กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ มีชื่อเต็มว่า กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งอยู่ที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้เป็นหน่วยทหารรักษาพระองค์ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งเป็นกองพลทหารราบยานเกราะเต็มรูปแบบเพียงกองพลเดียวของกองทัพบกไทย เนื่องจากอยู่ในภาคตะวันออกที่มีความเสี่ยงต่อความมั่นคงสูง ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบ และระยะทางจากชายแดนสู่กรุงเทพมหานครไม่ไกลมาก

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ตราประจํากองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ประจำการ	พ.ศ. 2453–ปัจจุบัน
ประเทศ	ไทย
เหล่า	กองทัพบกไทย
รูปแบบ	ทหารราบยานเกราะ
กำลังรบ	กองพลทหารราบยานเกราะ
ขึ้นกับ	กองทัพภาคที่ 1
กองบัญชาการ	ค่ายพรหมโยธี ตําบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
สมญา	นักรบบูรพา (นักรบตะวันออก) บูรพาพยัคฆ์ (เสือตะวันออก)
ปฏิบัติการสำคัญ	สงครามโลกครั้งที่สอง  • สงครามฝรั่งเศส-ไทย  • สงครามแปซิฟิก  • การทัพพม่า สงครามเย็น  • สงครามเกาหลี  • สงครามเวียดนาม  • การก่อการกำเริบคอมมิวนิสต์ในประเทศไทย  • เหตุปะทะชายแดนไทย–เวียดนาม ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย กรณีพิพาทพรมแดนไทย–กัมพูชา
เว็บไซต์	2id.rta.mi.th/2id/
ผู้บังคับบัญชา
ผู้บัญชาการปัจจุบัน	พลตรี เทพพิทักษ์ นิมิตร

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ มีสถานที่ท่องเที่ยวและกิจกรรมท่องเที่ยวที่สำคัญ อาทิ กิจกรรมทางทหารต่าง ๆ ชมรมขี่ม้า ชมรมยิงปืน ศูนย์กีฬาพิพิธภัณฑ์และอนุสาวรีย์ทหารหาญ พุทธสถานและอุทยานธรรม

ประวัติ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ได้รับการจัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2453 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยมีที่ตั้งหน่วยครั้งแรก ณ มณฑลนครไชยศรี จังหวัดนครปฐม ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 ได้ย้ายมายังที่ตั้งปัจจุบัน ณ ค่ายพรหมโยธี จังหวัดปราจีนบุรี และเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2517 พลเอก กฤษณ์ สีวะรา ผู้บัญชาการทหารบก ได้ลงนามในคำสั่ง ทบ. (เฉพาะ) ที่ 113/17 เรื่องการจัดตั้งกองพลที่ 2 ขึ้นการบังคับบัญชากับ "กองทัพภาคที่ 1" จึงกำหนดวันที่ 15 ตุลาคมเป็นวันสถาปนาหน่วยของทุกปี ตลอดระยะเวลากองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ได้รับความไว้วางใจจากกองทัพบก และกองทัพภาคที่ 1 ให้ปฏิบัติภารกิจที่สำคัญมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการถวายพระเกียรติ, การถวายความปลอดภัย รวมถึงการถวายงานแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ตลอดจนพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ รวมถึงภารกิจการป้องกันประเทศ ในนาม "กองกำลังบูรพา" ตลอดจนการช่วยเหลือประชาชน และสนับสนุนส่วนราชการ เมื่อเกิดภัยพิบัติในพื้นที่รับผิดชอบ นอกเหนือจากภารกิจดังกล่าวแล้ว กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ได้ให้ความสำคัญในเรื่องการดูแลสวัสดิการของกำลังพล และครอบครัวทุกระดับมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อเป็นการสร้างขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงาน และเพื่อประเทศชาติ ศาสน์ กษัตริย์ และประชาชน

กองกำลังบูรพา

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ เป็นกำลังหลักในกองกำลังบูรพา ซึ่มีจุดเริ่มต้นมาจาก ที่บังคับการร่วมบูรพา ที่ก่อตั้งขึ้นมาเพื่อจัดการสถานการณ์ความไม่สงบเกี่ยวกับภัยคอมมิวนิสต์ในช่วงปี พ.ศ. 2518 และปรับเป็น กองกำลังบูรพา ในปี พ.ศ. 2521 และมีกองกำลังประจำพื้นที่มาขึ้นสายบังคับบัญชาทางยุทธการคือ

