ทางพิเศษบูรพาวิถี

ทางพิเศษบูรพาวิถี หรือ ทางด่วน 4 เป็นทางพิเศษที่ดำเนินการโดยการทางพิเศษแห่งประเทศไทย เปิดให้บริการครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2541 และเปิดให้บริการตลอดสายเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 มีจุดเริ่มต้นที่เขตบางนา กรุงเทพมหานคร สิ้นสุดที่อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ระยะทางทั้งสิ้น 55 กิโลเมตร เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรซ้อนอยู่บนถนนเทพรัตน (หรือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 34) เป็นทางพิเศษที่เชื่อมการคมนาคมขนส่งระหว่างกรุงเทพมหานครกับพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกของประเทศ ช่วยลดปริมาณการจราจรบนถนนเทพรัตน และในช่วงเทศกาลวันหยุดยาวทางพิเศษบูรพาวิถีจะมีการยกเว้นค่าผ่านทาง ได้แก่ เทศกาลปีใหม่ และเทศกาลสงกรานต์

ทางพิเศษบูรพาวิถี
ทางพิเศษบูรพาวิถี (สีเหลือง)
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว	55.0 กิโลเมตร (34.2 ไมล์)
มีขึ้นเมื่อ	พ.ศ. 2541–ปัจจุบัน
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทางทิศตะวันตก	ทางพิเศษสาย S1 ในเขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร
	ถ.กาญจนาภิเษก (ตะวันออก, ใต้) ใน อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ
ปลายทางทิศใต้	ถนนเทพรัตน ใน อ.เมืองชลบุรี จ.ชลบุรี
ตำแหน่งที่ตั้ง
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	กรุงเทพมหานคร สมุทรปราการ ฉะเชิงเทรา ชลบุรี
ระบบทางหลวง
ทางพิเศษ

ใน พ.ศ. 2543 ทางพิเศษบูรพาวิถีได้รับการจัดอันดับโดย กินเนสส์บุ๊ค ให้เป็นสะพานมีความยาวที่สุดในโลก แต่ถูกโค่นสถิติลงในปี พ.ศ. 2551 โดยสะพานเว่ยหนาน-เว่ยเหอในประเทศจีนซึ่งเป็นสะพานรถไฟความเร็วสูง ทางพิเศษบูรพาวิถีเป็นสะพานที่ยาวเป็นอันดับ 6 ของโลกในปัจจุบัน โดยที่อันดับ 1-5 เป็นสะพานทางรถไฟ ทำให้ทางพิเศษบูรพาวิถียังมีตำแหน่งเป็นสะพานทางรถยนต์ที่ยาวที่สุดในโลก

ทางพิเศษบูรพาวิถีเป็นทางพิเศษสายแรกที่ใช้ระบบปิดหรือระบบเก็บเงินตามระยะทาง กล่าวคือ เวลารถที่จะขึ้นทางออกต้องรับบัตรที่ด่านทางเข้า และเวลารถที่จะลงทางด่วนต้องคืนบัตรและจ่ายเงินที่ด่านทางออก ในปัจจุบัน ทางพิเศษกาญจนาภิเษก และทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ก็ใช้ระบบนี้เช่นเดียวกัน ในอนาคต ทางหลวงพิเศษหมายเลข 6 และทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 ก็จะใช้ระบบเก็บค่าผ่านทางแบบปิดด้วยเช่นกัน

ในวันที่ท้องฟ้าเปิดและทัศนวิสัยดี จะทำให้มองเห็นเขาเขียวบนทางพิเศษตั้งแต่ กม.0 ขาออกไปจนถึง กม.55

รายละเอียดของเส้นทาง

ทางพิเศษบูรพาวิถีในอำเภอบางปะกง

ทางพิเศษบูรพาวิถีมีแนวสายทางเริ่มที่บริเวณปลายทางพิเศษสายบางนา–อาจณรงค์ (ระบบทางด่วนขั้นที่ 3 สายใต้ตอน S1) บริเวณเขตบางนา กรุงเทพมหานคร โดยใช้พื้นที่เกาะกลางถนนเทพรัตน มุ่งไปทางทิศตะวันออก เข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการ ผ่านอำเภอบางพลี ตัดกับถนนกาญจนาภิเษก ผ่านอำเภอบางเสาธง อำเภอบางบ่อ แล้วเข้าสู่จังหวัดฉะเชิงเทรา ผ่านอำเภอบางปะกง ข้ามแม่น้ำบางปะกง และสิ้นสุดที่อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ระยะทางทั้งสิ้น 55 กิโลเมตร

