ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สี่แผ่นดิน"

ประภาพรและชมพูนุช (2563) ศึกษาพบว่า ''สี่แผ่นดิน'' ถ่ายทอด[[วาทกรรม]] 5 ด้าน เรียงตามลำดับจากพบมากไปยังพบน้อย คือ 1. คนไทยที่ดีต้องเคารพและเชื่อฟังผู้ใหญ่ เป็นหน้าที่และคำสั่งผู้ใหญ่ถือเป็นเด็ดขาด 2. พระมหากษัตริย์คือเจ้าชีวิตต้องเทิดทูน 3. ชายเป็นใหญ่ 4. สังคมไทยมีลำดับชั้น ไม่ควรตีตนเสมอผู้มีฐานะสูงกว่า 5. [[ความกตัญญู]]เป็นเครื่องหมายของคนดี<ref name="วาทกรรม">{{cite journal |last1= ลิ้มจิตสมบูรณ์ |first1= ประภาพร |last2= ทรงถาวรทวี |first2= ชมพูนุช |date=2020-06-30 |title= การวิเคราะห์วาทกรรมความเป็นไทยในวรรณกรรมสี่แผ่นดินโดย ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช |url= https://so06.tci-thaijo.org/index.php/mpjh/article/view/241978 |access-date= 2020-07-08 |journal= มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์ |volume= 42 |issue= 1 |pages= |doi= |url-status= |via= |quote=}}</ref>{{rp|23–36}} พบว่าหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ใช้วิธีถ่ายทอดวาทกรรมโดยกำหนดตัวละครออกเป็นสองกลุ่ม โดยให้ผู้ใหญ่และเจ้านายมีความสุขุมรอบคอบและเป็นผู้ส่งต่อวาทกรรม ส่วนตัวละครที่เป็นเด็กจะมีสองกลุ่ม คือ มีส่วนที่ขัดแย้งกับวาทกรรมและอีกฝั่งหนึ่งเป็นผู้ส่งต่อวาทกรรมให้แก่ตัวละครกลุ่มแรก<ref name="วาทกรรม"/>{{rp|38–9}} นักวิจารณ์{{ใครกล่าว}}กล่าวว่า สี่แผ่นดิน สะท้อนประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของไทยได้ดียิ่ง<ref>{{cite web|url=http://www.manager.co.th/business/ViewNews.aspx?NewsID=9550000019872|work=ผู้จัดการออนไลน์|date=2012-02-13|accessdate=2017-11-16|first= ยุรชัฏ |last=ชาติสุทธิชัย|title=ละครสี่แผ่นดิน จากมุมมองของคุณบอย