ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กอล"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Waniosa Amedestir (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
บรรทัด 1:
{{About|ภูมิภาค|ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่นี่|ชาวกอล|การใช้แบบอื่น|กอล (แก้ความกำกวม)}}
{{Redirect|แกลเลีย}}
{{เพิ่มอ้างอิง}}
[[ไฟล์:Gaul, 1st century BC.gif|thumb|300px|แผนที่ของ กอล ราว 100 ปีก่อนคริสตกาล แสดงให้เห็นตำแหน่งสัมพันธ์กับเผ่าเคลติก]]
 
'''กอล''' ({{lang-la|Gallia}})<ref>{{IPAc-en|lang|ˈ|ɡ|æ|l|i|ə}}</ref> เป็นภูมิภาคใน[[ยุโรปตะวันตก]]ที่ชาวโรมันใช้เรียกขานดินแดนเป็นกลุ่มแรก<ref>Polybius: Histories</ref> โดยมีเผ่า[[ชาวเคลต์|เคลต์]]อาศัยอยู่ parts of, the [[Netherlands]], and [[Germany]], particularly the west bank of the [[Rhine]] ซึ่งปัจจุบันเทียบได้ประมาณบริเวณประเทศ[[ฝรั่งเศส]], [[ลักเซมเบิร์ก]], [[สวิตเซอร์แลนด์]]ส่วนใหญ่, [[อิตาลีตอนเหนือ]]บางส่วน, [[เนเธอร์แลนด์]] และ[[เยอรมนี]] โดยเฉพาะฝั่งตะวันตกของ[[แม่น้ำไรน์]] กอลกินพื้นที่ {{convert|494,000|km2|mi2|abbr=on}}<ref>{{cite book|last1=Arrowsmith|first1=Aaron|title=''A Grammar of Ancient Geography'',: Compiled for the Use of King's College School|year=1832|url=https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog|quote=gallia .|publisher=Hansard London 1832|page=[https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog/page/n62 50]|access-date=21 September 2014}}</ref> รายงานจาก[[จูเลียส ซีซาร์]] กอลถูกแบ่งเป็นสามส่วน: [[กัลเลียเซลตีกา]], [[กัลเลียเบลจีกา|เบลจีกา]] และ[[กัลเลียอาควิตาเนีย|อาควิตาเนีย]]
'''กอล''' ({{lang-en|Gaul}}) เป็นชื่อเก่าแก่ในประวัติศาสตร์ ใช้ใน[[ยุคโรมัน]]เพื่อเรียกขานดินแดนทาง[[ยุโรปตะวันตก]] ซึ่งปัจจุบันเทียบได้ประมาณบริเวณประเทศ[[ฝรั่งเศส]]และ[[เบลเยียม]] และอาจรวมไปถึงหุบเขาโพ ใน[[สวิตเซอร์แลนด์]]ตะวันตก บางส่วนของ[[เนเธอร์แลนด์]]และ[[เยอรมนี]]ทางฝั่งตะวันตกของ[[แม่น้ำไรน์]] ใน[[ภาษาอังกฤษ]] คำว่า ''กอล'' อาจหมายถึงผู้คนที่อาศัยอยู่ในย่านนั้น ([[ภาษาฝรั่งเศส]]เรียก Gaulois) พลเมืองในอดีตสามารถพูดภาษากอล (Gaulish) ได้อย่างกว้างขวาง (เป็นภาษาที่พัฒนามาจากเคลติกยุคต้น) โดยแพร่หลายในดินแดนบริเตน ไอบีเรีย [[ไอร์แลนด์]] ไปจนกระทั่งถึงอนาโทเลียกลางในยุคโรมัน คำใน[[ภาษาละติน]]ของ ''กอล'' ยังคงมีใช้อยู่ในคำ[[ภาษากรีก]]ยุคใหม่สำหรับใช้เรียกประเทศฝรั่งเศส คือ กัลเลีย (Gallia)
ตามหลักโบราณคดี [[ชาวกอล]]เป็นผู้รับ[[วัฒนธรรมลาแตน]] ซึ่งแผ่ขยายไปทั่วดินแดนกอล และไปทางตะวันออกถึง[[แรเตีย]], [[นอริกุม]], [[พันโนเนีย]] และ[[เจอร์มาเนีย]]ตะวันตกเฉียงใต้ ในศตวรรษที่ 5 ถึง 1 ก่อนคริสตกาล<ref>{{cite web|last1=Bisdent|first1=Bisdent|title=''Gaul''|url=https://www.worldhistory.org/gaul/|date=28 April 2011|publisher=[[World History Encyclopedia]]|access-date=15 May 2019}}</ref>
ในระหว่างศตวรรษที่ 2 ถึง 1 ก่อนคริสตกาล ดินแดนกอลตกอยู่ภายใต้การปกครองของโรม: [[กอลซีซัลไพน์|กัลเลียกีซัลปีนา]]ถูกพิชิตใน 203 ปีก่อนคริสตกาล และ[[แกลเลียนาร์โบเนนซิส|กัลเลียนาร์โบเนนซิส]]ถูกพิชิตใน 123 ก่อนคริสตกาล กอลถูกโจมตีอีกครั้งหลัง 120&nbsp;ปีก่อนคริสตกาลโดย[[ซิมบรี]]และ[[ทิวตัน]] ซึ่งพ่ายแพ้ต่อชาวโรมันใน 103&nbsp;ปีก่อนคริสตกาล ท้ายที่สุด จูเลียส ซีซาร์ทำให้กอลส่วนอื่นอ่อนแอลงใน[[สงครามกอล|การต่อสู้]]ช่วง 58 ถึง 51&nbsp;ปีก่อนคริสตกาล
 
