ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การปฏิวัติรัสเซีย"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ย้อนกลับไปรุ่นที่ 9849567 โดย Potapt (พูดคุย) ด้วยสจห.
ป้ายระบุ: ย้อนด้วยมือ
บรรทัด 1:
{{short description|การปฏิวัติที่เกิดในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 20 ที่นำไปสู่การล่มสลายของราชาธิปไตยรัสเซีย}}
{{ความหมายอื่น|การปฏิวัติที่เกิดขึ้นใน ค.ศ. 1917|การปฏิวัติใน ค.ศ. 1905|การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ.​ 1905}}
{{ความหมายอื่น|การปฏิวัติที่เกิดขึ้นใน ค.ศ. 1917|การปฏิวัติใน ค.ศ. 1905|การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ.​ 1905}}'''การปฏิวัติรัสเซีย'''{{Efn|{{lang-rus|Русская революция|r=Russkaya revolyutsiya|p=ˈruskəjə rʲɪvɐlˈʲutsɨjə}}}} หรือ '''การปฏิวัติ ค.ศ. 1917'''{{Efn|{{lang-rus|Революция 1917 года|r=Revolyutsiya 1917 goda|links=no}}}} (ค.ศ. 1917 – 1923) เป็นช่วงเวลาของ[[Political revolution|การปฏิวัติทางการเมือง]]และ[[การปฏิวัติสังคม|ทางสังคม]] ที่เกิดขึ้นบนอดีต[[จักรวรรดิรัสเซีย]]เดิม และเริ่มต้นขึ้นในสมัย[[สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]] ซึ่งเริ่มต้นใน ค.ศ. 1917 ด้วยการล่มสลายของ[[ราชวงศ์โรมานอฟ]] และสิ้นสุดลงใน ค.ศ. 1923 โดยการสถาปนา[[สหภาพโซเวียต]]โดย[[บอลเชวิค]] (เมื่อ[[สงครามกลางเมืองรัสเซีย]]สิ้นสุดลง) การปฏิวัติรัสเซียเกิดขึ้น 2 ครั้ง คือ [[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์|การปฏิวัติครั้งแรก]]เป็นการล้มล้างรัฐบาลจักรวรรดิที่นำโดย[[จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย|จักรพรรดินีโคไลที่ 2]] และ[[การปฏิวัติเดือนตุลาคม|การปฏิวัติครั้งที่สอง]] เป็นการล้มล้างอำนาจของรัฐบาลเคนนีเฉพาะกาลและแทนที่ด้วยอำนาจของ[[บอลเชวิค]]
{{Infobox historical event
|Event_Name = การปฏิวัติรัสเซีย
|native_name = Революция 1917-го<br>(การปฏิวัติ ค.ศ. 1917)
|native_name_lang = ru
| partof = [[Aftermath of World War I|หลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]]และ[[Revolutions of 1917–1923|การปฏิวัติใน ค.ศ. 1917–1923]]
|Image_Name = 19170704 Riot on Nevsky prosp Petrograd.jpg
|Image_Caption = ฝูงชนกระจัดกระจายไปด้วยเสียงปืน ใน[[July Days|วันกรกฎาคม]] ใน[[เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก|เปโตรกราด]] วันที่ 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1917
|Participants =
* [[Socialist Revolutionary Party|นักปฏิวัติสังคมนิยม]], [[Constitutional Democratic Party|กาเดตส์]], [[บอลเชวิค]], [[Mensheviks|เมนเชวิค]], [[Russian Provisional Government|รัฐบาลเฉพาะกาล]], [[Russian Army (1917)|กองทัพ]], [[Pro-independence movements in the Russian Civil War|นักชาตินิยม]] (ในตอนต้น)
