พระธรรมราชาธิราชรามาธิบดีที่ 1

กษัตริย์กัมพูชา

พระธรรมราชาธิราชรามาธิบดีที่ 1 เขมร : ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះធម្មរាជា រាមាធិបតី) ทรงเป็นพระราชโอรสของพระบรมราชา (เจ้าพระยาญาติ) ไม่ทราบปีประสูติที่แน่นอน หลังจากที่พระราชบิดาสวรรคตแล้ว พระนารายณ์รามาธิบดี พระเชษฐาทรงขึ้นครองราชย์ต่อได้ 5 ปีก็เสด็จสวรรคตหลังจากนั้น พระศรีราชา โอรสเจ้าพระยาญาติอีกพระองค์หนึ่งได้อ้างสิทธิ์ในราชสมบัติและขึ้นครองราชย์ที่เมืองจตุมุข ต่อมา พระศรีสุริโยไทยราชา พระนัดดาของพระศรีราชาซึ่งเป็นพระโอรสของ พระนารายณ์รามาธิบดี กษัตริย์ในรัชกาลก่อนก็ได้อ้างสิทธิ์ในราชสมบัติเช่นเดียวกันและเกิดการจลาจลแย่งชิงราชสมบัติกันขึ้นโดยพระศรีสุริโยไทยราชาประกาศตนเป็นกษัตริย์ที่เมืองศรีสันทร [1] ทำให้ขณะนั้นในพระราชอาณาจักรมีกษัตริย์พร้อมกันถึงสองพระองค์คือพระศรีราชาครองราชย์ที่เมืองจตุมุข และกษัตริย์อีกพระองค์คือพระศรีสุริโยไทยราชาครองราชย์ที่เมืองศรีสันทรและเกิดการรบพุ่งแย่งชิงราชสมบัติกันบ้านเมืองเกิดเป็นทุรยศราษฏรเดือดร้อนทุกหย่อมหญ้า

พระธรรมราชาธิราชรามาธิบดีที่ 1
พระมหากษัตริย์กัมพูชา
ครองราชย์พ.ศ. 2001-2047
รัชกาลก่อนหน้าพระศรีสุริโยไทยราชา
รัชกาลถัดไปพระศรีสุคนธบท
ประสูติพ.ศ. 1989
สวรรคตพ.ศ. 2047 (58 พรรษา)
พระอัครมเหสีสมเด็จพระภัควดีศรีเทพธิดา
พระแม่นางเทพบุบผา
พระราชบุตรเจ้าพระยางามขัติยราชา
เจ้าพระยาจันทราชา
พระนามเต็ม
สมเด็จพระราชโองการ พระธรรมราชธิราชรามาธิบดี
พระนามเดิม
เจ้าพระยาธรรมราชา
ราชวงศ์ตรอซ็อกผแอม
พระราชบิดาพระบรมราชา (เจ้าพระยาญาติ)
พระราชมารดาท่านแม่นางศรีเสงี่ยม

ต่อมาพระธรรมราชาธิราชรามาธิบดี พระโอรสอีกพระองค์ของพระบรมราชา (เจ้าพระยาญาติ) ทรงตั้งตนเป็นใหญ่และสามารถปราบปราม พระศรีราชา ลงได้ หลังจากนั้นทรงเนรเทศพระศรีราชาไปยังกรุงศรีอยุธยาจนสิ้นพระชนม์ ต่อมาทรงทำสงครามแย่งชิงราชสมบัติกันกับ พระศรีสุริโยไทยราชา กษัตริย์อีกพระองค์ และสามารถปราบปรามทั้งพระศรีราชาและพระศรีสุริโยไทยราชาลงได้ใน พ.ศ. 2020 เมื่อทั้งสองพระองค์ถูกเนรเทศไปกรุงศรีอยุธยาแล้ว พระองค์จึงทรงปราบดาภิเษกขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งกัมพูชา

พระธรรมราชาธิราชรามาธิบดีพระองค์มีพระราชบุตรสองพระองค์ซึ่งต่อมาได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ทั้งคู่ คือ พระศรีสุคนธบท และ พระบรมราชาที่ 2 (พญาจันทน์) พระธรรมราชาธิราชรามาธิบดีทรงเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2047 [2] อยู่ในราชสมบัติ 37 ปี

อ้างอิง แก้

  • ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา แปลโดย พันตรีหลวงเรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนรัชต์). นนทบุรี. สำนักพิมพ์ศรีปัญญา. 2550
  1. Société Asiatique (1871) Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18, Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library
  2. Eng Soth, Lim Yan (1969) Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy), Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917