• หน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 12
• หน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 13
• หน่วยเฉพาะกิจตำรวจตระเวนชายแดนที่ 12

หน่วยขึ้นตรง

• กรมทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ ตำบลดงพระราม อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ ตำบลดงพระราม อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กรมทหารราบที่ 12 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายไพรีระย่อเดช ตำบลท่าเกษม อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
  • กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารราบที่ 12 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายไพรีระย่อเดช ตำบลท่าเกษม อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
  • กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารราบที่ 12 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนิมมาณกลยุทธ ตำบลแซร์ออ อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว
  • กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 12 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายสุรสิงหนาท ตำบลอรัญประเทศ อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว
• กรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
• กรมทหารปืนใหญ่ที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 2 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ ตำบลดงพระราม อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 12 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 21 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลนาป่า อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 102 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันทหารม้าที่ 2 รักษาพระองค์ กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันทหารม้าที่ 30 รักษาพระองค์ กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันทหารช่างที่ 2 รักษาพระองค์ กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายศรีโสธร ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
• กองพันทหารสื่อสารที่ 2 กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันเสนารักษ์ที่ 2 กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลไม้เค็ด อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันซ่อมบำรุง กรมสนับสนุนที่ 2 ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลไม้เค็ด อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองสรรพาวุธเบา กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองทหารพลาธิการ กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี ตำบลบ้านพระ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี

รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ

รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ​
ลำดับ	พระนามและนาม	วาระการดำรงตำแหน่ง	หมายเหตุ
1	พันเอก พระภูวนารถนฤบาล (ผาด เทพหัสดิน ณ อยุธยา)	พ.ศ. 2453 - 2456
2	พันเอก หม่อมเจ้าพันธุประวัติ เกษมสันต์	พ.ศ. 2456 - 2460
3	พันเอก พระยารามจตุรงค์ (เพ็ชร บุณยรัตพันธุ์)	พ.ศ. 2460 - 2462
4	พันโท พระพิศาลสงคราม (ชอบ บุญมาก)	พ.ศ. 2462 - 2463
5	พลตรี พระยารามรณรงค์ (หม่อมหลวงช่วย ฉัตรกุล)	พ.ศ. 2463 - 2464
6	พลตรี พระยาพิชัยรณรงค์สงคราม (ทองดี จารุทัต)	พ.ศ. 2464 - 2466
7	พันเอก พระยาเสนาสงคราม (หม่อมราชวงศ์อี๋ นพวงศ์)	พ.ศ. 2466 - 2467
8	พันเอก สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมขุนสุโขทัยธรรมราชา	พ.ศ. 2467 - 2469
9	พลตรี พระยาวรเดชศักดาวุธ (เจ็ก จารุจินดา)	พ.ศ. 2469 - 2470
10	พลตรี พระยาวิเศษสงคราม (ช้อย จันทรสนธิ)	พ.ศ. 2470 - 2473
11	พันโท พระพิชัยสงคราม (แก็บ สรโยธิน)	พ.ศ. 2473 - 2474
12	พันเอก หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่	พ.ศ. 2474 - 2475
13	พลตรี หลวงไพรีระย่อเดช (กี๋ ชมะบูรณ์)	พ.ศ. 2484 - 2486
14	พันเอก หม่อมหลวงจวง เสนีย์วงศ์	พ.ศ. 2486 - 2487
15	พันเอก เดช เดชประดิยุทธ	พ.ศ. 2487 - 2489
16	พลตรี หลวงสุทธิสารรณกร (สุทธิ สุขะวาที)	พ.ศ. 2489 - 2491
17	พลตรี หลวงจุลยุทธยรรยง (ทองจุล ศุภชลัสภ์)	พ.ศ. 2491 - 2492
18	พลตรี ครวญ สุทธานินทร์	พ.ศ. 2492 - 2493
19	พลตรี ผ่อง บุญสม	พ.ศ. 2493 - 2494
20	พลตรี ชลอ จารุกลัส	พ.ศ. 2494 - 2498
21	พลตรี อัมพร แก้วกำพล	พ.ศ. 2517 - 2519
22	พลตรี พัฒน์ อุไรเลิศ	พ.ศ. 2519 - 2520
23	พลตรี ยงยุทธ ดิษบรรจง	พ.ศ. 2520 - 2523
24	พลตรี อร่าม ศรีอักขรินทร์	พ.ศ. 2523 - 2524
25	พลตรี ประชุม พิบูลภาณุวัธน์	พ.ศ. 2524 - 2527
26	พลตรี ศัลย์ ศรีเพ็ญ	พ.ศ. 2527 - 2529
27	พลตรี มนัส อร่ามศรี	พ.ศ. 2529 - 2532
28	พลตรี ชัยณรงค์ หนุนภักดี	พ.ศ. 2532 - 2533
29	พลตรี ฐิติพงศ์ เจนนุวัตร	พ.ศ. 2533 - 2534
30	พลตรี พนม จีนะวิจารณะ	พ.ศ. 2534 - 2535
31	พลตรี นิพนธ์ ภารัญนิตย์	พ.ศ. 2535 - 2538
32	พลตรี อาชวินทร์ เศวตเศรณี	พ.ศ. 2538 - 2539
33	พลตรี ประวิตร วงษ์สุวรรณ	พ.ศ. 2539 - 2540
34	พลตรี วันชัย ทองสุขุม	พ.ศ. 2540 - 2542
35	พลตรี อุดม พรหมโยธิน	พ.ศ. 2542 - 2545
36	พลตรี อนุพงษ์ เผ่าจินดา	พ.ศ. 2545 - 2546
37	พลตรี ประยุทธ์ จันทร์โอชา	พ.ศ. 2546 - 2548
38	พลตรี คณิต สาพิทักษ์	พ.ศ. 2548 - 2551
39	พลตรี วลิต โรจนภักดี	พ.ศ. 2551 - 2554
40	พลตรี พิสิทธิ์ สิทธิสาร	พ.ศ. 2554 - 2544
41	พลตรี เทพพงศ์ ทิพยจันทร์	พ.ศ. 2554 - 2556
42	พลตรี กู้เกียรติ ศรีนาคา	พ.ศ. 2556 - 2558
43	พลตรี ศรีศักดิ์ พูนประสิทธิ์	พ.ศ. 2558 - 2559
44	พลตรี สันติพงศ์ ธรรมปิยะ	พ.ศ. 2559 - 2559
45	พลตรี เจริญชัย หินเธาว์	พ.ศ. 2559 - 2560
46	พลตรี สุขสรรค์ หนองบัวล่าง	พ.ศ. 2560 - 2561
47	พลตรี ปิยพงศ์ กลิ่นพันธุ์	พ.ศ. 2561 - 2562
48	พลตรี ธราพงษ์ มะละคำ	พ.ศ. 2562 - 2563
49	พลตรี อมฤต บุญสุยา	พ.ศ. 2563 - 2565
50	พลตรี สราวุธ ไชยสิทธิ์	พ.ศ. 2565 - 2566
51	พลตรี เทพพิทักษ์ นิมิตร	พ.ศ. 2566 - ปัจจุบัน

