ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี"

ถึงแม้ว่าจะทรงเป็นพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง แต่พระองค์ก็ไม่เคยทรงลืมความกตัญญูต่อเจ้าคุณจอมมารดาสำลี พระมารดา แม้ว่าท่านจะเป็นส่ามัญชนก็ตามที พระอิสริยยศที่สูงส่งเป็นถึงพระมเหสี มิได้ทำให้ทรงขาดความเคารพต่อพระมารดาแม้แต่น้อย แม้ว่าเจ้าคุณจอมมารดาจะโมโหดุว่าอย่างไร พระองค์ก็ไม่ทรงตอบโต้ ก่อนหน้าที่จะถึงพิราลัยไม่นานนัก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชโองการให้สถาปนา "เจ้าจอมมารดาสำลี ในรัชกาลที่ ๔" ขึ้นเป็น "เจ้าคุณจอมมารดาสำลี" เพราะเหตุที่ ''เป็นขรัวยายของสมเด็จเจ้าฟ้า''โดยนับเป็นครั้งแรกที่มีการพระราชทานตำแหน่ง "เจ้าคุณ" อย่างเป็นทางการ<ref>เพราะเดิมมานั้นเจ้าคุณชาย เจ้าคุณหญิง ใช้เรียกหมายถึงบุตรและบุตรีในพระกนิษฐาของสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี ในรัชกาลที่ ๑ เจ้าคุณชาย เจ้าคุณหญิงเหล่านี้เป็นต้นสกุลบางช้าง แต่มิได้เป็นยศศักดิ์จริงๆ ใช้เพียงแต่เป็นการเรียกเท่านั้น</ref><ref>เจ้าจอมมารดาในรัชกาลที่ ๔ ซึ่งได้เป็นเจ้าคุณจอมมารดาอีกท่านหนึ่งคือสมเด็จพระปิยมาวดีศรีพัชรินทรมาตา</ref> ครั้นเจ้าคุณจอมมารดาสำลีถึงพิราลัยล่วงไป พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานเกียรติยศเป็นพิเศษถึงกับให้เชิญศพตั้งในท้องสนามหลวงเพื่อที่ '''พระราชเทวี'''จะได้มิต้องเสด็จไปไกล พระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวนั้นในวันพระราชทานเพลิงศพถึงกับทรงเครื่องขาว และพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นลูกเธอในรัชกาลที่ ๔ ที่ ๕ และพระราชนัดดาก็จะต้องทรงเครื่องขาวด้วย ซึ่งต่อมาเมื่อ[[สมเด็จพระปิยมาวดีศรีพัชรินทรมาตา|เจ้าคุณจอมมารดาเปี่ยม]]พระชนนีในสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี (พระอิสริยยศในขณะนั้น)ถึงแก่พิราลัย ก็มิได้พระราชทานเกียรติยศเช่นนั้นบ้าง ทำให้พระนางเจ้าสุขุมาลมารศรีฯ ทรงวางพระองค์ลำบากไม่น้อย [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเทวัญอุทัยอุไทยวงศ์ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ|พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทวะวงศ์วโรปการ]] ซึ่งเป็นพระราชโอรสในเจ้าคุณจอมมารดาเปี่ยม และเป็นพระเชษฐาในสมเด็จพระอัครมเหสีทั้ง ๒ พระองค์ถึงกับทรงมีลายพระหัตถ์กราบถวายบังคมทูลลาจะสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรีฯ ทรงพื้นเสียและไม่รับสั่งกับพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลายวัน<ref>ทั้งหมดเก็บความจากหนังสือ ในวังแก้ว พระประวัติตรัสเล่าหม่อมเจ้าหญิงมารยาตรกัญญา ดิศกุล</ref>