|
| signature = Columbus Signature.svg
}}
'''คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส''' ({{lang-en|Christopher Columbus}}), '''กริสโตบัล โกลอน''' ({{lang-es|Cristóbal Colón}}), '''คริสโตโฟรุส โกลุมบุส''' ({{lang-la|Christophorus Columbus}}) หรือ '''กริสตอโฟโร โกลอมโบ''' ({{lang-it|Cristoforo Colombo}}; เกิด [[ค.ศ. 1451]] เสียชีวิตวันที่ [[20 พฤษภาคม]] [[ค.ศ. 1506]]) เป็นนักสำรวจและนักเดินเรือชาวอิตาลี ซึ่งได้เดินทางบนเรือครบสี่ครั้งทั่วทั้ง[[มหาสมุทรแอตแลนติก]] ซึ่งเป็นการเปิดทางให้ยุโรปได้[[ยุคแห่งการสำรวจ|สำรวจอย่างกว้างขวาง]]และ[[การทำให้เป็นอาณานิคมของยุโรปในทวีปอเมริกา|การก่อตั้งดินแดนอาณานิคมในทวีปอเมริกา]] การเดินทางของเขาซึ่งได้รับการสนับสนุนจากกษัตริย์แห่งสเปนที่นับถือนิกายคาทอลิก เป็นการติดต่อครั้งแรกของยุโรปกับ[[แคริบเบียน|หมู่เกาะแคริบเบียน]] [[อเมริกากลาง]] และ[[อเมริกาใต้]]
'''คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส''' ({{lang-en|Christopher Columbus}}), '''กริสโตบัล โกลอน''' ({{lang-es|Cristóbal Colón}}), '''คริสโตโฟรุส โกลุมบุส''' ({{lang-la|Christophorus Columbus}}) หรือ '''กริสตอโฟโร โกลอมโบ''' ({{lang-it|Cristoforo Colombo}}; เกิด [[ค.ศ. 1451]] เสียชีวิตวันที่ [[20 พฤษภาคม]] [[ค.ศ. 1506]]) เป็นนักทำแผนที่ นักสำรวจ นักเดินเรือ และพ่อค้า เชื่อกันว่าน่าจะเป็นชาว[[สาธารณรัฐเจนัว]]<ref name="EB-online">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/127070/Christopher-Columbus%20 Britannica] "Christopher Columbus." Encyclopædia Britannica. 2010. Encyclopædia Britannica Online. 8 June 2010</ref><ref>[http://www2.scholastic.com/browse/article.jsp?id=3748130 Scholastic Teacher – Christopher Columbus (1451–1506)] Teaching Resources, Children's Book Recommendations, and Student Activities. Milton Meltzer. Author, ''Columbus and the World Around Him''.</ref><ref>[http://photo.pds.org:5005/advanced/article?id=ar125200&st=columbus World Book – Columbus, Christopher] "Columbus, Christopher". World Book Store has the encyclopedia, dictionary, atlas, homework help, study aids, and curriculum guides. 2010</ref><ref>[http://www.questia.com/library/encyclopedia/columbus_christopher.jsp Questia – COLUMBUS, CHRISTOPHER] "Columbus, Christopher". Questia – The Online Library of Books and Journals. 