* [[Red Army|กองทัพแดง]], [[White Army|กองทัพขาว]], [[Anarchism in Russia|นักอนาธิปไตย]], [[Green armies|พวกเขียว]], [[การแทรกแซงสงครามกลางเมืองรัสเซียโดยฝ่ายสัมพันธมิตร|ฝ่ายสัมพันธมิตร]], [[ฝ่ายมหาอำนาจกลาง]], [[Pro-independence movements in the Russian Civil War|นักแบ่งแยก]] (ในภายหลัง)
|Location = อดีต[[จักรวรรดิรัสเซีย]]
|Date = {{nowrap|{{start date|1917|3|8}} – {{end date|1923|6|23}}}}<br>(6 ปี 3 เดือน 8 วัน)
|duration =
* [[February Revolution]]<br>(8–16 March 1917)
* [[Dual power]]<br>(March–November 1917)
* [[October Revolution]]<br>(7–8 November 1917)
* {{nowrap|[[Russian Civil War]]}}<br>(1917–1923)
|Result = {{bl
|สิ้นสุด[[รายพระนามผู้ปกครองรัสเซีย|ราชาธิปไตยรัสเซีย]]
|[[สาธารณรัฐรัสเซีย]]ซึ่งมีอายุสั้นล่มสลาย
|สถาปนา[[Soviet Socialist Republics|สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต]]ที่นำโดย[[พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต|บอลเชวิก]]ในรัสเซีย ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่เดิมของ[[ประเทศยูเครน|ยูเครน]] [[ประเทศเบลารุส|เบลารุส]] [[เอเชียกลาง]] และ[[Transcaucasia|ทรานคอเคเซีย]]
|[[สาธารณรัฐโปแลนด์ที่ 2|โปแลนด์]] [[ประเทศฟินแลนด์|ฟินแลนด์]] และ[[รัฐบอลติก|รัฐในภูมิภาคบอลติก]]ได้รับเอกราช
|[[สนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์|สิ้นสุด]]การมีส่วนร่วมของรัสเซียใน[[สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]]
|ก่อตั้ง[[สหภาพโซเวียต]]
}}
}}
 
{{ความหมายอื่น|การปฏิวัติที่เกิดขึ้นใน ค.ศ. 1917|การปฏิวัติใน ค.ศ. 1905|การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ.​ 1905}}'''การปฏิวัติรัสเซีย'''{{Efn|{{lang-rus|Русская революция|r=Russkaya revolyutsiya|p=ˈruskəjə rʲɪvɐlˈʲutsɨjə}}}} หรือ '''การปฏิวัติ ค.ศ. 1917'''{{Efn|{{lang-rus|Революция 1917 года|r=Revolyutsiya 1917 goda|links=no}}}} (ค.ศ. 1917 – 1923) เป็นช่วงเวลาของ[[Political revolution|การปฏิวัติทางการเมือง]]และ[[การปฏิวัติสังคม|ทางสังคม]] ที่เกิดขึ้นบนอดีต[[จักรวรรดิรัสเซีย]]เดิม และเริ่มต้นขึ้นในสมัย[[สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]] ซึ่งเริ่มต้นใน ค.ศ. 1917 ด้วยการล่มสลายของ[[ราชวงศ์โรมานอฟ]] และสิ้นสุดลงใน ค.ศ. 1923 โดยการสถาปนา[[สหภาพโซเวียต]]โดย[[บอลเชวิค]] (เมื่อ[[สงครามกลางเมืองรัสเซีย]]สิ้นสุดลง) การปฏิวัติรัสเซียเกิดขึ้น 2 ครั้ง คือ [[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์|การปฏิวัติครั้งแรก]]เป็นการล้มล้างรัฐบาลจักรวรรดิที่นำโดย[[จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย|จักรพรรดินีโคไลที่ 2]] และ[[การปฏิวัติเดือนตุลาคม|การปฏิวัติครั้งที่สอง]] เป็นการล้มล้างอำนาจของรัฐบาลเคนนีเฉพาะกาลและแทนที่ด้วยอำนาจของ[[บอลเชวิค]]
