ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อำเภอคุระบุรี"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 16:
| คำขวัญ =ตาชัย สิมิลัน สวรรค์เกาะสุรินทร์ วิถีถิ่นมอแกน ดินแดนเกาะพระทอง ชื่อก้องพลับพลึงธาร แตงโมหวานคุระบุรี คนดีศรีพังงา
}}
'''คุระบุรี''' ตั้งอยู่ใน[[จังหวัดพังงา]] เดิมเป็นตัวเมืองเก่าของอำเภอตะกั่วป่า จัดตั้งจากการที่ย้ายตัวอำเภอตะกั่วป่าไปที่ตำบลตลาดใหญ่ และเปลี่ยนชื่ออำเภอเมืองเก่า ให้มีฐานะเป็น "'''อำเภอเกาะคอเขา'''"<ref name=":4" /> และเปลี่ยนชื่อเป็น '''อำเภอปากน้ำ'''<ref name=":0">{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=30|issue=0 ง|pages=2574|title=แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอเกาะคอเขาเป็นอำเภอปากน้ำ|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/2574_1.PDF|date=February 1, 1913|language=}}</ref> และกลับมาใช้ชื่ออำเภอเกาะคอเขาดังเดิม ก่อนที่จะยุบลงเป็น '''กิ่งอำเภอเกาะคอเขา'''<ref name=":1">{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=55|issue=0 ง|pages=1840-1842|title=ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยุบรวมอำเภอ และยุบอำเภอลงเป็นกิ่งอำเภอ|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2481/D/1840.PDF|date=August 29, 1938|language=}}</ref> และเปลี่ยนชื่อกิ่งอำเภอใหม่ในชื่อ "'''กิ่งอำเภอคุระบุรี'''"<ref name=":2">{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=85|issue=98 ก|pages=774-777|title=พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่อกิ่งอำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๕๑๑|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2511/A/098/774.PDF|date=October 29, 1968|language=}}</ref> และยกฐานะเป็น'''อำเภอคุระบุรี'''<ref name=":3">{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=92|issue=166 ก|pages=(ฉบับพิเศษ) 1-4|title=พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอแวงน้อย อำเภอป่าแดด อำเภอเรณูนคร อำเภอคูเมือง อำเภอคุระบุรี อำเภอแม่ลาน้อย อำเภอเสริมงาม อำเภอไพรบึง และอำเภหนองโดน พ.ศ. ๒๕๑๘|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2518/A/166/1.PDF|date=August 21, 1975|language=}}</ref> ในเวลาต่อมา
== ประวัติ ==
ท้องที่อำเภอคุระบุรี มีหลักฐานทางโบราณคดีหลายอย่างที่พบในบริเวณอําเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา เช่น ลูกปัด เครื่องปั้นดินเผากังไสจากจีน และโบราณสถานที่ชาวบ้านขุดพบ พอจะบ่งบอกได้ว่าบริเวณนี้เป็นชุมชนโบราณที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาพร้อม ๆ กับเมืองตะโกลา ที่บ้านทุ่งตึก ตําบลเกาะคอเขา อําเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา และคงจะร้างไปพร้อม ๆ กัน และจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้ระบุอย่างชัดเจนว่าในสมัยธนบุรี