ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ย็อนซันกุน"

| ชื่อ = เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน

| พระปรมาภิไธย = เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน

| data10 = [[เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน|องค์ชายยอนซัน]]

'''เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน''' ({{เกาหลี|연산군|ฮันจา=燕山君|MC2000=Yeonsangun|MR=Yŏnsan'gun}} ค.ศ. 1476 - ค.ศ. 1506) เป็นประมุของค์รัชกาล​ที่ 10 แห่งราชวงศ์โชซอน (ค.ศ. 1494 - ค.ศ. 1506) ได้ชื่อว่าเป็นพระมหากษัตริย์เกาหลีที่ทรงอื้อฉาวที่สุด รัชสมัยของพระองค์ทรง​มีแต่ความวุ่นวาย จนถูกกระทำรัฐประหารยึดอำนาจในค.ศ. 1506 ถูกถอดพระยศจากพระมหากษัตริย์ลงมาเป็นเจ้าชายธรรมดา และไม่ได้รับพระนามที่พระสุสาน

เจ้าชายย็อนซันกุนประสูติเมื่อค.ศ. 1476 เป็นพระโอรสของ[[พระเจ้าซ็องจงแห่งโชซ็อน|พระเจ้าซ็องจง]]กับพระมเหสีจากตระกูลยุน เรียกว่า ''วอนจา'' (원자, 元子) คือ พระโอรสองค์แรกที่ประสูติแต่พระมเหสี แต่พระราชมารดาได้ชื่อว่ามีความหึงหวงอย่างมากและด้วยความกดดันจากพระพันปีอินซู พระอัยยิกาของ''วอนจา''จึงปลดพระมเหสียุนจากตำแหน่งและเนรเทศออกนอกวังไปในค.ศ. 1479 และถูกสำเร็จโทษไปในค.ศ. 1482 ''วอนจา''จึงอยู่ภายใต้การเลี้ยงดูของพระมเหสีองค์ใหม่ คือ พระมเหสีจองฮย็อน (정현왕후, 貞顯王后) และในค.ศ. 1483 ''วอนจา''ก็ได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าชายรัชทายาท

ในค.ศ. 1498 ขณะมีการจัดทำบันทึกประวัติศาสตร์รัชกาลพระเจ้าซองจงนั้น คิมอิลซุน (김일손, 金馹孫) ขุนนางฝ่ายซาริมคนหนึ่ง ได้อ้างอิงข้อความจากหนังสือเรื่อง ''ความเสียใจต่อพระองค์ผู้ทรงธรรม'' (조의제문, 弔義帝文) ของ [[คิมจงจิก]] (김종직, 金宗直) ขุนนางสมัยพระเจ้าซองจงและอาจารย์ของตน มาเขียนในบันทึกประวัติศาสตร์ว่าการยึดอำนาจของ[[พระเจ้าเซโจ]]จาก[[พระเจ้าทันจง|เจ้าชายโนซาน]] (노산군, 魯山君) นั้นไม่มีความชอบธรรม เป็นเหตุให้เจ้าชายย็อนซันกุนถึงกับเปิดอ่านบันทึกประวัติศาสตร์ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องห้าม<ref>http://www.koreanhistoryproject.org/Ket/C10/E1002.htm</ref> ลีกึกดนและยูจากวางจึงทูลยุยงให้เจ้าชายย็อนซันกุนทำการกวาดล้างขุนนางฝ่ายซาริมจากการกล่าวหาว่าพระเจ้าเซโจซึ่งเป็นพระปัยกานั้นขาดความชอบธรรมในการครองราชย์ เรียกว่า '''การสังหารหมู่ปราชญ์ปีมูโอ''' (무오사화, 戊午士禍) ขุนนางและนักปราชญ์ฝ่ายซานิมจำนวนมากถูกประหารชีวิตและเนรเทศ ส่วนคนที่ตายไปแล้วเช่นคิมจงจิกนั้นก็ได้ถูกขุดศพขึ้นมาทำลาย