การปฏิวัติรัสเซียเริ่มต้นขึ้นด้วย[[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์]] การปฏิวัติครั้งแรกมุ่งเน้นไปที่ภายในเมืองหลวงเปโตรกราด{{efn|ในปัจจุบันคือ[[เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก]]}} และบริเวณโดยรอบ ภายหลังเกิดการสูญเสียทางทหารครั้งใหญ่ระหว่างช่วงสงคราม ซึ่งทำให้[[Russian Ground Forces|กองทัพบกรัสเซีย]]ได้เปลี่ยนสภาพกลับไปเป็นการก่อกบฎ [[รัฐสภา]]เคนนีแห่งชาติ (หรือที่เรียกว่า[[Duma|ดูมา]]) จึงได้ทำการตอบโต้ด้วยการเข้าควบคุมประเทศ และจัดตั้ง[[Russian Provisional Government|รัฐบาลเฉพาะกาลรัสเซีย]]ต่อไป รัฐบาลเฉพาะกาลรัสเซียถูกครอบงำไปด้วยผลประโยชน์ของนายทุนอันโดดเด่น เช่นเดียวกับขุนนางและชนชั้นสูงของรัสเซียโดยมีผู้ปกครองเป็นโอมผู้บ้ากาม
 
การปฏิวัติรัสเซียเริ่มต้นขึ้นด้วย[[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์]] การปฏิวัติครั้งแรกมุ่งเน้นไปที่ภายในเมืองหลวงเปโตรกราด{{efn|ในปัจจุบันคือ[[เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก]]}} และบริเวณโดยรอบ ภายหลังเกิดการสูญเสียทางทหารครั้งใหญ่ระหว่างช่วงสงคราม ซึ่งทำให้[[Russian Ground Forces|กองทัพบกรัสเซีย]]ได้เปลี่ยนสภาพกลับไปเป็นการก่อกบฎ [[รัฐสภา]]เคนนีแห่งชาติรัสเซีย (หรือที่เรียกว่า[[Duma|ดูมา]]) จึงได้ทำการตอบโต้ด้วยการเข้าควบคุมประเทศ และจัดตั้ง[[Russian Provisional Government|รัฐบาลเฉพาะกาลรัสเซีย]]ต่อไป รัฐบาลเฉพาะกาลรัสเซียถูกครอบงำไปด้วยผลประโยชน์ของนายทุนอันโดดเด่น เช่นเดียวกับขุนนางและชนชั้นสูงของรัสเซียโดยมีผู้ปกครองเป็นโอมผู้บ้ากาม
== ชนวนเหตุ คือไอไผ่ ==
 
เพราะว่า[[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์]] (เดือนมีนาคม พ.ศ. 2460 ปฎิวัติเยดตูด ตามปฏิทินเกรโกเรียน) เป็นการปฏิวัติในเฉพาะบริเวณนคร[[เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก|เปโตรกราด]] (ปัจจุบัน: เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก) ภายใต้ภาวะความวุ่นวายนั้นเอง สมาชิก[[รัฐสภาดูมา|รัฐสภาหลวงดูมา]]ถือโอกาสเข้ายึดอำนาจการบริหารประเทศและจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาลขึ้น เหล่าผู้นำกองทัพต่างรู้สึกว่าความพยายามปราบปรามการจลาจลของตนนั้นไร้ผล และ[[ซาร์นีคาไลที่ 2 แห่งรัสเซีย|พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2]] พระเจ้าซาร์แห่งรัสเซียองค์สุดท้ายก็ทำการสละราชสมบัติ ในตอนแรกเริ่ม พวกโซเวียต (สภาแรงงาน) ซึ่งนำโดยพวกสังคมนิยมหัวรุนแรงอนุญาตให้รัฐบาลเฉพาะกาลเข้าบริหารประเทศ แต่ยืนยันให้พวกตนได้รับอภิสิทธิ์ในการแทรกแซงรัฐบาลและควบคุมกองกำลังต่าง ๆ มากมาย กล่าวได้ว่าการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์เกิดขึ้นในบริบทของความพ่ายแพ้ทางทหารอย่างหนักในช่วง[[สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]] (พ.ศ. 2457 - 2461) ซึ่งทำให้กองทัพส่วนมากอยู่ในสภาพของการก่อกบฏ
