มหาราชวงศ์ (พม่า: မဟာရာဇဝင်ကြီး, ออกเสียง: [məhà jàzəwɪ̀ɴdʑí] มะห่าหย่าซะหวิ่นจี; Maha-Radza Weng,[2]) เป็นหนังสือบันทึกเหตุการณ์ประวัติศาสตร์พม่า ที่อูกะลา อาลักษณ์ในราชสำนักพระเจ้าตะนินกันเหว่แห่งกรุงอังวะ ได้แต่งจนแล้วเสร็จในปี ค.ศ. 1724 นับเป็นเอกสารชิ้นแรกที่มีเนื้อหาครอบคลุมเหตุการณ์สมัยโบราณทั้งของพม่าและต่างชาติ ตลอดจนชีวประวัติของบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ เพราะก่อนหน้านี้มีเพียงการบันทึกชีวประวัติและเหตุการณ์ระดับท้องถิ่น[3][4]

มหาราชวงศ์ด่อจี  
ปกหน้าฉบับพิมพ์ปี ค.ศ. 2006 (3 เล่มจบ)
ผู้ประพันธ์อูกะลา
ชื่อเรื่องต้นฉบับမဟာ ရာဇဝင်တော်ကြီး
ประเทศพม่าสมัยตองอู
ภาษาภาษาพม่า
ชุดบันทึกเหตุการณ์พม่า
ประเภทบันทึกเหตุการณ์, ประวัติศาสตร์
วันที่พิมพ์ค.ศ. 1724[1]
ชนิดสื่อสมุดข่อย
หน้า21 เล่มจบ (ฉบับเต็ม)
10 เล่มจบ (ฉบับกลาง)
1 เล่มจบ (ฉบับย่อ)
เรื่องถัดไปมหาราชวงศ์ ฉบับใหม่ 

เนื้อหาของหนังสือนี้เริ่มต้นตั้งแต่เหตุการณ์สมัยต้นกัปตามคติศาสนาพุทธ จากนั้นจึงกล่าวรายละเอียดเหตุการณ์ทางการเมืองในลุ่มแม่น้ำอิรวดีตั้งแต่เหตุการณ์กึ่งตำนานของราชวงศ์ต่าง ๆ จนถึงยุคร่วมสมัยกับผู้เขียนคือพม่าสมัยราชวงศ์ตองอูปี ค.ศ. 1711[4] มีระบุวันที่และพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์[5]

แม้ว่าเหตุการณ์สมัยโบราณในมหาราชวงศ์มีเนื้อหาค่อนข้างคลุมเคลือ ซึ่งแสดงว่าผู้เขียนไม่มีเอกสารบันทึกเหตุการณ์ที่สมบูรณ์ ทั้งยังไม่สอบเทียบวันที่กับจารึกต่าง ๆ ให้ถูกต้อง[6] แต่เอกสารชิ้นนี้ก็ใช้เป็นต้นฉบับในการเขียนมหาราชวงศ์ฉบับอื่น ๆ ในยุคหลัง เช่น มหาราชวงศ์ ฉบับใหม่ (မဟာရာဇဝင်သစ်) มหาราชวงศ์ ฉบับเฉลิมพระเกียรติ (မဟာရာဇဝင်ကျော်) และมหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว (မှန်နန်း မဟာရာဇဝင်) ที่ระบุวันที่เหตุการณ์สมัยพุกามและก่อนพุกามได้แม่นยำกว่า[7]

อ้างอิง แก้

เชิงอรรถ
  1. Wade 2012: 125
  2. "Burmah", Encyclopædia Britannica, 9th ed., 1878.
  3. Myint-U 2001: 80
  4. 4.0 4.1 Lieberman 1986: 236
  5. Hla Pe 1985: 38
  6. Hla Pe 1985: 46–47
  7. Thaw Kaung 2010: 44–49
บรรณานุกรม
  • Hla Pe, U (1985). Burma: Literature, Historiography, Scholarship, Language, Life, and Buddhism. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 9789971988005.
  • Kala, U (1724). Maha Yazawin Gyi (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
  • Lieberman, Victor B. (September 1986). "How Reliable Is U Kala's Burmese Chronicle? Some New Comparisons". Journal of Southeast Asian Studies. Cambridge University Press. XVII (2): 236–255. doi:10.1017/s002246340000103x. ISBN 978-0-521-80496-7.
  • Myint-U, Thant (2001). The Making of Modern Burma. Cambridge University Press. ISBN 9780521799140.
  • Thaw Kaung, U (2010). Aspects of Myanmar History and Culture. Yangon: Gangaw Myaing.
  • Wade, Geoff (2012). "Southeast Asian Historical Writing". ใน José Rabasa; Masayuki Sato; Edoardo Tortarolo; Daniel Woolf (บ.ก.). The Oxford History of Historical Writing: Volume 3: 1400-1800. Vol. 3 (illustrated ed.). Oxford University Press. p. 752. ISBN 9780199219179.