|
| deaths = 107,000 คน (2015)<ref name=GBD2015Death/>
}}
== https://www.youtube.com/watch?v=dQw4w9WgXcQ&list=PLahKLy8pQdCM0SiXNn3EfGIXX19QGzUG3 ==
'''ซิฟิลิส''' ({{lang-en|syphilis}}) เป็น[[โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์]]โรคหนึ่ง มีสาเหตุมาจากเชื้อแบคทีเรีย ''[[Treponema pallidum]]''<ref name=CDC2015Tx>{{cite web|title=Syphilis|url=https://www.cdc.gov/std/tg2015/syphilis.htm|website=CDC|accessdate=3 February 2016|date=June 4, 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160221200405/http://www.cdc.gov/std/tg2015/syphilis.htm|archivedate=21 February 2016|df=dmy-all}}</ref> ผู้ป่วยอาจมีอาการได้หลายอย่างขึ้นกับระยะที่เป็น (ระยะแรก ระยะที่สอง ระยะแฝง และระยะที่สาม)<ref name=CDC2015Fact/> ระยะแรกผู้ป่วยมักมี[[แผลริมแข็ง]] ซึ่งจะไม่เจ็บ แต่อาจมี[[แผล]]เจ็บขึ้นต่างหากได้<ref name=CDC2015Fact/> ระยะที่สองมักมี[[ผื่น]]ขึ้นทั่วตัว มักพบที่ฝ่ามือและฝ่าเท้า<ref name=CDC2015Fact/> อาจมีแผลเจ็บในปากหรือในช่องคลอดได้<ref name=CDC2015Fact/> บางครั้งอาจเรียกว่า "ระยะออกดอก"<ref name=สารานุกรมไทยเยาวชน>สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ 10 / เรื่องที่ 2 โรคติดต่อและโรคเขตร้อน / โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์. [http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=10&chap=2&page=t10-2-infodetail15.html เข้าถึงเมื่อ] 13 ธันวาคม พ.ศ. 2560</ref> ระยะแฝงอาจไม่มีอาการใดๆ ได้นานหลายปี<ref name=CDC2015Fact/> และระยะที่สามจะมีก้อนเนื้อ[[กัมมา]] และอาการทางระบบประสาทหรือหัวใจได้<ref name=Kent08>{{cite journal |vauthors=Kent ME, Romanelli F |title=Reexamining syphilis: an update on epidemiology, clinical manifestations, and management |journal=Annals of Pharmacotherapy |volume=42 |issue=2 |pages=226–36 |date=February 2008 |pmid=18212261 |doi=10.1345/aph.1K086 |url=}}</ref> บางครั้งโรคนี้ถูกเรียกว่าเป็น[[นักเลียนแบบผู้ยิ่งใหญ่]] เนื่องจากทำให้มีอาการได้หลากหลาย คล้ายคลึงกับโรคอื่น ๆ หลายโรค<ref name=CDC2015Fact>{{cite web|title=Syphilis - CDC Fact Sheet (Detailed)|url=https://www.cdc.gov/std/syphilis/stdfact-syphilis-detailed.htm|website=CDC|accessdate=3 February 2016|date=November 2, 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160206003059/http://www.cdc.gov/std/syphilis/stdfact-syphilis-detailed.htm|archivedate=6 February 2016|df=dmy-all}}</ref><ref name=Kent08/>
ซิฟิลิสติดต่อผ่านทางเพศสัมพันธ์เป็นหลัก<ref name=CDC2015Fact/> นอกจากนี้ยังอาจติดจากมารดาไปยังทารกได้ทั้งในระยะตั้งครรภ์และระยะคลอด ทำให้ทารกป่วยจากโรค[[ซิฟิลิสแต่กำเนิด]]ได้<ref name=CDC2015Fact/><ref name=Wood09>{{cite journal |author=Woods CR|title=Congenital syphilis-persisting pestilence|journal=Pediatr. Infect. Dis. J. |volume=28 |issue=6 |pages=536–7 |date=June 2009 |pmid=19483520|doi=10.1097/INF.0b013e3181ac8a69 |url=}}</ref> เชื้อ ''T. pallidum'' มีสปีชีส์ย่อยหลายชนิด ซึ่งทำให้เกิดโรคต่างๆ กันไป โดยสปีชีส์ย่อย ''pallidum'' ทำให้เกิดโรคซิฟิลิส, ''pertenue'' ทำให้เกิดโรค[[คุดทะราด]] (yaws), ''carateum'' ทำให้เกิดโรค[[พินตา]] (pinta) และ ''endemicum'' ทำให้เกิด[[โรคเบเจล]] (bejel)<ref name=Kent08/> การวินิจฉัยมักต้องอาศัยอาการและ[[วิทยาเซรุ่ม|การตรวจเลือด]] ซึ่งสามารถตรวจพบเชื้อนี้ได้ผ่าน[[Dark-field