ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สัตว์"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: ถูกย้อนกลับแล้ว แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ล ย้อนการแก้ไขที่อาจเป็นการทดลอง หรือก่อกวนด้วยบอต ไม่ควรย้อน? แจ้งที่นี่ ป้ายระบุ: ย้อนด้วยมือ |
||
บรรทัด 1:
{{ตารางจำแนกพันธุ์อัตโนมัติ
| name = สัตว์
| display_parents = 6
| taxon = Animalia
| authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]]
| color = rgb(235,235,210)
| nogenda = nogenda
| fossil_range = กลาง[[ยุคไครโอเจเนียน]]–[[โฮโลซีน|ปัจจุบัน]], {{long fossil range|665|0}}
| image = <imagemap>
ไฟล์:Animal diversity.png |300px
rect 0 0 118 86 [[อิคีเนอเดอร์เมอเทอ]]
rect 0 86 118 172 [[ไนดาเรีย]]
rect 0 172 118 258 [[ชั้นไบวาลเวีย]]
rect 0 258 118 344 [[หมีน้ำ]]
rect 0 344 118 430 [[สัตว์พวกกุ้งกั้งปู]]
rect 0 430 118 516 [[แมง]]
rect 118 0 236 86 [[ฟองน้ำ]]
rect 118 86 236 172 [[แมลง]]
rect 118 172 236 258 [[สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม]]
rect 118 258 236 344 [[ไบรโอซัว]]
rect 118 344 236 430 [[อะแคนโธเซฟาลา]]
rect 118 430 236 620 [[หนอนตัวแบน]]
rect 236 0 354 86 [[ชั้นเซฟาโลพอด]]
rect 236 86 354 172 [[สัตว์พวกหนอนปล้อง]]
rect 236 172 354 258 [[ยูโรคอร์ดาตา]]
rect 236 258 354 344 [[ปลา]]
rect 236 344 354 430 [[นก]]
rect 236 430 354 620 [[โฟโรนิดา]]
</imagemap>
| image_upright = 1.4
| subdivision_ranks = [[ไฟลัม]]
| subdivision =
{{Collapse top|title=หน่วยอนุกรมวิธานหลักของสัตว์|left=yes|padding=0|border=0|border2=0|bg=clear|bg2=clear}}
* [[ฟองน้ำ]]
* อาณาจักรย่อย [[ยูเมทาซัว]]
** [[ทีโนฟอรา]]
** [[พลาโคซัว]]
** [[ไนดาเรีย]]
** †[[ไทรโลโบซัว]]
** [[ไบลาทีเรีย]] (ไม่ได้จัดอันดับ)
*** †''[[คิมเบอริลลา]]''
*** [[เซนาซีโลมอร์ฟา]]
*** †[[โพรอาร์ทิคูลาตา]]
*** [[เนโฟรซัว]] (ไม่ได้จัดอันดับ)
**** ไฟลัมใหญ่<br>[[ดิวเทอโรสโทเมีย]]
**** [[โพรโทสโทเมีย]] (ไม่ได้จัดอันดับ)
***** ไฟลัมใหญ่<br>[[เอคดีโซซัว]]
***** ไฟลัมใหญ่<br>[[โลโฟโทรโคซัว]]
{{Collapse bottom}}
| synonyms = * เมทาซัว
* โคอาโนบลาสเทีย
}}
'''สัตว์''' ({{lang-en|animal}}) เป็นสิ่งมีชีวิต[[ยูแคริโอต]][[สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์|หลายเซลล์]]ที่ประกอบกันขึ้นเป็นอาณาจักร '''Animalia''' สัตว์เกือบทั้งหมด[[เฮเทโรทรอพ|บริโภคอินทรียวัตถุ]] [[การหายใจระดับเซลล์|หายใจด้วยออกซิเจน]] สามารถ[[การเคลื่อนไหวเอง|เคลื่อนไหวได้เอง]] สามารถ[[การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ|สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศได้]] และเติบโตจาก[[บลาสตูลา|เซลล์ทรงกลมกลวง]]ในช่วง[[การเกิดเอ็มบริโอ]] มี[[สปีชีส์]]สัตว์[[นวชีวินวิทยา|ที่ยังมีชีวิตอยู่]]มากกว่า 1.5 ล้านสปีชีส์ที่ได้รับการบรรยายลักษณะแล้ว ประมาณ 1 ล้านในจำนวนนี้เป็น[[แมลง]] แต่ก็มีการประมาณจำนวนสปีชีส์ของสัตว์ทั้งหมดที่ 7 ล้านสปีชีส์ สัตว์มีขนาดได้ตั้งแต่ 8.5 ล้านส่วนของเมตรไปจนถึง 33.6 เมตร (110 ฟุต) สัตว์มี[[นิเวศวิทยา|ปฏิสัมพันธ์ที่ซับซ้อน]]ต่อสัตว์อื่นและสภาพแวดล้อม สามารถทำให้เกิดเป็น[[สายใยอาหาร]]ที่สลับซับซ้อนได้ อาณาจักร '''Animalia''' รวม[[มนุษย์]]ไปด้วย แต่คำว่า "สัตว์" โดยทั่วไปนั้นมักหมายถึงสัตว์อื่นที่ไม่ใช่มนุษย์ การศึกษาสัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์นั้นเรียกว่า[[สัตววิทยา]]