[[กอลของโรมัน|ชาวโรมมควบคุมกอล]]นานถึง 5 ศตวรรษ จนกระทั่ง[[อาณาจักรซ็อยสันส์]] (Kingdom of Soissons) [[รัฐตกค้าง]]โรมันสุดท้ายตกเป็นของ[[ชาวแฟรงก์]]ใน ค.ศ. 486
กอลภายใต้การนำของ Brennus บุกยึด[[โรมัน]]ได้ในราวทศวรรษ 390 ก่อน[[คริสตกาล]] ในแดนอีเจียน มีการอพยพครั้งใหญ่ของชาวกอลตะวันออก จากดินแดนเทรซ ทางตอนเหนือของกรีซ ในราวปี 281 ก่อนคริสตกาล ผู้นำของชาวกอลอีกคนหนึ่งซึ่งมีชื่อว่า Brennus เหมือนกัน เป็นผู้นำของกองทัพขนาดใหญ่ ได้หวนกลับจากการทำลายล้างวิหารอพอลโลในเมืองเดลฟีในกรีซในวินาทีสุดท้าย เล่ากันว่าเขาได้รับเตือนโดยเสียงฟ้าร้องและสายฟ้า<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin//ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0160;query=chapter%3D%23342;layout=;loc=10.22.1 Pausanias, Description of Greece, Phocis] </ref> ในเวลาเดียวกับที่ชาวเคลต์กำลังอพยพ นักรบกว่า 10,000 นาย พร้อมด้วยบรรดาผู้หญิง เด็ก และทาส ได้เดินทางผ่านดินแดนเทรซพอดี ชาวกอลสามกลุ่มใหญ่ได้เดินทางข้ามดินแดนเทรซไปยังเอเชียไมเนอร์ตามคำเชิญของ Nicomedes ที่ 1 กษัตริย์แห่ง Bithynia พระองค์ได้ส่งคำร้องขอความช่วยเหลือเพื่อสู้กับน้องชายของพระองค์เอง ในเวลาต่อมาชาวกอลก็ตั้งถิ่นฐานลงทางตะวันออกของ Phrygia และ Cappadocia ในแคว้นอนาโทเลียกลาง ดินแดนซึ่งปัจจุบันรู้จักกันในชื่อ ''[[กาลาเทีย]]'' (Galatia)
แม้ว่าชาวเคลต์ในกอลสูญเสียอัตลักษณ์และภาษาดั้งเดิมในช่วง[[ปลายสมัยโบราณ]] ถูกรวมเป็น[[วัฒนธรรมแกลโล-โรมัน]] ''แกลเลีย'' ยังคงเป็นชื่อที่ใช้เรียกบริเวณนี้ตลอด[[สมัยกลางตอนต้น]] จนกระทั่งได้เอกลักษณ์ใหม่เป็น[[ราชวงศ์กาเปเซียง|กาเปเซียง]]แห่ง[[ราชอาณาจักรฝรั่งเศส]]ในสมัยกลางยุครุ่งโรจน์
 
== ดูเพิ่ม ==
เส้น 10 ⟶ 16:
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
 
==ข้อมูล==
*{{cite book|first = H.|last = Birkhan|title = Die Kelten|location = Vienna|year = 1997}}
* {{cite book|last1=Drinkwater|first1=John Frederick |author-link1=John F. Drinkwater |chapter=Conquest and Pacification |title=Roman Gaul: The Three Provinces, 58 BC-AD 260 |series=Routledge Revivals |date=2014 |orig-year=1983 |location=Abingdon |publisher=Routledge |isbn=978-1317750741 |url= https://books.google.com/books?id=AfpQAwAAQBAJ}}
* {{cite book|last=Koch|first=John Thomas|year=2006 |title=Celtic culture: a historical encyclopedia |publisher=ABC-CLIO |isbn=1-85109-440-7 |url=https://archive.org/details/celticculturehis00koch_128 |url-access=limited}}
 
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
{{commons category|Roman Gaul}}
* [http://www.antiquestopic.com/gaul-dying-gladiator/ Dying Gladiator-Gaul Overview]
 
* [http://classics.mit.edu/Caesar/gallic.html The Gallic Wars]
 
[[หมวดหมู่:โรมันโบราณ]]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/กอล"