ผลต่างระหว่างรุ่นของ "หีนยาน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560 |
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560 |
||
บรรทัด 4:
นอกจากนี้ยังปรากฏ ''หีนยาน'' ใช้เป็นคำเรียกแทน[[เถรวาท]] ซึ่งเป็นนิกายของศาสนาพุทธที่นิยมปฏิบัติมากใน[[ศรีลังกา]]และ[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]] นักวิชาการ [[Robert Thurman|รอเบิร์ท เธอร์แมน]]ระบุอ้าง[[Masatoshi Nagatomi|มาซาโทชิ นางาโทมิ]] ศาสตราจารย์ประจำ[[Harvard University|มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด]]ว่า 'ศาสนาพุทธนิกายหีนยาน' เป็นคำที่สมาชิกบางส่วนของเถรวาทมองว่าเป็นคำที่ดูหมิ่นและไม่เหมาะสม<ref>Robert Thurman and Professor Masatoshi Nagatomi of Harvard University: Robert Thurman, in ''The Emptiness That is Compassion'', footnote 10, 1980.</ref>
== ศัพทมูล ==
''หีนยาน'' มาจากคำว่า ''หีน'':<ref>{{Cite web | title= Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit | url= http://www.spokensanskrit.de/index.php?script=DI&beginning=0+&tinput=hina+&trans=Translate&direction=AU | access-date=2010-06-29}}</ref> แปลว่า "เล็ก", "เลส", "ต่ำ", "ถูกทิ้งร้าง", "คับแคบไม่เพียงพอ", "บกพร่อง" ประกอบกับคำว่า ''ยาน'' (यान):<ref>{{Cite web | title= Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit | url= http://www.spokensanskrit.de/index.php?script=DI&tinput=yaana&country_ID=&trans=Translate&direction=AU | access-date=2009-04-15}}</ref> แปลว่า "ยานพาหนะ" ในแง่ของ "หนทางสู่การ[[ตรัสรู้]]" ในพจนานุกรมภาษาบาลีของสมาคมคัมภีร์บาลี (Pali Text Society) นิยาม ''หีน'' ว่า "เลว, น่าสังเวช; ทราม, พื้น ๆ, น่าสงสาร, น่าเหยียดหยาม" และ "น่าดูหมิ่น"
คำนี้ถูกแปลโดย[[Kumārajīva|กุมารชีวเถระ]]และผู้อื่นเป็น[[Classical Chinese|ภาษาจีนคลาสสิก]]ว่า "ยานเล็ก" (小 คือ "เล็ก", 乘 คือ "ยาน") อย่างไรก็ตาม ปรากฏคำแปลจีนอื่น ๆ ที่เก่าแก่กว่าเช่นกัน ส่วนในภาษามองโกเลีย (''Baga Holgon'') แปลว่ายานลำเล็กเช่นกัน<ref>"It is also certain that Buddhist groups and individuals in [[China]] (including [[Tibet]]), [[Korea]], [[Vietnam]], and [[Japan]] have in the past, as in the very recent present, identified themselves as Mahayana Buddhists, even if the polemical or value claim embedded in that term was only dimly felt, if at all.", ''Macmillan Encyclopedia of Buddhism'', 2004, page 492</ref> ส่วนในภาษาทิเบตใช้คำว่า ''theg chung'' แปลว่า "ยานเล็ก"<ref>{{cite web |url= http://rywiki.tsadra.org/index.php/theg_chung |title=Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary:theg chung |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=[[Rangjung Yeshe Wiki]] |publisher=Tsadra Foundation }}</ref> และ ''theg dman'' แปลว่า "ยานด้อย"<ref>{{cite web |url= http://rywiki.tsadra.org/index.php/theg_dman |title=Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary:theg dman |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=[[Rangjung Yeshe Wiki]] |publisher=Tsadra Foundation }}</ref>
อย่างไรก็ตาม [[Thrangu Rinpoche|ตรังกู รินโปเช]] เคยเน้นย้ำว่า ''หีนยาน'' ไม่เคยมีความหมายสื่อถึง "ความด้อยกว่า" โดยเขาระบุว่า "หีนยาน คือ "ยานลำเล็กกว่า" และไม่มีทางที่จะด้อยกว่ามหายาน"{{sfn|Rinpoche|2004|p=113}}
== ต้นกำเนิด ==
| |||