รายชื่อทางขึ้น-ทางลง

ทางพิเศษบูรพาวิถี (บางนา-ชลบุรี)

จังหวัด	อำเภอ	กม. ที่	ทางออก	ชื่อ	จุดหมายปลายทาง	หมายเหตุ
กรุงเทพมหานคร	บางนา	0+000	เชื่อมต่อจาก ทางพิเศษสาย S1 – เชื่อมต่อ - ทางพิเศษฉลองรัช - ถ.พระราม ๙ - รามอินทรา
		2+000		ทางขึ้นบางนา	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี
		2+000	1	ทางลงบางนา	ถนนสุขุมวิท - บางนา
		-	1		ทางพิเศษสาย S1 - รามอินทรา - ดาวคะนอง - ดินแดง
สมุทรปราการ	บางพลี	6+000	ด่านเก็บค่าผ่านทางบางนา กม.6
		7+000		ทางขึ้นบางแก้ว	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา - รามอินทรา - ดาวคะนอง - ดินแดง
		7+000	7	ทางลงบางแก้ว	ถนนเทพรัตน – บางแก้ว - มหาวิทยาลัยรามคำแหง 2
		9+000		ทางขึ้นบางนา กม.9	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		9+000			ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี
		9+000		ทางลงบางนา กม.9	ถนนกาญจนาภิเษก – อ.บางปะอิน - ถ.พระราม ๒
		9+000		ทางขึ้นบางนา กม.9 (2)	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี
		9+000			ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		9+000	9	ทางลงบางนา กม.9 (2)	ถนนกาญจนาภิเษก – ถนนพระรามที่ ๒ - บางปะอิน
		11+000		ทางขึ้นบางพลี	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา - รามอินทรา - ดาวคะนอง - ดินแดง
		11+000	10	ทางลงบางพลี	ถนนกิ่งแก้ว – ลาดกระบัง - บางพลี
		13+000		ทางขึ้นบางพลี 2	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี
		13+000	13	ทางลงบางพลี 2	ถนนกิ่งแก้ว – ลาดกระบัง - บางพลี
		15+000		ทางขึ้นสุวรรณภูมิ	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา - รามอินทรา - ดาวคะนอง - ดินแดง
		15+000		ทางลงสุวรรณภูมิ	ถนนสุวรรณภูมิ 3 – ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
		-		ทางขึ้นสุวรรณภูมิ 2	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี - พัทยา
		-		ทางลงสุวรรณภูมิ 2	ถนนสุวรรณภูมิ 3 – ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
		19+000		ทางขึ้นเมืองใหม่บางพลี	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		19+000	18	ทางลงเมืองใหม่บางพลี	ถนนเทพรัตน - เมืองใหม่บางพลี
	บางเสาธง	25+000		ทางขึ้นบางเสาธง	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		25+000	26	ทางลงบางเสาธง	ถนนเทพรัตน - บางเสาธง - บางบ่อ
	บางบ่อ	30+000		ทางขึ้นบางบ่อ	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี - พัทยา
		30+000	30	ทางลงบางบ่อ	ถนนเทพรัตน - บางบ่อ
		33+000		ทางขึ้นบางพลีน้อย	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		33+000	33	ทางลงบางพลีน้อย	ถนนเทพรัตน - บางพลีน้อย
ฉะเชิงเทรา	บางปะกง	38+000		ทางขึ้นบางสมัคร	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		38+000	37	ทางขึ้น-ลงบางสมัคร	กรุงเทพ - ชลบุรี (สายใหม่) – บางวัว
		41+000		ทางขึ้นบางวัว	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี - พัทยา
		41+000	42	ทางขึ้น-ลงบางวัว	กรุงเทพ - ชลบุรี (สายใหม่) – บางวัว
		45+000		ทางขึ้นบางปะกง	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		45+000	45	ทางลงบางปะกง	ถนนเทพรัตน - บางปะกง - ฉะเชิงเทรา
		47+000		ทางขึ้นบางปะกง 2	ทางพิเศษบูรพาวิถี - ชลบุรี - พัทยา
		47+000	48	ทางลงบางปะกง 2	ถนนเทพรัตน - บางปะกง - ฉะเชิงเทรา
		50+500	สะพานเทพหัสดิน ข้าม แม่น้ำบางปะกง
ชลบุรี	เมืองชลบุรี	53+800	ด่านเก็บค่าผ่านทางชลบุรี
		54+000		ทางขึ้นชลบุรี	ทางพิเศษบูรพาวิถี - บางนา
		54+000	53	ทางลงชลบุรี	ถนนเทพรัตน - ชลบุรี - พัทยา
1.000 mi = 1.609 km; 1.000 km = 0.621 mi       ทางเข้าออกไม่สมบูรณ์       ยังไม่เปิดให้บริการ

