ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Lalissamano (คุย | ส่วนร่วม)
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขขั้นสูงด้วยอุปกรณ์เคลื่อนที่
Aroonsaha (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 14:
 
== พระประวัติ ==
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน 8 แรม 11 ค่ำ ปีฉลู ตรงกับวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 75 ใน [[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] และที่ 2 ของ[[เจ้าจอมมารดาดวงคำ ในรัชกาลที่ 4|เจ้าจอมมารดาดวงคำ]] (เดิม: เจ้าหนูมั่นแห่ง; พระธิดาในเจ้าคลี่ และพระราชนัดดาใน[[เจ้าอนุวงศ์]]แห่ง[[เวียงจันทน์]]) มีพระโสทรเชษฐภคินีพระองค์หนึ่ง คือ [[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านารีรัตนา]]
 
พระองค์เป็นผู้ให้การอุปถัมภ์หม่อมราชวงศ์ชื่น นพวงศ์ ซึ่งต่อมาได้ครองสมณศักดิ์เป็น[[สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์]] สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 13 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อครั้งยังทรงพระเยาว์<ref>[[วัดบวรนิเวศวิหาร]]. ''[http://www.watbowon.com/Monk/ja/04sj/ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เจ้าอาวาสลำดับที่ ๔]''. เรียกดูเมื่อ 15 เมษายน 2556</ref>
 
ในพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร [[พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ในรัชกาลที่พุทธศักราช 92493]] เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2493 [[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินี]] และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ในฐานะที่เป็นพระบรมวงศ์ฝ่ายในที่มีพระอาวุโสสูงสุด (รองจาก[[สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า]]) จึงเป็นผู้ทำหน้าที่ปูลาดพระที่ถวาย[[พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร|พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และ[[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง|สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถราชินี]] ในคราวนั้น
 
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ทรงสิ้นพระชนม์อยู่เป็นพระองค์สุดท้ายและมีเมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2505 สิริพระชันษาสูงที่สุดในบรรดา 96 ปี นับเป็นพระราชโอรสและพระราชธิดาราชบุตรในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวยที่มีพระชันษาสูงที่สุดและมีพระชนม์ชีพเป็นพระองค์สุดท้าย และเป็น[[พระบรมวงศ์]]ที่พระชันษาสูงสุดใน[[พระราชวงศ์จักรี]]<ref name="สมุดพระรูปพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดในรัชกาลที่ ๔">ไฟน์สโตน, เจฟฟรีย์. (๒๕๔๓). สมุดพระรูปพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดาในรัชกาลที่ ๔. กรุงเทพฯ: โลมาโฮลดิ้ง. ISBN 974-87148-8-8, หน้า 45 เชิงอรรถ 46</ref> โดยมีพระชันษายืนยาวถึง 6 แผ่นดิน ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในการนี้ จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงพระศพ ณ [[เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส|พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส]] ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2505<ref name="http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/059/9.PDF">ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/059/9.PDF หมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ พระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕] เล่ม 79, ตอน ๕๙ ง, 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 9</ref> ต่อมามีการเปลี่ยนวันหมายกำหนดการเสด็จฯ พระราชทานเพลิงพระศพ เป็นวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2505<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/062/1562.PDF แจ้งความสำนักพระราชวัง ที่ ๗/๒๕๐๕ เรื่อง เปลี่ยนวันในหมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ การพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕] เล่ม 79, ตอน ๖๒ ง, 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 1562</ref> การนี้ [[เจ้าชายวงศ์สว่าง มกุฎราชกุมารแห่งลาว]] เสด็จฯ แทนพระองค์ ทรงร่วมพระพิธีดังกล่าวด้วย
 
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2505 สิริพระชันษา 96 ปี 5 เดือน 29 วัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงพระศพ ณ [[เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส|พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส]] ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2505<ref name="http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/059/9.PDF">ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/059/9.PDF หมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ พระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕] เล่ม 79, ตอน ๕๙ ง, 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 9</ref> ต่อมามีการเปลี่ยนวันหมายกำหนดการเสด็จฯ พระราชทานเพลิงพระศพ เป็นวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2505<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/062/1562.PDF แจ้งความสำนักพระราชวัง ที่ ๗/๒๕๐๕ เรื่อง เปลี่ยนวันในหมายกำหนดการ ที่ ๑๓/๒๕๐๕ การพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐสารี ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๕๐๕] เล่ม 79, ตอน ๖๒ ง, 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2505, หน้า 1562</ref> การนี้ [[เจ้าชายวงศ์สว่าง มกุฎราชกุมารแห่งลาว]] เสด็จฯ แทนพระองค์ ทรงร่วมพระพิธีดังกล่าวด้วย
 
== พระเกียรติยศ ==
[[ไฟล์:Assumption of the Residence ceremony of King Bhumibol.jpg|300px|thumb|พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (ซ้าย) และ[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินี]] (ขวา) ทรงลาดพระที่ถวาย[[พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร|พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และ[[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง|สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ]] ในพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร เนื่องในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก วันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2493]]
=== พระอิสริยยศ ===
* '''พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี''' (19 กรกฎาคม พ.ศ. 2408 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411) : พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี
* '''พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี''' (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453) : พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี
* '''พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี''' (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 18 มีนาคม พ.ศ. 2505) : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี
 
===เครื่องราชอิสริยาภรณ์===
เส้น 54 ⟶ 52:
|1= 1. '''{{PAGENAME}}'''
|2= 2. [[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
|3= 3. [[เจ้าจอมมารดาดวงคำ ในรัชกาลที่ 4]]
|4= 4. [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]]
|5= 5. [[สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี]]
|6= 6. เจ้าคลี่
|7= 7. เจ้าท่อนแก้ว
|8= 8. [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]]
|9= 9. [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]]
|10= 10. [[เงิน แซ่ตัน]]