2010<br />[http://books.google.it/books?id=dX4G3Q22UicC&pg=PR9&dq=Columbus+born+Genoa&lr=&cd=45#v=onepage&q&f=true ''Memorials Of Columbus: Or, A Collection Of Authentic Documents Of That Celebrated Navigator'' (page 9)] Country of origin: USA. Pages: 428. Publisher: BiblioBazaar. Publication Date: 2010-01-01.<br />[http://books.google.it/books?id=Jvf2Zj_czhIC&pg=PA127&dq=Columbus+born+genoa&lr=&cd=174#v=onepage&q&f=true ''Native American History for Dummies'' (page 127)] Authors: Dorothy Lippert, Stephen J. Spignesi and Phil Konstantin. Paperback: 364 pages. Publisher: For Dummies. Publication Date: 2007-10-29.<br />[http://books.google.it/books?id=XNbqUR_IoOMC&pg=PA67&lpg=PA68&dq=Columbus+between+25+August+and+31+October+1451&lr=&cd=7#v=onepage&q&f=true ''The peoples of the Caribbean: an encyclopedia of archeology and traditional culture'' (page 67)] Author: Nicholas J. Saunders. Hardcover: 399 pages. Publisher: ABC-CLIO. Publication Date: 15 July 2006.</ref> ภายใต้การสนับสนุนของราชสำนักสเปน เขาได้เดินเรือข้าม[[มหาสมุทรแอตแลนติก]]และทำให้ชาวยุโรปรู้จัก[[ทวีปอเมริกา]]ใน[[ซีกโลกตะวันตก]]เป็นผลสำเร็จ การเดินทางทั้งสี่ครั้งและความพยายามที่จะตั้งถิ่นฐานบน[[เกาะฮิสปันโยลา]]ของโคลัมบัสยังเป็นจุดเริ่มต้นของการล่าอาณานิคมของสเปนและชาติมหาอำนาจอื่น ๆ ในทวีปยุโรปบน "[[โลกใหม่]]" อีกด้วย
ชื่อของคริสโตเฟอร์ โคลัมบัส มาจาก[[การแผลงเป็นอังกฤษ]]ในภาษาละตินที่ชื่อว่า คริสโตโฟรุส โกลุมบุส นักวิชาการเห็นพ้องต้องกันว่า โคลัมบัสนั้นเกิดใน[[สาธารณรัฐเจนัว]]และพูดสำเนียงท้องถิ่นคือ[[ภาษาลีกูเรีย]]เป็นภาษาแรกของเขา เขาออกเดินทางทะลตั้งแต่อายุยังน้อยและเดินทางอย่างกว้างขวาง ไกลออกไปทางเหนือถึงเกาะอังกฤษ และไกลออกไปทางใต้ซึ่งที่นั้นคือ[[ประเทศกานา]]ในปัจจุบัน เขาแต่งงานกับหญิงสูงศักดิ์ชาวโปรตุเกสที่ชื่อว่า [[ฟีลิปา มูนิช ปิอรีชเตรลู]] และอาศัยอยู่ที่[[ลิสบอน]]เป็นเวลาหลายปี แต่ต่อมาก็ได้แอบมีภรรยาน้อยเป็นชาวแคสตีล(Castilian) เขามีบุตรชายอยู่สองคนซึ่งกำเนิดจากคนละแม่ แม้ว่าโคลัมบัสจะศึกษาด้วยตนเองเป็นส่วนใหญ่ โคลัมบัสได้อ่านวิชาทาง[[ภูมิศาสตร์]] [[ดาราศาสตร์]] และ[[ประวัติศาสตร์]]อย่างกว้างขวาง เขาได้กำหนดแผนการที่จะหาทางเดินทางเรือผ่านทะเลตะวันตกไปยังอินเดียตะวันออก โดยคาดหวังว่าจะได้กำไรจากการค้าขายเครื่องเทศที่ร่ำรวย ภายหลังจากการล็อบบี้อย่างต่อเนื่องของโคลัมบัสต่อหลายอาณาจักร