ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์

ระวังสับสนกับ ภาษาดารี ซึ่งพูดในประเทศอัฟกานิสถาน

ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ (เปอร์เซีย: دری زرتشتی หรือ گویش بهدینان แปลตรงตัว: สำเนียงเบะฮ์ดีนาน) มีผู้พูดเป็นภาษาแม่ราว 2,000 - 3,000 คนในเมืองยัซด์และเกอร์มานในอิหร่าน เป็นภาษาที่ใช้ในบริเวณที่เคยเป็นเขตของผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ ผู้พูดภาษาดารีโซโรอัสเตอร์นิยมใช้ชื่อของภาษานี้ว่าดารี แต่ชาวมุสลิมอิหร่านเรียกภาษานี้ว่า ฆาบรี[2] ภาษานี้ไม่อาจเข้าใจกันได้กับผู้พูดภาษาเปอร์เซีย[3][4]

ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์
Gabri
Yazdi
ประเทศที่มีการพูดยัซด์ และ เกอร์มาน, (อิหร่าน)
ภูมิภาคภาคกลางของอิหร่าน
จำนวนผู้พูดไม่ทราบ (ใช้เป็นภาษาแม่ 8,000-15,000 คน อ้างถึง1999)[1]
ตระกูลภาษา
รหัสภาษา
ISO 639-3gbz

การจัดจำแนก แก้

ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์เป็นสมาชิกของภาษากลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ[5] ซึ่งมีภาษาใกล้เคียงได้แก่ ภาษาเคิร์ด ภาษาคิเลกิ ภาษาบาโลชิ[6]

สำเนียง แก้

ภาษาดารีมีหลายสำเนียง[7] แบ่งเป็นสำเนียงหลัก 2 สำเนียงคือสำเนียงที่ใช้พูดในยาซด์และเกอร์มัน [8]

ความเสี่ยงต่อการกลายเป็นภาษาตาย แก้

ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ได้รับแรงกดดัน 2 ประการคือ แรงกดดันทางเศรษฐกิจและการเมือง แรงกดดันหลักทุกวันนี้เป็นแรงกดดันทางเศรษฐกิจ ผู้พูดภาษานี้จำเป็นต้องใช้ภาษาเปอร์เซียในการติดต่อทางการค้า ผู้ปกครองไม่ได้สอนภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ให้ลูกหลาน เพราะไม่เป็นประโยชน์ต่อการดำรงชีวิต การลดลงของการใช้ภาษานี้พบมากในเขตเมืองในอดีต ผู้พูดภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ได้รับแรงกดดันทางการเมือง ในยุคที่มุสลิมเข้ามาในอิหร่าน แม้การบีบบังคับต่อผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ ทำให้การใช้ภาษานี้น้อยลงด้วย

ปัจจุบัน ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ถือว่ามีความเสี่ยงที่จะกลายเป็นภาษาตาย บางสำเนียงเช่น สำเนียงโมฮัมมาดาบาดมีผู้พูดเหลือในเตหะรานไม่กี่คน สำเนียงเกอร์มันก็มีผู้พูดเหลือน้อย ใกล้จะเป็นภาษาตายเช่นกัน

อ้างอิง แก้

  1. ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ ที่ Ethnologue (15th ed., 2005)  
  2. Farudi Toosarvandani 2005 p=149.
  3. Boyce 2001 p=178}}.
  4. cf. Browne, 1893 p=425 cited in
        { Farudi Toosarvandani,2004 p=ii.
  5. Cahill 2005.
  6. Cahill, 2001
  7. Farudi & Toosarvandani 2004, pp. 10–12
  8. kFarudi & Toosarvandani 2007 harvnb error: multiple targets (2×): CITEREFFarudiToosarvandani2007 (help).
  • Boyce, Mary (2001), Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices, London: Routledge
  • Browne, Edward Granville (1893), A Year Amongst the Persians, London: A & C Black
  • Cahill, Michael; และคณะ, บ.ก. (2001), "Language Family Tree for Northwestern Iranian languages", Ethnologue: Languages of the World, 14th ed., Dallas: SIL
  • Cahill, Michael; และคณะ, บ.ก. (2005), "DARI: a language of Iran", Ethnologue: Languages of the World, 15th ed., Dallas: SIL
  • Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2004), The Dari Language Project: 2004 Fieldwork Endeavor: Summary of Findings (PDF), Berkeley: UC Berkeley/linguistics.berkeley.edu, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-09-26, สืบค้นเมื่อ 2008-11-15
  • Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2005), "The Loss of Ergativity in Dari Modal Verbs", ใน McNay, Anna (บ.ก.), Oxford Working Papers in Linguistics, Philology & Phonetics, pp. 149–160
  • Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2007), "About Dari", Dari Language Project, Berkeley: UC Berkeley/linguistics.berkeley.edu, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-11-24, สืบค้นเมื่อ 2008-11-15

For further reading, see