คิวโพลา

บทความนี้เกี่ยวกับทรงเรขาคณิต สำหรับสถาปัตยกรรม ดูที่ หอหลังคาโดม

Pentagonal cupola (example)
รูปแบบ	Set of cupolas
หน้า	n triangles, n squares1 n-gon, 1 2n-gon
ขอบ	5n
จุด	3n
กลุ่มสมมาตร	Cnv, [1,n], (*nn)
Dual polyhedron	?
Properties	convex

คิวโพลา หรือ รูปทรงถ้วยคว่ำ (อังกฤษ: cupola, พหูพจน์: cupolae) คือทรงหลายหน้าชนิดหนึ่งที่เกิดจากการเชื่อมระหว่างรูปหลายเหลี่ยมสองรูปที่ขนานกัน โดยที่จำนวนเหลี่ยมของรูปหนึ่งเป็นสองเท่าของอีกรูปหนึ่ง เช่น รูปสี่เหลี่ยมกับรูปแปดเหลี่ยม เป็นต้น และหน้าด้านข้างประกอบด้วยรูปสี่เหลี่ยมสลับกับรูปสามเหลี่ยม ลักษณะจึงคล้ายกับกะลาครอบ การเรียกชื่อคิวโพลาจะเรียกด้านที่มีเหลี่ยมน้อยกว่าเป็นหลัก และคิวโพลาก็เป็นพริสมาทอยด์ (primatoid) ชนิดหนึ่ง

คิวโพลาสามเหลี่ยม คิวโพลาสี่เหลี่ยมจัตุรัส และคิวโพลาห้าเหลี่ยม ที่มีความยาวขอบทุกด้านเท่ากันหมด จัดได้เป็นทรงตันจอห์นสัน (Johnson solid) ซึ่งคิวโพลาเหล่านี้สามารถตัดส่วนหนึ่งออกมาจากคิวบอกทาฮีดรอน (cuboctahedron) รอมบิคิวบอกทาฮีดรอน (rhombicuboctahedron) และรอมบิโคซิโดเดคาฮีดรอน (rhombicosidodecahedron) ตามลำดับ

สำหรับคิวโพลาหกเหลี่ยมด้านเท่า ที่มีความยาวขอบทุกด้านเท่ากันหมด จะกลายเป็นรูปทรงที่แบนราบอยู่บนระนาบสองมิติ

• 
  คิวโพลาสองเหลี่ยม
• 
  คิวโพลาสามเหลี่ยม
• 
  คิวโพลาสี่เหลี่ยม
• 
  คิวโพลาห้าเหลี่ยม
• 
  คิวโพลาหกเหลี่ยม

ดูเพิ่ม

• ไบคิวโพลา (bicupola)

แหล่งข้อมูลอื่น

• เอริก ดับเบิลยู. ไวส์สไตน์, "Cupola" จากแมทเวิลด์.