ซอน ซาน
ซอน ซาน (เขมร: សឺន សាន สืน สาน; 5 ตุลาคม พ.ศ. 2454 - 19 ธันวาคม พ.ศ. 2543) เป็นนักการเมืองชาวกัมพูชาที่ต่อต้านคอมมิวนิสต์เป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 24 ของกัมพูชา (พ.ศ. 2510 – 2511) และต่อมาเป็นประธานสมัชชาแห่งชาติ (พ.ศ. 2536) ตำแหน่งเต็มยศของเขาคือ สมเด็จบวรเศรษฐาธิบดี ซอน ซาน (ภาษาเขมร: សម្តេចបវរសេដ្ឋាធិបតី សឺន សាន)
ชีวิตช่วงแรก แก้
ซอน ซาน เกิดที่กรุงพนมเปญ ครอบครัวของเขามีภูมิหลังเป็นชาวแขมร์กรอม ทั้งพ่อแม่ของเขามาขากจังหวัดจ่าวิญในเวียดนาม ซอน ซัท พ่อของเขาอพยพมาสู่กัมพูชาก่อนซอน ซานเกิดเพื่อมาทำงานให้กับพระสีสุวัตถิ์ สุภานุวงศ์[1] ซอน ซานศึกษาในพนมเปญก่อนจะไปศึกษาต่อที่ปารีส จบการศึกษาด้านเศรษฐศาสตร์จาก École des Hautes Études Commerciales de Paris ปารีส ใน พ.ศ. 2476 และได้ไปศึกษาภาษาอังกฤษในลอนดอนเป็นเวลาสั้นๆ และกลับสู่กัมพูชาใน พ.ศ. 2478 จากนั้นกลับมาทำงานให้กับหน่วยงานของรัฐบาล ดูแลเกี่ยวกับด้านการค้า ที่จังหวัดเปรยแวง และจังหวัดพระตะบอง และเข้าร่วมในคณะกรรมการเศรษฐกิจที่เดินทางไปโตเกียวใน พ.ศ. 2484
นักการเมือง แก้
เขาเป็นผู้สนับสนุนพรรคประชาธิปไตยและได้เป็นรองประธานในสภารัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังในรัฐบาลของพระสีสุวัตถิ์ ยุทธวงศ์ระหว่าง พ.ศ. 2489 – 2490 หลังจากพระสีสุวัตถ์ ยุทธวงศ์สิ้นพระชนม์ เขาได้เป็นรองประธานต่อจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491[2] และได้เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศระหว่างเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2493 ถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2494 จนกระทั่งพรรคประชาธิปไตยสลายตัวใน พ.ศ. 2495 เขาลาออกจากผู้นำพรรค เข้าเป็นสมาชิกพรรคสังคมและเข้าร่วมรัฐบาล ได้เป็นประธานธนาคารแห่งชาติกัมพูชาระหว่าง พ.ศ. 2507 – 2509
กักบริเวณและลี้ภัย แก้
หลังรัฐประหาร พ.ศ. 2513 เขาถูกกักบริเวณที่บ้านก่อนจะลี้ภัยไปฝรั่งเศส[3] ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2513 เขาเดินทางไปปักกิ่งเพื่อพยายามประสานระหว่างพระนโรดม สีหนุ และลน นล โดยการสนับสนุนจากฝรั่งเศสและจีน แต่ไม่ประสบความสำเร็จ จนกระทั่งมีการประกาศตั้งสาธารณรัฐเขมรในเดือนตุลาคม
กลับสู่กัมพูชา แก้
ซอน ซานเป็นผู้ก่อตั้งแนวร่วมปลดปล่อยแห่งชาติประชาชนเขมร ใน พ.ศ. 2521 เพื่อรวมผู้อพยพที่ต่อต้านคอมมิวนิสต์ตามแนวชายแดนไทย เป็นกองกำลังต่อต้านรัฐบาลคอมมิวนิสต์ที่มีเวียดนามหนุนหลัง ซึ่งต่อมาได้ร่วมมือกับกองทัพแห่งชาติเจ้าสีหนุเพื่อเป็นกลุ่มต่อต้านที่ไม่ใช่คอมมิวนิสต์ ต่อมา ใน พ.ศ. 2525 จัดตั้งรัฐบาลแนวร่วมแห่งกัมพูชาประชาธิปไตยหรือรัฐบาลผสมกัมพูชาประชาธิปไตยหรือแนวร่วมเขมรสามฝ่ายร่วมกับพรรคกัมพูชาประชาธิปไตยของพล พต โดยซอน ซานดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี[4]ในช่วง พ.ศ. 2523 – 2533 ซอน ซานได้รับการสนับสนุนทางการเงินและอาวุธอย่างจำกัดจากสหรัฐเพื่อต่อต้านโซเวียตและเวียดนามในกัมพูชา
หลังการเจรจาไกล่เกลี่ยโดยสหประชาชาติ และมีการลงนามในข้อตกลงสันติภาพปารีสในปีพ.ศ. 2534 ซอน ซานได้ก่อตั้งพรรคการเมืองชื่อพรรคประชาธิปไตยเสรีนิยมชาวพุทธ (Buddhist Liberal Democratic Party) ในการเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2536 พรรคนี้ได้รับเลือกตั้ง 10 ที่นั่ง และเข้าร่วมรัฐบาลผสม ซึ่งเป็นเสียงข้างน้อยในรัฐบาลผสม โดยดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภากัมพูชาเป็นระยะเวลาสั้นๆ ช่วงเดือนมิถุนายน-ตุลาคม พ.ศ. 2536 ในปี พ.ศ. 2540 ซอน ซานได้เกษียณตัวเองทางการเมืองเนื่องจากปัญหาทางสุขภาพ และเดินทางไปใช้ชีวิตกับครอบครัวในกรุงปารีส จนกระทั่งเสียชีวิตด้วยวัย 89 ปี ในปี พ.ศ. 2543 [5]
อ้างอิง แก้
- ↑ Corfield (1994), p. 5
- ↑ Cambodian Envoy Off to Paris, New York Times, May 31, 1973, Thursday
- ↑ Cambodian Envoy Off to Paris, New York Times, May 31, 1973, Thursday
- ↑ Two old enemies fight Cambodia war, Christian Science Monitor, October 23, 1985
- ↑ Former Cambodian Prime Minister Son Sann Dies, People's Daily, December 20, 2000