กษัตริย์คาทอลิกอย่าง[[สมเด็จพระราชินีนาถอิซาเบลที่ 1 แห่งกัสติยา]]และ[[พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 2 แห่งอารากอน]]ทรงยินยอมที่จะสนับสนุนการเดินทางไปทางตะวันตก โคลัมบัสออกจากแคว้นกัสติยาในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1492 ด้วยเรือสามลำ และได้มีการพบเห็นแผ่นดินในทวีปอเมริกา เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม (เป็นอันสิ้นสุดลงของช่วงเวลาการอาศัยอยู่ของมนุษย์ในทวีปอเมริกา ซึ่งปัจจุบันเรียกกันว่า [[ยุคก่อนโคลัมเบียน]]) สถานที่ลงจอดของเขาคือเกาะใน[[บาฮามาส]] ซึ่งประชาชนชาวพื้นเมืองรู้จักกันคือ [[กวานาฮานี]] ต่อมาโคลัมบัสได้ไปเยือนหมู่เกาะที่ปัจจุบันได้รู้จักกันคือ [[ประเทศคิวบา|คิวบา]]และ[[เกาะฮิสปันโยลา|ฮิสปันโยลา]] ซึ่งได้ก่อตั้งอาณานิคมในเกาะแห่งหนึ่งคือ[[ประเทศเฮติ]]ในปัจจุบัน โคลัมบัสเดินทางกลับสู่แคว้นกัสติยาในต้นปี ค.ศ. 1493 โดยนำชาวพื้นเมืองที่ถูกจับจำนวนหนึ่งมาด้วย เรื่องราวของการเดินทางของเขาในไม่ช้าก็ได้แพร่กระจายไปทั่วยุโรป
ในช่วงที่ลัทธิจักรวรรดินิยมและการแข่งขันทางเศรษฐกิจระหว่างอาณาจักรต่าง ๆ ในยุโรป (ผ่านทางการควบคุม[[เส้นทางการค้า]]และการล่าอาณานิคม) กำลังเริ่มขึ้นนั้น โคลัมบัสได้วางแผนการเดินทางไปยัง[[อินเดียตะวันออก]]โดยเดินเรือมุ่งไปทางตะวันตก ด้วยเขามีความเชื่อว่าโลกมีรูปร่างเป็นทรงกลม ความเชื่อนี้ขัดแย้งกับแนวความเชื่อในยุคนั้นว่าโลกนั้นมีรูปทรงแบน แต่ปัญหาสำคัญที่มีการอภิปรายอย่างกว้างขวาง คือ ความเป็นไปได้ของการเดินทางรอบโลก เนื่องมาจากอุปสรรคเรื่องของอาหารและข้อจำกัดทางเทคโนโลยีการเดินเรือในสมัยนั้น เช่น การเดินเรือไปติดในบริเวณที่ไม่มีลมพัดแต่มีลมพัด เป็นต้น
โคลัมบัสได้ออกเดินทางไปยังทวีปอเมริกาอีกสามครั้ง ซึ่งได้ทำการสำรวจที่[[เลสเซอร์แอนทิลลีส]] ใน ค.ศ. 1493 [[ตรินิแดด]]และชายฝั่งทางตอนเหนือของอเมริกาใต้ใน ค.ศ. 1498 และชายฝั่งตะวันออกในอเมริกากลางใน ค.ศ. 1502 ชื่อหลายชื่อที่เขาได้ตั้งตามลัษณะทางภูมิศาสตร์ - โดยเฉพาะกับหมู่เกาะ - ซึ่งยังคงใช้กันอยู่ เขายังได้ตั้งชื่อว่า อินดิโอส("อินเดียน") ให้กับชนพื้นเมืองที่เขาพบเจอ ขอบเขตที่เขาได้ตระหนักว่าทวีปอเมริกาเป็นทวีปที่แยกจากกันโดยสิ้นเชิงนั้นยังคลุมเครือ เขาไม่เคยละทิ้งความเชื่อของเขาอย่างชัดเจนว่าเขาได้เดินทางมาถึงดินแดนตะวันออกไกล ในฐานะที่เป็นข้าหลวงอาณานิคม โคลัมบัสถูกผู้ร่วมเดินทางกับเขากล่าวหาว่า โหดร้ายทารุณ และไม่นานก็ถูกปลดออกจากตำแหน่ง ความสัมพันธ์ที่ตึงเครียดของโคลัมบัสและ[[ราชบัลลังก์กัสติยา]]และผู้บริหารปกครองอาณานิคมที่ได้รับการแต่งตั้งในทวีปอเมริกา ทำให้เขาถูกจับกุมและถอดถอนออกจากฮิสปันโยลาในปี ค.