ราชอาณาจักรเนปาล

ราชอาณาจักรเนปาล
ราชอาณาจักรเนปาล; नेपाल अधिराज्य; เนปาล อธิราชยะ;
	2311–2551
	ด้านบน: ธงชาติ (พ.ศ. 2505–2551); ด้านล่าง: ธงชาติ (ก่อนปี พ.ศ. 2505) ตราแผ่นดิน; (พ.ศ. 2505-2551)
	คำขวัญ: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी (ภาษาสันสกฤต); มารดาและมาตุภูมิยิ่งใหญ่กว่าสวรรค์
	เพลงชาติ: พ.ศ. 2505–2549:; "ศรีมาน คัมภีระ เนปาลี" (เนปาล: श्रीमान् गम्भीर); (ไทย: "ขอให้พระมหากษัตราธิราชผู้องอาจของเราจงทรงพระเจริญเถิด"); ; พ.ศ. 2550–2551:; "สเยาง์ ถุงคา ผูลกา หามี"
	ดินแดนแห่งราชอาณาจักรเนปาลใน พ.ศ. 2351
	ดินแดนแห่งราชอาณาจักรเนปาลใน พ.ศ. 2551
สถานะ	ราชาธิปไตย; อารักขาของสหราชอาณาจักร (2359–2466)
เมืองหลวง	กาฐมาณฑุ
ภาษาทั่วไป	ภาษาเนปาล (โกร์ขลี)
ศาสนา	ศาสนาฮินดู (ศาสนาประจำชาติ)
เดมะนิม	ชาวเนปาล
การปกครอง	รัฐเดี่ยวสมบูรณาญาสิทธิราชย์; (2311–2494; 2505-2533; 2545; 2548-2549) ภายใต้เผด็จการทหาร; (2319–2322; 2328–2347; 2349–2380; 2381–2389); ภายใต้เผด็จการทหารเบ็ดเสร็จ; (2389–2494); ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญแบบรัฐสภา; (2494-2495; 2496-2498; 2499-2503; 2533–2545; 2545-2548; 2549-2551) ภายใต้รัฐบาลชั่วคราว; (2550–2551); ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ; (2495-2496; 2498-2499; 2503-2505)
ศรีปัญจมหาราชธิราช (มหาราช)
• 2311–2318	พระเจ้าปฤถวีนารายัณ ศาหะ (องค์แรก)
• 2544–2551; (หลังครองราชย์เป็นรัชทายาทที่ได้รับสมมุติในปี พ.ศ. 2551)	สมเด็จพระราชาธิบดีชญาเนนทระแห่งเนปาล (องค์สุดท้าย)
นายกรัฐมนตรี
• 2342–2347	ทาโมทัร ปังเท (นายกรัฐมนตรีคนแรก)
• 2549–2551	คิริชา ประสาท โกอิราลา (นายกรัฐมนตรีคนสุดท้าย)
สภานิติบัญญัติ	ไม่มี (ปกครองโดยพระราชกฤษฎีกา); (2768-2491; 2493-2494); ราษฎรียะปัญฉะยัต; (2505–2533); รัฐสภา; (2491-2493; 2502-2505; 2533–2548; 2549–2550); สภานิติบัญญัติชั่วคราว; (2494-2502; 2550–2551);
• สภาสูง	วุฒิสภา; (2502-2505); รัฐสภา; (2533-2545)
• สภาล่าง	สภาผู้แทนราษฎร; (2502-2505; 2533-2545)
ประวัติศาสตร์
• การรวมชาติภายใต้พระเจ้าปฤถวีนารายัณ ศาหะ	25 กันยายน 2311
• ราชวงศ์ถาปะ; (ภายใต้ราชวงศ์ศาหะ)	2349–2380 และ; 2386–2388
• ราชวงศ์ปังเท;	2342–2347 และ; 2380–2383
• ราชวงศ์รานา;	2389–2494
• ระบอบปัญฉะยัต	2503–2533
• ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ	2533–2551
• สาธารณรัฐ	28 พฤษภาคม 2551
สกุลเงิน	โมฮาร์เนปาล; (2311–2475); รูปีเนปาล; (2475–2551);
ก่อนหน้า	ถัดไป
	พ.ศ. 2311:; อาณาจักรโคร์ขา
	พ.ศ. 2312:; ราชวงศ์มัลละ
	คริสต์ทศวรรษ 1770—1780:; เจ้าพิสีรัชยา
	พ.ศ. 2317:; อาณาจักรกีรัต
	พ.ศ. 2319:; ราชอาณาจักรสิกขิม
	คริสต์ทศวรรษ 1780:; ไพเสรัชยา
	พ.ศ. 2334:; อาณาจักรโฑฏี
	อาณาจักรกุมาอง
	พ.ศ. 2347:; อาณาจักรครหะวาล
พ.ศ. 2359:; รัฐเจ้าชายแห่งเตหะรีครหะวาล
ราชอาณาจักรสิกขิม
พ.ศ. 2551:; สหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาล
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	ประเทศเนปาล; ประเทศอินเดีย