microscopy|การตรวจกล้องจุลทรรศน์แบบฉากมืด]]<ref name=CDC2015Fact/> [[Centers for Disease Control and Prevention|ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคติดต่อ]]ของสหรัฐอเมริกาแนะนำให้หญิงตั้งครรภ์ทุกรายได้รับการตรวจหาการติดเชื้อซิฟิลิสเป็นส่วนหนึ่งของการตรวจฝากครรภ์<ref name=CDC2015Fact/> รวมถึงในประเทศไทยด้วย<ref name=ซิฟิลิสแต่กำเนิด2558>สำนักโรคเอดส์ วัณโรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, แนวทางระดับชาติเรื่องการกำจัดโรคซิฟิลิสแต่กำเนิดในประเทศไทย พ.ศ. 2558. http://e-library-aidssti.ddc.moph.go.th/books/detail/347 เข้าถึงเมื่อ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2560</ref>
สามารถลดโอกาสการติดเชื้อซิฟิลิสจากการมีเพศสัมพันธ์ได้ด้วยการใช้[[ถุงยางอนามัย]]<ref name=CDC2015Fact/> การรักษาสามารถทำได้โดยใช้[[ยาปฏิชีวนะ]]<ref name=CDC2015Tx/> ซึ่งได้ผลเป็นอย่างดี ยาที่แนะนำให้ใช้คือ[[Benzathine benzylpenicillin|ยาเพนนิซิลลินชนิดเบนซาทีน]]โดย[[Intramuscular injection|ฉีดเข้าชั้นกล้ามเนื้อ]]<ref name=CDC2015Tx/> ในกรณีที่[[แพ้ยา]]เพนิซิลลินอาจใช้[[ดอกซีซัยคลิน]]หรือ[[เตตราซัยคลิน]]แทนได้<ref name=CDC2015Tx/> กรณีผู้ป่วย[[Neurosyphilis|ซิฟิลิสเข้าระบบประสาท]]แนะนำให้ใช้[[เบนซิลเพนิซิลลิน]]ชนิด[[ฉีดเข้าหลอดเลือดดำ]] หรือใช้[[เซฟไตรอะโซน]]แทน<ref name=CDC2015Tx/> ระหว่างการรักษาผู้ป่วยมักมีไข้ ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ เรียกปฏิกิริยาเหล่านี้ว่า[[Jarisch–Herxheimer reaction|ปฏิกิริยาแบบจาริค-เฮิร์กซ์ไฮเมอร์]]<ref name=CDC2015Tx/>
ข้อมูลปี พ.ศ. 2558 พบว่าทั่วโลกมีผู้ติดเชื้อซิฟิลิสราว 45.4 ล้านคน<ref name=GBD2015Pre>{{cite journal|last1=GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence|first1=Collaborators.|title=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015.|journal=Lancet|date=8 October 2016|volume=388|issue=10053|pages=1545–1602|pmid=27733282}}</ref> และเป็นผู้ติดเชื้อรายใหม่ 6 ล้านคน<ref name=New2015>{{cite journal |last1=Newman|first1=L|last2=Rowley|first2=J|last3=Vander Hoorn|first3=S|last4=Wijesooriya|first4=NS|last5=Unemo|first5=M|last6=Low|first6=N|last7=Stevens|first7=G|last8=Gottlieb|first8=S|last9=Kiarie|first9=J|last10=Temmerman|first10=M|title=Global Estimates of the Prevalence and Incidence of Four Curable Sexually Transmitted Infections in 2012 Based on Systematic Review and Global Reporting.|journal=PLOS ONE|date=2015|volume=10|issue=12|pages=e0143304|pmid=26646541|doi=10.1371/journal.pone.0143304|pmc=4672879}}</ref> ในปี พ.ศ. 2559 มีผู้เสียชีวิตจากซิฟิลิส 107,000 คน ซึ่งลดลงจากสถิติปี พ.ศ. 2533 ที่เคยสูงถึง 202,000 คน<ref name=Loz2012>{{cite journal |last=Lozano|first=R|title=Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010.|journal=Lancet|date=15 December 2012|volume=380|issue=9859|pages=2095–128|pmid=23245604|doi=10.1016/S0140-6736(12)61728-0|hdl=10536/DRO/DU:30050819}}</ref><ref name=GBD2015Death>{{cite journal|last1=GBD 2015 Mortality and Causes of Death|first1=Collaborators.|title=Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015.