รายชื่อทางขึ้น-ลงบน ทางพิเศษบูรพาวิถี ทิศทาง: บางนา - ชลบุรี

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อด่านเก็บค่าผ่านทาง	เข้าเมือง	ออกเมือง
บางนา - ชลบุรี
กรุงเทพมหานคร	0+000		เชื่อมต่อจาก: ทางพิเศษสาย S1 ไป พระราม 9, รามอินทรา
	2+000		ทางลงบางนา กม.2	ทางขึ้นบางนา กม.2
สมุทรปราการ	6+000	ด่านฯบางนา กม.6	บางนา - สำโรง - พระโขนง ช่องที่ 1 - 4 ดาวคะนอง - ดินแดง - แจ้งวัฒนะ - พระราม 9 - รามอินทรา ช่องที่ 5 - 14	ชลบุรี - พัทยา
	7+000	ด่านฯบางแก้ว	ทางลงบางแก้ว	ทางขึ้นบางแก้ว
	9+000	ด่านฯบางนา กม.9-1 ด่านฯบางนา กม.9-2 ด่านฯวงแหวนรอบนอก (บางแก้ว) ด่านฯบางนา กม.9-3	ไม่มี	ทางลงบางนา กม.9-1 ถนนกาญจนาภิเษก ไปถนนพระรามที่ 2
			ไม่มี	ทางลงบางนา กม.9-2 ถนนกาญจนาภิเษก ไปบางปะอิน
			ทางลงวงแหวนรอบนอก ไปถนนพระรามที่ 2	ทางขึ้นวงแหวนรอบนอก ถนนกาญจนาภิเษก จากบางปะอิน
			ทางขึ้นบางนา กม.9-3 ถนนกาญจนาภิเษก จากถนนพระรามที่ 2 / บางปะอิน	ไม่มี
	11+000	ด่านฯบางพลี 1	ทางขึ้นด่านฯบางพลี 1	ทางลงด่านฯบางพลี 1
	13+000	ด่านฯบางพลี 2	ทางลงด่านฯบางพลี 2 ไปลาดกระบัง บางพลี	ทางขึ้นด่านฯบางพลี 2
	15+000	ด่านฯสุวรรณภูมิ 1 ด่านฯสุวรรณภูมิ 2	ทางขึ้นสุวรรณภูมิ 1 ชลบุรี - พัทยา	ทางลงสุวรรณภูมิ 1 ไปท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
			ทางลงด่านฯสุวรรณภูมิ 2 ไปท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ	ทางขึ้นด่านฯสุวรรณภูมิ 2 ไปชลบุรี - พัทยา
	19+000	ด่านฯเมืองใหม่บางพลี	ทางลงเมืองใหม่บางพลี	ทางขึ้นเมืองใหม่บางพลี
	25+000	ด่านฯบางเสาธง	ทางลงบางเสาธง	ทางขึ้นบางเสาธง
	30+000	ด่านฯบางบ่อ	ทางลงบางบ่อ	ทางขึ้นบางบ่อ
	33+000	ด่านฯบางพลีน้อย	ทางขึ้นบางพลีน้อย ไปบางนา / รามอินทรา / ดาวคะนอง / ดินแดง	ทางลงบางพลีน้อย
ฉะเชิงเทรา	38+000	ด่านฯบางสมัคร	ทางลงบางสมัคร	ทางขึ้นบางสมัคร
		ด่านฯบางวัว	ทางลงบางวัว	ทางขึ้นบางวัว
	45+000	ด่านฯบางปะกง 1	ทางขึ้นบางปะกง 1	ทางลงบางปะกง 1
	47+000	ด่านฯบางปะกง 2	ทางลงบางปะกง 2	ทางขึ้นบางปะกง 2
ชลบุรี	54+000	ด่านฯชลบุรี	ทางขึ้นชลบุรี ไปบางนา / รามอินทรา / ดาวคะนอง / ดินแดง	ทางลงชลบุรี
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