ราชอาณาจักรเนปาล (อังกฤษ: Kingdom of Nepal, เนปาล: नेपाल अधिराज्य) ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2311 โดยการก่อตั้งประเทศเนปาล โดย พระเจ้าปฤถวีนารายัณ ศาหะ (r. 1768-1775) กษัตริย์ของชาวกุรข่า ผู้รวบรวมดินแดนในหุบเขากาฐมาณฑุ ปาตาน และภักตปุรเข้าเป็นรัฐเดียวกัน และดำรงอยู่ 240 ปี ภายใต้การปกครองของราชวงศ์ศาหะ จนกระทั่งสิ้นสุดลงในปี พ.ศ. 2551

ศตวรรษที่ 18 แก้

ศตวรรษที่ 19 แก้

หลังจากความสำเร็จในการก่อตั้งประเทศ โดยไม่รวมที่ไม่ประสบความสำเร็จในการรุกรานทิเบตและการอ้างสิทธิ์ดินแดนกับราชวงศ์ชิงของจีน ราชอาณาจักรเนปาลกลายเป็นรัฐในอารักขาของอังกฤษ และบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษในสงครามกุรข่า (พ.ศ. 2357 -2359) ราชอาณาจักรเนปาลได้รับเอกราชตามสนธิสัญญาสุเคาลี ความไร้เสถียรภาพทางการเมืองที่ตามมาเกิดจากการแทรกแซงของราชวงศ์ราณา เริ่มต้นด้วย ชังค์ บะหะดุร์ ราณา เข้ามาเป็นอัครมหาเสนาบดีโดยการสืบสายโลหิตระหว่าง พ.ศ. 2386 - 2494 ซึ่งเป็นการลดบทบาทของกษัตริย์ราชวงศ์ศาหะให้เป็นเสมือนเจว็ดเท่านั้น

ศตวรรษที่ 20 แก้

ในปี พ.ศ. 2490 ผู้นำราชวงศ์ราณา โมฮัน ชัมเชอร์ ชังค์ บะหะดุร์ ราณา ได้ถอดถอดพระเจ้าตริภูวัน พีระ พิกรม ศาหะ เทวะ ออกจากราชสมบัติ และยกเอาพระเจ้าชญาเนนทระผู้เป็นพระนัดดาขึ้นครองราชสมบัติ อินเดียซึ่งขณะนั้นได้รับเอกราชแล้ว ได้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนให้พระเจ้าตริภูวันได้ครองราชสมบัติอีกครั้ง และสนับสนุนรัฐบาลใหม่ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบด้วยสมาชิกพรรคคองเกรสเนปาล ยังผลให้บทบาททางการเมืองของราชวงศ์ราณาสิ้นสุดลง

ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539 - 2549 ได้เกิดสงครามกลางเมืองเนปาล ซึ่งเป็นความขัดแย้งระหว่างฝ่ายรัฐบาลกับพรรคคอมมิวนิสต์เนปาล จนนำไปสู่การยกเลิกการปกครองระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์และเปลี่ยนเป็นการปกครองระบบสาธารณรัฐเมื่อ 28 พ.ค. 2551 ในช่วงที่เป็นราชอาณาจักรนี้ เนปาลเป็นประเทศเดียวในโลกที่เป็นรัฐศาสนาโดยใช้ศาสนาฮินดูเป็นศาสนาประจำชาติ ^[5] ส่วนสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยเนปาลเป็นรัฐทางโลก^[6]

อ้างอิง แก้

↑ "History of Kingdom of Nepal". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 March 2012. สืบค้นเมื่อ 29 April 2017.
↑ "History of Nepal: A Sovereign Kingdom". Official website of Nepal Army. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 December 2017. สืบค้นเมื่อ 29 April 2017.
↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ nepalarmythree
↑ Subba, Sanghamitra (20 December 2019). "A future written in the stars". Nepali Times (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 January 2021. สืบค้นเมื่อ 31 January 2021.
↑ http://www.theindiapost.com/2009/10/28/why-monarchy-is-necessary-in-nepal/
↑ "Religious Intelligence - News - Nepal moves to become a secular republic". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-01-30. สืบค้นเมื่อ 2011-05-01.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

History of Nepal เก็บถาวร 2012-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Royal Court of Nepal เก็บถาวร 2007-08-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Nepal at Royal Ark
Royal Court of Nepal
The Royal House of Nepal
Massacre at the Palace; the doomed royal dynasty of Nepal, Gregson, Jonathan, 2002
Lambjang and Kaski - Brief History at Royalark.

[1] "History of Kingdom of Nepal". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 March 2012. สืบค้นเมื่อ 29 April 2017.

[nepalarmytwo-2] "History of Nepal: A Sovereign Kingdom". Official website of Nepal Army. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 December 2017. สืบค้นเมื่อ 29 April 2017.

[nepalarmythree-3] อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ nepalarmythree

[4] Subba, Sanghamitra (20 December 2019). "A future written in the stars". Nepali Times (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 January 2021. สืบค้นเมื่อ 31 January 2021.

[5] ttp://www.theindiapost.com/2009/10/28/why-monarchy-is-necessary-in-nepal/

[6] "Religious Intelligence - News - Nepal moves to become a secular republic". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-01-30. สืบค้นเมื่อ 2011-05-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]