ลาน (กลไก)
ลาน (อังกฤษ: mainspring) เป็นสปริงที่ทำจากแถบโลหะขดเป็นม้วน ใช้เป็นแหล่งจ่ายกำลังให้กลไกขนาดเล็ก เช่นนาฬิกา, ตัวตั้งเวลา, กล่องดนตรี, และของเล่นบางชนิด โดยอาศัยคุณสมบัติการเก็บพลังงานของสปริง
ลานจะติดตั้งไว้ในกลไกโดยยึดปลายลานด้านนอกขดไว้กับที่ ส่วนตรงกลางจะเชื่อมกับแกนซึ่งจะส่งการหมุนไปยังกลไกที่ต้องการใช้งาน และแกนเดียวกันนี้จะเชื่อมต่อออกมาภายนอกเครื่องเพื่อใช้เป็นจุดที่ผู้ใช้จะทำการไขลานด้วย, โดยเครื่องมือหรือของเล่นที่ใช้ลาน จะมีกลไกป้องกันการหมุนกลับอยู่ภายใน เพื่อไม่ให้การไขลานไปหมุนกลไกกลับทิศจนเกิดความเสียหาย
เมื่อต้องการใช้งานเครื่อง ผู้ใช้จะทำการไขลาน โดยหมุนก้านภายนอกเครื่องซึ่งจะทำให้สปริงลานตึงตัว เก็บสะสมพลังงานไว้, เมื่อผู้ใช้ปล่อยก้านหมุน ลานจะค่อยๆ คลายตัวกลับ ทำให้เกิดการหมุนทางทิศตรงข้าม ส่งพลังงานไปให้กลไกในเครื่องทำงานอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งไม่มีแรงตึงเหลือในตัวลาน
 | บทความนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล หมายเหตุ: ขอแนะนำให้จัดหมวดหมู่โครงให้เข้ากับเนื้อหาของบทความ (ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:โครงการจัดหมวดหมู่โครงที่ยังไม่สมบูรณ์) |