วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อรหัน"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ความหมายอื่น||พระอริยสงฆ์|พระอรหันต์}}
[[ไฟล์:Orahan (2012) by Thongchai Srisukprasert, Museum of Contemporary Art (MOCA), Bangkok, Thailand - 20161201.jpg|thumb|250px|ประติมากรรมอรหัน ผลงานของธงชัย ศรีสุขประเสริฐ]]
'''อรหัน''' (/ออ-ระ-หัน/) เป็น[[สัตว์หิมพานต์|สัตว์]]ใน[[ป่าหิมพานต์]]ชนิดหนึ่ง มีรูปร่างตัวและปีกเป็น[[นก]] มี 2 เท้าสองตีน แต่มี[[ศีรษะ]]เป็น[[มนุษย์]]หรือ[[ยักษ์]] ลักษณะคล้ายกับ[[กินรี]]แต่มีขนาดเล็กกว่า มักพบตามภาพ[[จิตรกรรมฝาผนัง]]ต่าง ๆ เช่น จิตรกรรมฝาผนังที่อุโบสถ[[วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร]] หรือภาพลายรดน้ำตามตู้พระธรรม เป็นต้น<ref>[[เอนก นาวิกมูล]], แกะรอยเรื่องเก่า (กรุงเทพฯ : แสงแดด, 2536) ISBN 9747159651 </ref><ref>[http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-43-search.asp ความหมายตาม[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]]]</ref>
 
[[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ]] มีพระราชวินิจฉัยเรื่องอรหันนี้คงมีต้นเค้าจาก "[[เครูบ]]" จากวัฒนธรรมของตะวันตก ไว้ความว่า ''"รูปมนุษย์มีปีกที่เรียกกันว่าตัว ‘อรหัน’ นั้น… เคยสังเกตเห็นชอบเขียนในลวดลายและทำรูปภาพตัวเช่นนั้นมาตั้งแต่รัชกาลที่ 2 ก่อนนั้นขึ้นไปไม่เห็นทำคิดว่าสมัยนั้นเป็นสมัยชอบเปลี่ยนแปลงแผลงลวดลายไปต่างๆ และชอบเอาลายฝรั่งมาใช้ น่าจะมาแต่รูปเทวดาเด็ก ๆ ของฝรั่งที่เรียกว่า CHERUB ดอกกระมัง ใคร่จะเดาว่าได้ชื่อมาจากโปรตุเกส เรียกเสียงคล้าย ๆ กันว่า อรหันต์ จึงเลยกลายมาเป็นอรหัน"''<ref name="อรหัน">{{cite web |url= https://www.silpa-mag.com/history/article_12178 |title= ค้นร่องรอยตัว “อรหัน” นกหน้าคนที่ปรากฏในไทยมาจากไหน? |author=|date= 12 พฤษภาคม 2564 |work= ศิลปวัฒนธรรม |publisher=|accessdate= 27 พฤษภาคม 2564}}</ref>
อรหันมักพบตามภาพ[[จิตรกรรมฝาผนัง]]ต่าง ๆ เช่น จิตรกรรมฝาผนังที่อุโบสถ[[วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร]] หรือภาพลายรดน้ำตามตู้พระธรรม เป็นต้น<ref>[[เอนก นาวิกมูล]], แกะรอยเรื่องเก่า (กรุงเทพฯ : แสงแดด, 2536) ISBN 9747159651 </ref><ref>[http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-43-search.asp ความหมายตาม[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]]]</ref>
 
รูปอรหันนี้ปรากฏเป็นรูปแกะสลักไม้ที่หอเขียนของ[[วังสวนผักกาด]] เข้าใจว่าสร้างในรัชสมัยของ[[สมเด็จพระนารายณ์มหาราช]] โดยรูปนั้นมีศีรษะเป็นแบบฝรั่ง และมีรูปปั้นอรหันที่หน้าบันพระอุโบสถวัดอินทรารามที่[[จังหวัดราชบุรี]]อีกแห่งหนึ่ง ซึ่งสร้างในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเช่นกัน<ref name="อรหัน"/>
 
== อ้างอิง ==
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/อรหัน"