลเสิงสาง และแยกหมู่ที่ 8 บ้านโนนสมบูรณ์ รวมกับ 8 หมู่บ้านของตำบลสระตะเคียน ตั้งเป็น ตำบลโนนสมบูรณ์ และแยกหมู่ที่ 2 บ้านกุดโบสถ์รวมกับ 7 หมู่บ้านของตำบลสระตะเคียน ตั้งเป็น ตำบลกุดโบสถ์[5] ต่อมาในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2522 ทางราชการได้ 4 ตำบล 52 หมู่บ้านในเขตกิ่งอำเภอเสิงสาง เป็น อำเภอเสิงสาง[6] ออกเป็นเอกเทศจากอำเภอครบุรี โดยมีนายอำเภอคนแรกคือ จารุพงศ์ เรืองสุวรรณ

หมู่บ้านโนนสมบูรณ์และหมู่บ้านเสิงสาง มีประชากรและบ้านเรือนจำนวนมาก ในปี พ.ศ. 2525 จึงตั้งชุมชนบ้านโนนสมบูรณ์ เป็น สุขาภิบาลโนนสมบูรณ์[7] และตั้งชุมชนบ้านเสิงสาง เป็น สุขาภิบาลเสิงสาง[8] และจัดตั้งตำบลเพิ่มอีก 2 ตำบล โดยในปี พ.ศ. 2528 ได้แยกหมู่ที่ 5 บ้านสุขไพบูลย์ รวมกับอีก 6 หมู่บ้านในตำบลเสิงสาง ตั้งเป็น ตำบลสุขไพบูลย์[9] และปี พ.ศ. 2538 ได้แยกหมู่ที่ 20 บ้านราษฎร์บำรุง รวมกับอีก 7 หมู่บ้านในตำบลโนนสมบูรณ์ ตั้งเป็น ตำบลบ้านราษฎร์[10] เป็นตำบลลำดับที่ 6 ของทางอำเภอจนถึงปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค แก้

อำเภอเสิงสางแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 6 ตำบล 87 หมู่บ้าน

1. เสิงสาง (Soeng Sang) 17 หมู่บ้าน
2. สระตะเคียน (Sa Takhian) 15 หมู่บ้าน
3. โนนสมบูรณ์ (Non Sombun) 14 หมู่บ้าน
4. กุดโบสถ์ (Kut Bot) 18 หมู่บ้าน
5. สุขไพบูลย์ (Suk Phaibun) 13 หมู่บ้าน
6. บ้านราษฎร์ (Ban Rat) 10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้

ท้องที่อำเภอเสิงสางประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลโนนสมบูรณ์ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโนนสมบูรณ์
  • เทศบาลตำบลเสิงสาง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเสิงสาง
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเสิงสาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสิงสาง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเสิงสาง)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสระตะเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสระตะเคียนทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนสมบูรณ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนสมบูรณ์ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลโนนสมบูรณ์)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลกุดโบสถ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดโบสถ์ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสุขไพบูลย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสุขไพบูลย์ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านราษฎร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านราษฎร์ทั้งตำบล

อ้างอิง แก้

  1. "พระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าวังน้ำเขียว และป่าครบุรี ในท้องที่ตำบลสะแกราช ตำบลวังน้ำเขียว อำเภอปักธงชัย ตำบลครบุรี ตำบลจระเข้หิน ตำบลโคกกระชาย อำเภอครบุรี และตำบลสระตะเคียน ตำบลโนนสมบูรณ์ อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา และป่าแก่งดินสอ ป่าแก่งใหญ่ และ ป่าเขาสะโตน ในท้องที่ตำบลบุพราหมณ์ ตำบลทุ่งโพธิ์ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๒๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (210 ง): (ฉบับพิเศษ) 20-23. วันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2524
  2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบกิ่งอำเภอสะแกราช ขึ้นอำเภอปักธงไชย จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56: 3380. วันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2482
  3. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยกฐานะกิ่งอำเภอแซะ ขึ้นอำเภอกระโทก จังหวัดนครราชสีมา ขึ้นเป็นอำเภอ ขนานนามว่า อำเภอครบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56: 3365. วันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2482
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเสิงสาง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (72 ง): 1098. วันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2519
  5. "ปประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอเสิงสาง อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (93 ง): 4121–4130. วันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2520
  6. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอหนองกุงศรี อำเภอไทรงาม อำเภอบ้านฝาง อำเภออุบลรัตน์ อำเภอเวียงชัย อำเภอดอยเต่า อำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอนาหว้า อำเภอเสิงสาง อำเภอศรีสาคร อำเภอบึงสามพัน อำเภอนาดูน อำเภอค้อวัง อำเภอโพธิ์ชัย อำเภอเมืองสรวง อำเภอปลวกแดง อำเภอยางชุมน้อย อำเภอกาบเชิง อำเภอสุวรรณคูหา และอำเภอกุดข้าวปุ้น พ.ศ. 2522" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (42 ก): 19–23. วันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2522
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลโนนสมบูรณ์ อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (35 ง): 781–782. วันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2526
  8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเสิงสาง อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (35 ง): 783–784. วันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2526
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลภายในท้องที่อำเภอเสิงสาง อำเภอครบุรี อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (146 ง): 3306–3321. วันที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2526
  10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครราชสีมา อำเภอเสิงสาง อำเภอหนองบุนนาก และอำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (91 ง): 68–90. วันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538