รายชื่อต่างระดับ

รายชื่อทางแยกบน ทางพิเศษบูรพาวิถี ทิศทาง: บางนา - ชลบุรี

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
บางนา - ชลบุรี
กรุงเทพมหานคร	0+000	แยกบางนา	เชื่อมต่อจาก: ทางพิเศษสาย S1 ไป พระราม 9, รามอินทรา
สมุทรปราการ	9+050	ต่างระดับวัดสลุด	ถนนกาญจนาภิเษก ไป บางปะอิน	ทางพิเศษกาญจนาภิเษก ไป บางขุนเทียน
	15+100	ต่างระดับบางโฉลง	ทล.370 เข้า ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ	ไม่มี
			ถนนวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร รอบที่ 3 ไป บางปะอิน	ถนนวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร รอบที่ 3 ไป เมืองสมุทรสาคร
ชลบุรี	53+800	ด่านเก็บค่าผ่านทางพิเศษชลบุรี (สิ้นสุดทางยกระดับ)	ตรงไป: ถนนเทพรัตน (ลงจากทางพิเศษ) ไป เข้าเมืองชลบุรี
			ตรงไป: ทางพิเศษบูรพาวิถี (โครงการในอนาคต) ไป พัทยา
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

การก่อสร้าง

ประวัติการเปิดให้บริการ

การก่อสร้างตลอดสายแล้วเสร็จตามสัญญาตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2543 (ระยะเวลาก่อสร้างที่ขยายจากแผนงานเดิม 11 เดือน ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2540) โดยได้เปิดให้บริการเป็นช่วงต่าง ๆ ดังนี้

• กม.2+500 ถึง กม.7+500 เมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2541
• กม.7+500 ถึง กม.11+400 เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2541
• กม.11+400 ถึง กม.19+300 เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542
• กม.19+300 ถึง กม.25+800 เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542
• กม.25+800 ถึง กม.38+300 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2542
• กม.38+300 ถึง กม.46+100 เมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542
• กม.46+100 ถึง กม.55+350 เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543

ทางยกระดับด้านทิศใต้สนามบินสุวรรณภูมิเชื่อมทางพิเศษบูรพาวิถี เปิดให้บริการเมื่อวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2552 และทางเชื่อมทางพิเศษสายบางพลี-สุขสวัสดิ์ กับทางพิเศษบูรพาวิถี เปิดให้บริการเมื่อวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2552

ส่วนต่อขยาย

โครงการที่จะสร้างต่อจากทางด่วนพิเศษบูรพาวิถีส่วนแรก คือ สายบูรพาวิถี–พัทยา รวมระยะทาง 68 กิโลเมตร งบลงทุน 5 หมื่นล้านบาท เมื่อสร้างสายบูรพาวิถี–พัทยา รวมส่วนแรกที่สร้างเสร็จจะมีระยะทางทั้งสิ้น 123 กิโลเมตร โดยโครงการนี้ยังไม่ได้ข้อสรุปที่ชัดเจน

ทั้งนี้จะดำเนินการก่อสร้างจากจุดสิ้นสุดทางพิเศษในปัจจุบัน ถึงทางแยกต่างระดับหนองไม้แดง โดยเชื่อมต่อกับถนนเลี่ยงเมืองชลบุรี รวมระยะทาง 4.5 กม. ก่อน เพื่อแก้ไขปัญหาจราจรหน้านิคมอุตสาหกรรมอมตะนคร

แหล่งข้อมูลอื่น

• การทางพิเศษแห่งประเทศไทย เก็บถาวร 2015-05-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน