ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระมหา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
GeonuchBot (คุย | ส่วนร่วม)
change cats
InternetArchiveBot (คุย | ส่วนร่วม)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
บรรทัด 2:
[[ไฟล์:เปรียญธรรม ๖ ประโยค.jpg|thumb|left|[[พระมหากษัตริย์]][[ไทย]]ถวาย[[พัดยศ]]สมณศักดิ์สาย[[เปรียญ]][[ธรรม]] แก่พระสงฆ์ โดยยกย่องถวายคำว่า "มหา" เพื่อใช้นำหน้าพระภิกษุผู้สอบไล่ได้ และเพื่อเป็นการยกย่องพระสงฆ์ผู้อุตสาหะในการศึกษาภาษาบาลี ตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน]]
 
'''พระมหา''' เป็นคำ[[สมณศักดิ์]]ใช้นำหน้าชื่อ[[พระภิกษุ]]ที่[[สอบสนามหลวง|สอบไล่]]ได้ตั้งแต่[[เปรียญธรรม 3 ประโยค]] ขึ้นไป <ref>[{{Cite web |url=http://rirs3.royin.go.th/riThdict/lookup.html |title=พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน''] |access-date=2007-05-04 |archive-date=2007-05-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070525100328/http://rirs3.royin.go.th/riThdict/lookup.html |url-status=dead }}</ref> โดยคำ "มหา" มาจากศัพท์ใน[[ภาษาบาลี]] ''(มหนฺต ลดรูปเป็น มหา)'' ใช้นำหน้าพระเถระผู้มีร่างกายสูงใหญ่ในสมัย[[พุทธกาล]]เช่น [[พระมหากัสสปเถระ]] [[พระมหาโมคคัลลานะ]] และใช้เรียกนำหน้ายกย่องพระเถระผู้เป็นที่น่าเคารพนับถือว่า พระมหาเถระ แปลว่า พระเถระผู้ใหญ่
 
โดยคำว่า "พระมหา" สันนิษฐานว่ากร่อนมาจากคำว่า "[[พระมหาชาติ]]" ที่ชาวพุทธใช้เรียกพระผู้ทรงภูมิบาลีแตกฉาน จนสามารถเทศนา[[พระมหาชาติเวสสันดรชาดก]]ได้ และต่อมาพระมหากษัตริย์จึงใช้คำนี้แต่งตั้งพระผู้ทรงภูมิบาลีให้ดำรงสมณศักดิ์ที่พระมหา หรือพระมหาชาติ เพื่อเป็นการส่งเสริมการศึกษา[[ภาษาบาลี]]เพื่อสืบทอด[[พระพุทธศาสนา]]มาแต่โบราณ<ref>ทองย้อย แสงสินชัย. (๒๕๕๖). บาลีวันละคำ. (ม.ป.ท.).</ref>
 
[[พระมหากษัตริย์]][[ไทย]]แต่โบราณถวาย[[พัดยศ]]สมณศักดิ์สาย[[เปรียญ]][[ธรรม]] ('''พัดยศมหาเปรียญ''') แก่พระสงฆ์โดยยกย่องถวายคำว่า "มหา" เพื่อใช้นำหน้าพระภิกษุผู้สอบไล่ได้ [[ประโยคบาลี]] เพื่อเป็นการถวายกำลังใจแก่พระสงฆ์ผู้สนใจเล่าเรียนศึกษาและมีความรู้สอบไล่ได้สายเปรียญธรรมบาลีตั้งแต่ชั้น[[เปรียญธรรม 3 ประโยค|เปรียญตรี]]ขึ้นไปจนถึงปัจจุบันนี้<ref>[{{Cite web |url=http://www.heritage.thaigov.net/religion/misc/study2.htm |title=การศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สมัยปัจจุบัน จากหอมรดกไทย] |access-date=2007-05-04 |archive-date=2007-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070415031501/http://www.heritage.thaigov.net/religion/misc/study2.htm |url-status=dead }}</ref> (โดยในอดีตนั้นพระมหากษัตริย์เคยมีการถวายนิตยภัตรแก่พระสงฆ์และสามเณรที่เป็นมหาเปรียญทุกชั้น แต่ปัจจุบันคงมีการถวายนิตยภัตรายเดือนเฉพาะผู้สอบได้ระดับ[[เปรียญธรรม ๙ ประโยค]] เท่านั้น)
 
ในปัจจุบัน '''พัดยศมหาเปรียญ''' นั้นจะแบ่งเป็นสีและระบุเลขลำดับชั้นเปรียญ ซึ่งเปรียบได้กับ[[ครุยวิทยฐานะไทย|ครุยวิทยฐานะ]]ของ[[บัณฑิต]]ผู้จบการศึกษาจาก[[มหาวิทยาลัย]] โดยพัดยศเปรียญมีฐานะเสมือนหนึ่ง[[เครื่องราชอิสริยาภรณ์]]ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานแก่ผู้ทำความชอบในราชการ<ref>วิเชียร อากาศฤกษ์,สุนทร สุภูตะโยธิน. ประวัติสมณศักดิ์และพัดยศ (๒๕๒๘). กรุงเทพฯ :โรงพิมพ์ศรีอนันต์. หน้า ๑๘๑ - ๑๙๘ .</ref> พระสงฆ์สามเณรผู้ได้รับพระราชทานจะนำพัดยศมหาเปรียญออกใช้ประกอบสมณศักดิ์ได้แต่ในงานพระราชพิธีสำคัญเท่านั้น จะใช้ทั่วไปมิได้
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/พระมหา"