สปีชีส์สัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่ส่วนมากอยู่ในกลุ่ม[[ไบลาทีเรีย]] ซึ่งเป็นเคลดที่แผนกายของสมาชิกมี[[สมมาตรด้านข้าง]] ไบลาทีเรียประกอบด้วยสัตว์จำพวก[[โพรโทสโทเมีย]] อันประกอบด้วย[[สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง]]หลายกลุ่ม เช่น [[นีมาโทดา]] [[สัตว์ขาปล้อง]] [[มอลลัสกา]] เป็นต้น และสัตว์จำพวก[[ดิวเทอโรสโทเมีย]] อันประกอบไปด้วย[[อิคีเนอเดอร์เมอเทอ]]และ[[สัตว์มีแกนสันหลัง]]ที่รวม[[สัตว์มีกระดูกสันหลัง]]ด้วย สิ่งมีชีวิตที่จัดว่าเป็นสัตว์ยุคแรกนั้นปรากฏขึ้นครั้งแรกใน[[กลุ่มสิ่งมีชีวิตยุคอีดีแครัน]] (Edicaran biota) แห่ง[[พรีแคมเบรียน]]ตอนปลาย ไฟลัมของสัตว์ยุคปัจจุบันจำนวนมากมีซากดึกดำบรรพ์ระบุว่าเคยเป็นสปีชีส์น้ำมาก่อนในช่วง[[การระเบิดยุคแคมเบรียน]] เริ่มต้นขึ้นเมื่อประมาณ 542 ล้านปีก่อน มีการพบกลุ่ม[[ยีน]]จำนวน 6,331 กลุ่มที่ปรากฏร่วมกันในสัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่ทั้งหมด ลักษณะดังกล่าวอาจเกิดขึ้นจากบรรพบุรุษร่วมกันของสัตว์ที่มีชีวิตอยู่[[ยุคไครโอเจเนียน|เมื่อ 650 ล้านปีก่อน]]
ในอดีต [[ชีววิทยาของอริสโตเติล|อริสโตเติลจำแนกสัตว์]]ออกเป็นสองกลุ่ม คือ กลุ่มที่มีเลือดและไม่มีเลือด [[คาร์ล ลินเนียส]]สร้าง[[อนุกรมวิธาน|การจำแนกสิ่งมีชีวิต]]อย่างเป็นลำดับเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2301 ด้วยผลงาน ''[[Systema Naturae]]'' ของเขา ซึ่งต่อมา[[ฌ็อง-บาติส ลามาร์ก]]ขยายเพิ่มเป็น 14 ไฟลัมในปี พ.ศ. 2352 ในปี พ.ศ. 2417 [[แอ็นสท์ แฮเคิล]]แบ่งอาณาจักรสัตว์ออกเป็น'''เมทาซัว'''หลายเซลล์ ([[ชื่อพ้อง|พ้อง]]กับ Animalia) และ[[โพรโทซัว]] อันเป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่ไม่ได้รับการพิจารณาว่าเป็นสัตว์อีกต่อไป ในยุคปัจจุบัน การจำแนกประเภทของสัตว์ขึ้นอยู่กับวิธีการขั้นสูง เช่น [[วิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุล]] (Molecular phylogenetics) ซึ่งสามารถแสดงความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการระหว่างสัตว์แต่ละชนิดได้อย่างดี
มนุษย์นำสัตว์มาใช้ประโยชน์ในหลากหลายด้าน เช่น นำมาบริโภคเป็นอาหาร (รวมทั้ง[[เนื้อสัตว์]] [[นม]] และ[[ไข่ (อาหาร)|ไข่]]) นำมาใช้เป็นวัสดุ (เช่น [[หนังสัตว์]] [[ขนสัตว์]] เป็นต้น) และนำมาเป็น[[สัตว์เลี้ยง]]สำหรับขนส่งหรือ[[แรงงานสัตว์|ใช้แรงงาน]] เป็นต้น มนุษย์นำสุนัขมา[[สุนัขล่าสัตว์|ใช้ในการล่าสัตว์]]ขณะที่มีสัตว์บกและสัตว์น้ำจำนวนมากถูกล่าเป็นกีฬา สัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์ปรากฏในงานศิลปะตั้งแต่ยุคเริ่มแรกของมนุษย์ และยังปรากฏในปรัมปราวิทยาและศาสนาด้วย
== รากศัพท์ ==
คำว่า "สัตว์" มีรากศัพท์มาจาก[[ภาษาสันสกฤต]]ว่า ''सत्त्व'' (สตฺตฺว) แปลว่า''ความเป็น''<ref>{{cite web|url=http://www.royin.go.th/?knowledges=สัตว์-๑๖-พฤษภาคม-๒๕๕๓|title=สัตว์ (๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๓)|website=สำนักงานราชบัณฑิตยสภา|accessdate=3 มกราคม 2563}}</ref>
| |||