ปูก้ามดาบ
ปูก้ามดาบไม่ทราบชนิด (Uca sp.) ตัวผู้ ที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะตะรุเตา ประเทศไทย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Arthropoda
ไฟลัมย่อย: Crustacea
ชั้น: Malacostraca
อันดับ: Decapoda
อันดับฐาน: Brachyura
วงศ์: Ocypodidae
วงศ์ย่อย: Ucinae
Dana, 1851
สกุล: Uca
Leach, 1814
ชนิด
ประมาณ 100 ชนิด

ปูก้ามดาบ หรือ ปูเปี้ยว (อังกฤษ: Fiddler crabs, Ghost crabs) เป็นปูทะเลขนาดเล็กสกุลหนึ่ง อยู่ในสกุล Uca ในวงศ์ Ocypodidae[1]


ลักษณะ แก้

มีลักษณะโดยรวมคือ กระดองรูปสี่เหลี่ยมคางหมู มีก้านตายาว กระดองมีสัสันสวยงามต่าง ๆ ตัวผู้มีลักษณะเด่นอันเป็นที่มาของชื่อเรียก คือ มีก้ามข้างใดข้างหนึ่ง ขึ้นอยู่กับชนิดใหญ่กว่าอีกข้างอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งจะใช้ก้ามข้างนี้ในการโบกไปมาเพื่อขู่ศัตรูและเรียกร้องความสนใจจากตัวเมีย อีกทั้งยังใช้เป็นอาวุธในการต่อสู้กันอีกด้วย ขณะที่ปูตัวเมียก้ามทั้ง 2 ข้างจะเล็กเท่ากัน

ถิ่นที่อยู่ แก้

ปูก้ามดาบอาศัยอยู่ในป่าชายเลนหรือหาดทรายริมทะเล พบได้ทั่วไปในเขตแอฟริกาตะวันตก, มหาสมุทรแอตแลนติก, มหาสมุทรแปซิฟิก และอินโด-แปซิฟิก โดยใช้ก้ามข้างเล็กนั้นคีบหาอาหารและป้อนอาหารเข้าปาก อาศัยโดยการขุดรูอยู่ ต่อเมื่อน้ำลงก็จะออกมาหาอาหาร โดยเวลาจะลงรูจะใช้ข้างที่เล็กกว่าลงก่อน ซึ่งก้ามข้างที่ใหญ่ขึ้น เมื่อขาดไป ข้างที่เล็กกว่าจะใหญ่ขึ้นมาแทน และข้างที่เคยใหญ่ขึ้นอาจงอกมาเป็นเล็กกว่าหรือสลับกันไปก็ได้

ปูก้ามดาบ เป็นปูขนาดเล็กที่ไม่ใช้บริโภคกันเหมือนปูทะเลชนิดอื่น แต่ด้วยความที่มีสีสันสวยงาม และรูปลักษณ์ที่แปลก จึงนิยมนำมาเลี้ยงกันเป็นสัตว์เลี้ยง[2] โดยอาจเลี้ยงได้ในน้ำที่มีความเค็มต่ำ แต่มิอาจจะรอดให้รอดได้ในน้ำจืด[3]

ปูก้ามดาบเวลาผสมพันธุ์ ตัวเมียอาจเลือกตัวผู้เป็นร้อยตัว เมื่อจับคู่ได้แล้ว ตัวผู้จะเป็นฝ่ายนำตัวเมียลงไปผสมพันธุ์ในรู และตัวผู้จะเป็นฝ่ายดูแลตัวเมียและไข่ที่บริเวณปากรู รอจนกว่าให้ตัวเมียฟักไข่จนออกมาเป็นตัวสมบูรณ์[4]

การจำแนก แก้

แบ่งออกได้ราว 100 ชนิด ใน 9 สกุลย่อย[5]


สำหรับในประเทศไทยพบปูก้ามดาบทั้งได้หมด 11 ชนิด ทั้งด้านอ่าวไทยและทะเลอันดามัน [7] เช่น ปูก้ามดาบก้ามยาว (U. spingata) และปูก้ามดาบก้ามขาว (U. perplexa) เป็นต้น[8]

อ้างอิง แก้

  1. M. S. Rosenberg (2001). "The systematics and taxonomy of fiddler crabs: a phylogeny of the genus Uca" (PDF). Journal of Crustacean Biology. 21 (3): 839–869. doi:10.1651/0278-0372(2001)021[0839:TSATOF]2.0.CO;2. ISSN 0278-0372.
  2. Fiddler Crabs as Pets (อังกฤษ)
  3. Lianne McLeod. "How to Set Up a Tank for Fiddler Crabs". About.com. สืบค้นเมื่อ January 13, 2010.
  4. รายการ นักสำรวจ ตอน ปูก้ามดาบ ทางช่อง 3
  5. Peter K. L. Ng; Danièle Guinot; Peter J. F. Davie (2008). "Systema Brachyurorum: Part I. An annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world" (PDF). Raffles Bulletin of Zoology. 17: 1–286. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-06-06. สืบค้นเมื่อ 2011-10-12.
  6. Hsi-Te Shih; Tohru Naruse; Peter K. L. Ng (2010). "Uca jocelynae sp. nov., a new species of fiddler crab (Crustacea: Brachyura: Ocypodidae) from the Western Pacific" (PDF). Zootaxa. 2337: 47–62.
  7. ""Systema Brachyurorum: Part I. An annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world"" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-06-06. สืบค้นเมื่อ 2011-10-12.
  8. "ชนิดและลักษณะของปูก้ามดาบ". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-03-31. สืบค้นเมื่อ 2011-10-12.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Uca ที่วิกิสปีชีส์