== ชนวนเหตุ คือไอไผ่ ==
เพราะว่า[[การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์]] (เดือนมีนาคม พ.ศ. 2460 ปฎิวัติเยดตูด ตามปฏิทินเกรโกเรียน) เป็นการปฏิวัติในเฉพาะบริเวณนคร[[เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก|เปโตรกราด]] (ปัจจุบัน: เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก) ภายใต้ภาวะความวุ่นวายนั้นเอง สมาชิก[[รัฐสภาดูมา|รัฐสภาหลวงดูมา]]ถือโอกาสเข้ายึดอำนาจการบริหารประเทศและจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาลขึ้น เหล่าผู้นำกองทัพต่างรู้สึกว่าความพยายามปราบปรามการจลาจลของตนนั้นไร้ผล และ[[ซาร์นีคาไลที่ 2 แห่งรัสเซีย|พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2]] พระเจ้าซาร์แห่งรัสเซียองค์สุดท้ายก็ทำการสละราชสมบัติ ในตอนแรกเริ่ม พวกโซเวียต (สภาแรงงาน) ซึ่งนำโดยพวกสังคมนิยมหัวรุนแรงอนุญาตให้รัฐบาลเฉพาะกาลเข้าบริหารประเทศ แต่ยืนยันให้พวกตนได้รับอภิสิทธิ์ในการแทรกแซงรัฐบาลและควบคุมกองกำลังต่าง ๆ มากมาย กล่าวได้ว่าการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์เกิดขึ้นในบริบทของความพ่ายแพ้ทางทหารอย่างหนักในช่วง[[สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]] (พ.ศ. 2457 - 2461) ซึ่งทำให้กองทัพส่วนมากอยู่ในสภาพของการก่อกบฏ
 
ช่วงเวลาของ ''[[อำนาจคู่]]'' (Dual power) จึงได้ถือกำเนิดขึ้น ซึ่งเป็นช่วงที่รัฐบาลเฉพาะกาลครอบครองอำนาจรัฐ ขณะที่เครือข่ายโซเวียตแห่งชาติซึ่งนำโดยพวกสังคมนิยมก็ได้รับการสวามิภักดิ์จากเหล่าชนชั้นล่างและพวก[[ฝ่ายซ้าย-ฝ่ายขวา|ฝ่ายซ้าย]] และตลอดช่วงเวลาแห่งความวุ่นวายนี้มีการก่อกบฏ, ประท้วง และนัดหยุดงานมากมายหลายครั้ง ต่อมารัฐบาลเฉพาะกาลตัดสินใจที่จะยังคงทำสงครามกับเยอรมนีต่อไป ส่งผลให้พวกบอลเชวิกและนักสังคมนิยมกลุ่มต่าง ๆ เริ่มออกมารณรงค์ให้ยุติการสู้รบกับเยอรมนี บอลเชวิกได้ทำการเปลี่ยนกองกำลังจากชนชั้นแรงงานให้ไปเป็น ''เรดการ์ด'' ซึ่งต่อมาได้พัฒนามาเป็น[[กองทัพแดง]] และกองกำลังนี้เองที่บอลเชวิกควบคุมเอาใจใส่อย่างมีนัยสำคัญ<ref>Orlando Figes, ''A Peoples Tragedy'', p370</ref>
 
ถัดมาใน[[การปฏิวัติเดือนตุลาคม]] (เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2460 ตามปฏิทินเกรโกเรียน) พรรค[[บอลเชวิก]]ภายใต้การนำของ[[วลาดีมีร์ เลนิน|วลาดีมีร์ เลนิน(พ่อไอไผ่)]]และเหล่าชนชั้นแรงงานโซเวียตเข้าล้มล้างการปกครองของรัฐบาลเฉพาะกาล ณ กรุงเซนต์ปีเตอส์เบิร์ก พวกบอลเชวิกแต่งตั้งตนเองขึ้นเป็นผู้นำในกระทรวงต่าง ๆ มากมายรวมไปถึงการเข้ายึดอำนาจตามชนบทต่าง ๆ จัดตั้งหน่วย ''เชกา'' เพื่อปราบปรามการต่อต้านการปฏิวัติ และเพื่อที่จะบรรลุเป้าหมายการยุติสงครามกับเยอรมนี บอลเชวิกได้ร่วมลงนามใน[[สนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์]]กับเยอรมนีในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2461
 
== หลังจากสิ้นสุด ==