_{หมายเหตุ ยศทหารเป็นยศขณะดำรงตำแหน่งตามประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี}

การเมือง

ในทางการเมืองเครือข่ายนายทหารที่มีเส้นทางเติบโตมาจากกองพลนี้ มีชื่อเรียกขานว่า "นักรบบูรพา" หรือ "บูรพาพยัคฆ์"

ปัจจุบันนายทหารที่มีเส้นทางเติบโตจาก "บูรพาพยัคฆ์" ได้แก่ พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ อดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม, พลเอก อนุพงษ์ เผ่าจินดา อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา อดีตนายกรัฐมนตรี และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก คณิต สาพิทักษ์ อดีตแม่ทัพภาคที่ 1, พลเอก ธีรชัย นาควานิช อดีตองคมนตรี และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก เทพพงศ์ ทิพยจันทร์ อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม, พลเอก ณัฐ อินทรเจริญ อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม, พลเอก กู้เกียรติ ศรีนาคา อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม

นายทหารกลุ่มนี้เป็นกำลังสำคัญในรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2549 และเป็นขุมกำลังหลักในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ รวมทั้งยังถือเป็นขั้วอำนาจสำคัญทางฝ่ายทหารที่มีอิทธิพลต่อรัฐบาลสมัคร, รัฐบาลสมชาย, รัฐบาลอภิสิทธิ์ และรัฐบาลยิ่งลักษณ์

ดูเพิ่ม

• กองทัพบกไทย
• กองพลที่ 1 รักษาพระองค์
• กองพลทหารราบที่ 7
• วงศ์เทวัญ
• บูรพาพยัคฆ์
• รบพิเศษ

แหล่งข้อมูลอื่น

• webarchive
• เว็บไซต์กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์