ศ. 1500 และต่อมาได้มีการต่อสู้คดีที่ยืดเยื้อในเรื่องของผลประโยชน์ที่เขาได้รับและทายาทของเขาได้กล่าวอ้างสิทธิ์ในการครองราชบัลลังก์ การเดินทางของโคลัมบัสได้เริ่มต้นขึ้นในช่วงเวลาแห่งการสำรวจ การพิชิต และการก่อตั้งอาณานิคมที่กินเวลายาวนานหลายศตวรรษ ช่วงสร้าง[[โลกตะวันตก]]สมัยใหม่ การถ่านโอนระหว่าง[[โลกเก่า]]และ[[โลกใหม่]] ภายหลังจากการเดินทางครั้งแรกของเขาที่เป็นที่รู้จักกันคือ [[การแลกเปลี่ยนโคลัมเบียน]]
โคลัมบัสนำโครงการเดินเรือดังกล่าวไปเสนอต่อราชสำนักโปรตุเกสเพื่อขอทุนทรัพย์ในการแต่งกองเรือออกไปค้นหาความมั่งคั่งยังดินแดนไกลโพ้น แต่ถูกปฏิเสธ เขาจึงไปขอรับการอุปถัมภ์จาก[[พระเจ้าเฟอร์ดินานด์ที่ 2 แห่งอารากอน|พระเจ้าเฟอร์ดินานด์ที่ 5]] และ[[สมเด็จพระราชินีนาถอิซาเบลลาที่ 1 แห่งคาสตีล|สมเด็จพระราชินีนาถอิซาเบลลาที่ 1]] แห่ง[[ราชบัลลังก์คาสตีล|อาณาจักรคาสตีล]] และได้รับการอนุมัติให้ออกเดินทางเป็นครั้งแรกในปี [[ค.ศ. 1492]] แต่แทนที่โคลัมบัสจะไปถึง[[ญี่ปุ่น|หมู่เกาะญี่ปุ่น]]อย่างที่ได้ตั้งใจไว้ เขากลับไปพบ[[บาฮามาส|หมู่เกาะบาฮามาส]]และขึ้นฝั่งบนเกาะแห่งหนึ่งที่เขาตั้งชื่อว่า "ซานซัลบาดอร์" เมื่อวันที่ [[12 ตุลาคม]] ปีเดียวกัน ในการเดินทางอีกสามครั้งถัดมา เขาได้ค้นพบหมู่เกาะ[[เกรตเตอร์แอนทิลลีส]] [[เลสเซอร์แอนทิลลีส]] รวมทั้งชายฝั่ง[[ทะเลแคริบเบียน]]ของ[[เวเนซุเอลา]]และ[[อเมริกากลาง]] และประกาศให้ดินแดนเหล่านั้นเป็นกรรมสิทธิ์ของ[[จักรวรรดิสเปน]]
โคลัมบัสได้รับการนับถืออย่างกว้างขวางในช่วงหลายศตวรรษหลังการเสียชีวิตของเขา แต่การรับรู้ของสาธารณชนทำให้เกิดจุดแตกหักในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา เนื่องจากนักวิชาการได้ให้ความสนใจมากขึ้นต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นภายใต้การปกครองของเขา โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ประชากรชาว Taíno ชนพื้นเมืองของเกาะฮิสปันโยลาซึ่งใกล้จะสูญพันธ์จากการปฏิบัติที่โหดร้ายทารุณและการเกิดโรคระบาดซึ่งมาจากยุโรป เช่นเดียวกับ[[ทาส|การตกเป็นทาส]] ผู้เสนอทฤษฎีตำนานสีดำกล่าวอ้างว่า โคลัมบัสถูกดูหมิ่นอย่างไม่ยุติธรรมซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ[[ความรู้สึกต่อต้านนิกายคาทอลิก]]ในวงกว้าง หลายแห่งในซีกโลกตะวันตกซึ่งมีชื่อของเขา รวมทั้ง[[ประเทศโคลัมเบีย]] [[วอชิงตัน ดี.ซี.|เขตโคลัมเบีย]] และ[[รัฐบริติชโคลัมเบีย]]ของประเทศแคนาดา