|journal=Lancet|date=8 October 2016|volume=388|issue=10053|pages=1459–1544|pmid=27733281}}</ref> จำนวนผู้ป่วยเคยลดลงจากเดิมมากในช่วงคริสตทศวรรษ 1940 เมื่อมีการค้นพบยาเพนิซิลลิน แต่หลังจากเข้ายุค 20s ซึ่งมีการระบาดของ[[เอชไอวี]] จำนวนผู้ติดเชื้อก็เริ่มกลับเพิ่มสูงขึ้น<ref name=Kent08/><ref name=Music08>{{cite journal |last=Franzen|first=C|title=Syphilis in composers and musicians--Mozart, Beethoven, Paganini, Schubert, Schumann, Smetana|journal= [[European Journal of Clinical Microbiology & Infectious Diseases]] |date=December 2008|volume=27|issue=12|pages=1151–7|pmid=18592279|doi=10.1007/s10096-008-0571-x}}</ref> เชื่อกันว่าส่วนหนึ่งเป็นผลจากการเพิ่มขึ้นของ[[Promiscuity|การสำส่อนทางเพศ]] [[การค้าประเวณี]] การใช้ถุงยางอนามัยที่ลดลง การมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ปลอดภัยของกลุ่ม[[ชายที่เพศสัมพันธ์กับชาย]]<ref name="Coffin2010">{{cite journal |last1=Coffin |first1=L. S. |last2=Newberry |first2=A. |last3=Hagan |first3=H. |last4=Cleland |first4=C. M. |last5=Des Jarlais |first5=D. C. |last6=Perlman |first6=D. C. |title=Syphilis in Drug Users in Low and Middle Income Countries |journal=The International journal on drug policy |date=January 2010 |volume=21 |issue=1 |pages=20–7 |pmid=19361976 |doi=10.1016/j.drugpo.2009.02.008 |pmc=2790553}}</ref><ref name="Gao2009">{{cite journal |last=Gao|first=L|author2=Zhang, L |author3=Jin, Q |title=Meta-analysis: prevalence of HIV infection and syphilis among MSM in China|journal=Sexually transmitted infections|date=September 2009|volume=85|issue=5|pages=354–8|pmid=19351623|doi=10.1136/sti.2008.034702}}</ref><ref name="Karp2009">{{cite journal |last=Karp|first=G|author2=Schlaeffer, F |author3=Jotkowitz, A |author4=Riesenberg, K |title=Syphilis and HIV co-infection|journal=European Journal of Internal Medicine|date=January 2009|volume=20|issue=1|pages=9–13|pmid=19237085|doi=10.1016/j.ejim.2008.04.002}}</ref> พ.ศ. 2558 [[คิวบา]]เป็นประเทศแรกที่ประสบความสำเร็จในการกำจัดการส่งผ่านเชื้อซิฟิลิสจากแม่สู่ลูกได้สำเร็จ<ref name=WHOCUba2015>{{cite web|url= http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2015/mtct-hiv-cuba/en/|title= WHO validates elimination of mother-to-child transmission of HIV and syphilis in Cuba|publisher= [[WHO]]|date= 30 June 2015|accessdate= 30 August 2015|deadurl= no|archiveurl= https://web.archive.org/web/20150904154356/http://who.int/mediacentre/news/releases/2015/mtct-hiv-cuba/en/|archivedate= 4 September 2015|df= dmy-all}}</ref> ในประเทศไทยพบว่าข้อมูล พ.ศ. 2556 มีจำนวนผู้ป่วยซิฟิลิส 3.67 ต่อประชากรแสนคน<ref name=แนวทาง2558>สำนักโรคเอดส์ วัณโรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, แนวทางการดูแลรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ พ.ศ. 2558. http://e-library-aidssti.ddc.moph.go.th/books/detail/323 เข้าถึงเมื่อ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2560</ref>
== การป้องกัน ==
วิธีการป้องกันโรคซิฟิลิสที่ง่ายที่สุดคือการสวม[[ถุงยางอนามัย]]ทุกครั้งเวลาที่มี[[เพศสัมพันธ์]]กับบุคคลอื่น เพื่อเป็นการป้องกันโรค ไม่ควรเปลี่ยนคู่นอนบ่อย หากเป็นคู่รักใหม่ควรพาไปตรวจเลือดก่อนการมีเพศสัมพันธ์หรือแต่งงาน เพราะหากพบโรคจะได้รักษาได้ทันเวลา นอกจากนี้หากสงสัยว่าเป็นโรคซิฟิลิส ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
|