พระเจ้าซองจงมีรับสั่งให้ปิดเรื่องการสำเร็จโทษอดีตพระมเหสียุนเป็นความลับ แต่ในค.ศ. 1504 ลิมซาฮง (임사홍, 任士洪) และชินซูกึน (신수근, 愼守勤) ได้ทูลเรื่องนี้แก่เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน ทำให้พิโรธมากและสั่งประหารชีวิตทุกคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการให้ร้ายพระราชมารดาแม้เพียงเล็กน้อย เรียกว่า '''การสังหารหมู่ปราชญ์ปีคัปจา''' (갑자사화, 甲子士禍) ขุนนางผู้ใหญ่ในสมัยพระเจ้าซองจงเช่นยุนพิลซังล้วนถูกสำเร็จโทษทั้งหมด คนที่เสียชีวิตไปแล้วเช่นฮันมยองฮีก็ถูกขุดศพขึ้นมาทำลาย พระสนมของพระเจ้าซองจง คือ พระสนมควีอิน ตระกูลจอง (귀인 정씨, 貴人 鄭氏) และพระสนมควีอิน ตระกูลออม (귀인 엄씨, 貴人 嚴氏) ถูกสำเร็จโทษและนำพระศพไปทำลาย<ref>http://www.koreanhistoryproject.org/Ket/C10/E1003.htm</ref> รวมทั้งเจ้าชายอันยาง (안양군, 安陽君) และเจ้าชายพงอัน (봉안군, 鳳安君) พระอนุชาที่เป็นพระโอรสของพระสนมจอง ก็ถูกสำเร็จโทษและทำลายพระศพเช่นกัน เจ้าชายย็อนซันกุนสถาปนาพระราชมารดาขึ้นใหม่เป็น พระมเหสีเจฮอน (제헌왕후, 齊獻王后) ทำให้พระหมื่นปีอินซู (인수대왕대비, 仁粹大王大妃) ไม่พอพระทัยเป็นอย่างยิ่ง เกิดการวิวาทกันจนเจ้าชายย็อนซันกุนทำร้ายพระวรกายของพระหมื่นปีอินซูจนสิ้นพระชนม์

นับแต่นั้นมาราชสำนักก็เข้าสู่กลียุค ใครก็ตามที่ขัดพระทัยของเจ้าชายย็อนซัยแม้เพียงน้อยนิดล้วนถูกประหารชีวิต เจ้าชายย็อนซันกุนเลิกสนพระทัยกิจการบ้านเมืองและประพฤติตนเหลวแหลกใช้จ่ายฟุ่มเฟือย ให้นางโลมหรือคีแซงเข้ามาอยู่ในพระราชวังเพื่อหลับนอนและสรรหาหญิงงามจากทั่วอาณาจักร โดยเฉพาะนางโลมที่ชื่อว่า จางนกซู (장녹수, 張綠水) ซึ่งเจ้าชายย็อนซันกุนแต่งตั้งให้เป็นพระสนม เจ้าชายย็อนซันกุนล่วงเกินภรรยาของขุนนางทั้งหลาย รวมทั้งพระชายาซึงพยอง (승평부부인, 昇平府夫人) พระชายาของเจ้าชายโวลซานพระปิตุลา จนพระชายาต้องทำอัตวินิบาตกรรมเพื่อหนีความอัปยศ

ในค.ศ. 1506 กลุ่มขุนนางประกอบด้วย [[พัก วอนจง]] (박원종, 朴元宗 เชษฐาของพระชายาซึงพยอง) [[ซองฮึยอัน]] (성희안, 成希顔) [[ยูซุนจอง]] (유순정, 柳順汀) ฯลฯ กระทำการยึดอำนาจนำทัพเข้าบุกพระราชวังคยองบก ปลดเจ้าชายย็อนซันกุนลงจากบัลลังก์ ลดพระยศให้เป็นเจ้าชายธรรมดามีพระนามว่า '''เจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน''' แล้วเนรเทศไปเกาะคังฮวาพร้อมกับอดีตพระมเหสี คณะรัฐประหารจึงยกเจ้าชายจินซอง (진성대군, 晉城大君) พระอนุชาต่างพระราชมารดาของเจ้าชายย็อนซันย็อนซันกุน พระโอรสของพระมเหสีจองฮย็อน ขึ้นครองราชย์เป็น[[พระเจ้าจุงจง]] เรียกเหตุการณ์นี้ว่า '''รัฐประหารพระเจ้าจุงจง''' (중종반정, 中宗反正) ไม่นานนักเจ้าชายย็อนซันกุนก็สิ้นพระชนม์