แม้ว่าโคลัมบัสนั้นไม่ได้เป็นบุคคลแรกที่เดินทางมาถึงทวีปอเมริกา (เนื่องจาก[[เลฟ เอริกสัน]] และกองเรือ[[ชาวนอร์ส]]ได้มาถึงทวีปนี้ก่อนแล้ว)<ref>{{cite web|url=http://www.pc.gc.ca/lhn-nhs/nl/meadows/index_e.asp|title=Parks Canada – L'Anse aux Meadows National Historic Site of Canada|publisher=Pc.gc.ca|date=24 April 2009|accessdate=29 July 2009}}</ref> แต่การเดินทางของโคลัมบัสก็ทำให้เกิดการติดต่ออย่างถาวรและต่อเนื่องระหว่างโลกใหม่ (ฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแอตแลนติก) กับโลกเก่า (ฝั่งตะวันออกของมหาสมุทรแอตแลนติก) นำไปสู่ช่วงเวลาของการสำรวจและการล่าอาณานิคมในดินแดนภายนอกทวีปยุโรปที่ดำเนินผ่านเวลาหลายศตวรรษและส่งผลอย่างใหญ่หลวงต่อพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของโลกตะวันตกสมัยใหม่
โคลัมบัสเรียกชนพื้นเมืองบนดินแดนที่เขาไปเยือนว่า "อินดิโอส" (เป็นคำภาษาสเปนแปลว่าชาว[[อินเดีย]])<ref>Hoxie, Frederic E. ed. ''Encyclopedia of North American Indians'' Houghton Mifflin (Mar 1997) ISBN 978-0-395-66921-1 p.568ใ</ref><ref>Herbst, Philip ''The Color of Words: An Encyclopaedic Dictionary of Ethnic Bias in the United States'' Intercultural Press Inc (31 December 1997) ISBN 978-1-877864-97-1 p.116 [http://books.google.co.uk/books?id=UiZQH5gHuggC&pg=PA116&dq=columbus+indios+indians+India&hl=en&ei=i0zLS4mwFNijOJrTkaIG&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=13&ved=0CHYQ6AEwDA#v=onepage&q=columbus%20indios%20indians%20India&f=false]</ref><ref>Wilton, David; Brunetti, Ivan ''Word myths: debunking linguistic urban legends'' Oxford University Press USA (13 January 2005) ISBN 978-0-19-517284-3 pp.164–165 [http://books.google.co.uk/books?id=cp0r3aa8EM8C&pg=PA164&dq=columbus+indios+indians+India&hl=en&ei=i0zLS4mwFNijOJrTkaIG&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CF0Q6AEwBw#v=onepage&q&f=false]</ref> โดยไม่ทราบว่าเขาได้ค้นพบทวีปที่ชาวยุโรปไม่เคยรู้จักมาก่อนแล้วโดยบังเอิญ ไม่กี่ปีต่อมา ความขัดแย้งระหว่างโคลัมบัสกับราชบัลลังก์สเปนและผู้ปกครองอาณานิคมคนอื่น ๆ ทำให้เขาถูกปลดออกจากตำแหน่งผู้บริหารอาณานิคมบนเกาะฮิสปันโยลาในปี [[ค.ศ. 1500]] และถูกส่งตัวกลับมายังสเปน ทายาทของเขาใช้เวลาฟ้องร้องราชบัลลังก์สเปนอยู่เป็นเวลาหลายสิบปีหลังจากเขาเสียชีวิต กว่าจะได้รับส่วนแบ่งจากผลประโยชน์ในดินแดนต่าง ๆ ที่เขาเคยไปสำรวจ
== ดูเพิ่ม ==
| 