ปลาโจก
ปลาโจก (อังกฤษ: Soldier river barb) เป็นสกุลของปลาน้ำจืดจำพวกหนึ่ง ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) ใช้ชื่อสกุลว่า Cyclocheilichthys (/ไซ-โคล-ไคล-อิค-ธีส/; เฉพาะชนิด C. apogon, C. armatus และ C. raspasson ใช้ชื่อสกุลว่า Anematichthys)
| ปลาโจก | |
|---|---|
| |
| Cyclocheilichthys apogon จากอำเภอซัมบัซ จังหวัดกาลีมันตันตะวันตก ประเทศอินโดนีเซีย | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| โดเมน: | ยูแคริโอตา |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| ชั้น: | ปลาที่มีก้านครีบ |
| อันดับ: | อันดับปลาตะเพียน |
| วงศ์: | วงศ์ปลาตะเพียน |
| สกุล: | ปลาโจก Bleeker, 1879 |
| ชนิดต้นแบบ | |
| Systomus apogon Valenciennes, 1842 | |
| ชนิด | |
|
ดูเนื้อหา | |
โดยคำว่า Cyclocheilichthys มาจากภาษากรีกโบราณคำว่า κύκλος (kýklos) หมายถึง "วงกลม", χείλος (cheílos) หมายถึง "ริมฝีปาก" และ ἰχθύς (ikhthús) หมายถึง "ปลา" ซึ่งมีความหมายถึง ริมฝีปากของปลาในสกุลนี้[1] มีชื่อสามัญเรียกในภาษาไทยรวม ๆ กันว่า "โจก" หรือ "ตะโกก" หรือ "ไส้ตัน" ในชนิดที่มีขนาดเล็ก เป็นต้น[2]
มีรูปร่างโดยรวม คือ มีรูปร่างเหมือนปลาในวงศ์นี้ทั่วไป ส่วนหัวแหลม ลำตัวยาวเรียว แบนข้างเล็กน้อย บางชนิดมีหนวด 2 คู่ บางชนิดมีหนวด 1 คู่ หรือไม่มีหนวดเลย บริเวณแก้มและจะงอยปากมีตุ่มประสาทเล็ก ๆ เรียงกันเป็นแถว เกล็ดตามแนวเส้นข้างลำตัวมีไม่เกิน 50 แถว มีลักษณะเด่นคือ ครีบหลังมีก้านครีบตอนหน้าแข็งยาวคล้ายเงี่ยงเห็นได้ชัดเจน และมีขอบจักเป็นฟันเลื่อย มีก้านครีบแขนง 8 ครีบ พื้นลำตัวโดยมากด้านหลังและครีบสีเทาอมฟ้า ส่วนอื่นสีเงิน แต่ก็มีบางชนิดที่เป็นสีอื่น เช่น สีแดง และมีลวดลายตามลำตัว ขนาดลำตัวแตกต่างกันไปตามชนิด มีตั้งแต่ 15 เซนติเมตร จนถึง 2 ฟุต
ปลาโจกจัดเป็นปลาที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในประเทศไทย ในชนิด C. enoplus หรือ ปลาตะโกก ที่มีการเพาะเลี้ยงกันในเชิงพาณิชย์ [3]
ชนิด แก้
- Cyclocheilichthys apogon (Valenciennes, 1842)
- Cyclocheilichthys enoplus (Bleeker, 1850)
- Cyclocheilichthys furcatus Sontirat, 1989
- Cyclocheilichthys heteronema (Bleeker, 1854)
- Cyclocheilichthys janthochir (Bleeker, 1854)
- Cyclocheilichthys lagleri Sontirat, 1989
- Cyclocheilichthys schoppeae Cervancia & Kottelat, 2007
- Cyclocheilichthys sinensis Bleeker, 1879
ทาง FishBase จัดให้ปลาชนิด C. armatus และ C. repasson อยู่ใน Anematichthys
ดูเพิ่ม แก้
อ้างอิง แก้
- ↑ Cyclocheilichthys apogon (VALENCIENNES, 1842) (อังกฤษ)
- ↑ ความหมายของคำว่า "ตะโกก" ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
- ↑ "ปลาตะโกก". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-12-04. สืบค้นเมื่อ 2010-11-20.
- Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2015). Species of Cyclocheilichthys in FishBase. January 2015 version.