พระเจ้าตาก สินได้โปรดเกล้า ฯ ให้เจ้าพระยาอินทวงษา เป็นผู้สําเร็จราชการหัวเมืองชายฝั่งทะเล ตะวันตกทั้ง 8 หัวเมือง ซึ่งประกอบด้วย เมืองถลาง เมืองตะกั่วป่า เมืองตะกั่วทุ่ง เมืองภูเก็จ เมืองพังงา เมืองเกาะระ เมืองคุระ และเมืองคุรอด ปัจจุบันอยู่ในอําเภอคุระบุรีทั้งสิ้น ถึงแม้ว่าเมืองเหล่านี้จะเป็นเมืองเล็ก ๆ ในสมัยก่อนนั้น แต่ก็ถือว่าเป็นชุมชนที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาก่อนแล้ว และเมืองเหล่านี้ก็มีมาจนกระทั่งถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
ทางด้านการเมืองการปกครองนั้น คุระบุรีเป็นดินแดนที่อยู่ในความปกครองของตะกั่วป่าตลอดมา สําหรับอําเภอคุระบุรีเกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 กล่าวคือ ในปี พ.ศ. 2441 ได้ทรงประกาศพระราชบัญญัติลักษณะการปกครองท้องที่ โดยจัดระเบียบการปกครองท้องที่ออกเป็นจังหวัด อําเภอ และตําบล ฯลฯ จึงได้มีการจัดตั้งที่ว่าการอําเภอขึ้นที่บ้านโคกยาง (ปัจจุบันอยู่ในหมู่ที่ 4 ตําบลบางวัน อําเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา) เรียกชื่อว่า อําเภอโคกยาง ขึ้นกับเมืองตะกั่วป่า จังหวัดตะกั่วป่า ในปี พ.ศ. 2444 เมืองตะกั่วป่าทรุดโทรมลงอย่างมาก จึงได้ย้ายที่ตั้งเมืองตะกั่วป่าจากตําบลตลาดเหนือ (ปัจจุบันคือตลาดเก่า ถนนอุดมธารา เขตเทศบาลเมืองตะกั่วป่า จังหวัดพังงา) ไปตั้งใหม่ที่เกาะคอเขา (ปัจจุบันคือบ้านเมืองใหม่ หมู่ที่ 1 ตําบลเกาะคอเขา อําเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา) เรียกว่า เมืองใหม่ ได้ก่อสร้างที่ทําการและบ้านพักข้าราชการขึ้น พร้อมทั้งให้ย้ายที่ว่าการอําเภอโคกยางที่บ้านโคกยางมารวมกับเมืองใหม่ที่เกาะคอเขา (ลักษณะเป็นอําเภอเมืองในปัจจุบัน) แต่เมืองตะกั่วป่าที่เกาะคอเขาไม่ได้เจริญรุ่งเรืองขึ้นตามที่คาดคิด ดังนั้นในปี 2456 จึงต้องย้ายเมืองตะกั่วป่า เมืองใหม่ที่เกาะคอเขา ไปตั้งใหม่ที่บ้านย่านยาว (ที่ว่าการอําเภอตะกั่วป่าในปัจจุบัน) ส่วนเมืองตะกั่วป่า หรือเมืองใหม่ที่เกาะคอเขานั้นให้ลดฐานะลงเป็นอําเภอเกาะคอเขา ขึ้นกับจังหวัดตะกั่วป่าที่ย่านยาว จนกระทั่ง พ.ศ. 2481 อําเภอเกาะคอเขาที่เมืองใหม่ ถูกลดฐานะลงอีกเป็น กิ่งอําเภอเกาะคอเขา ให้ขึ้นอยู่ในความปกครองของอําเภอตะกั่วป่า
ต่อมาได้มีการตัดถนนทางหลวงหมายเลข 4 ถนนเพชรเกษม ทําให้การคมนาคมทางบกสะดวกมากยิ่งขึ้น จึงให้ย้ายที่ทําการกิ่งอําเภอเกาะคอเขาขึ้นมาตั้งที่ริมถนนเพชรเกษม ตรงบริเวณบ้านนางย่อน หมู่ที่ 2 ตําบลคุระ (ปัจจุบันเป็นหมู่ที่ 1 ตําบลคุระ อําเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา) ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2508 ยังคงเรียกกิ่งอําเภอเกาะคอเขา จนกระทั่งวันที่ 29 ตุลาคม 2511 ได้ออกพระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่อกิ่งอําเภอเกาะคอเขา เป็นกิ่งอําเภอคุระบุรี ยังคงขึ้นอยู่กับอําเภอตะกั่วป่า ต่อมาในวันที่ 21 สิงหาคม 2518 ออกพระราชกฤษฎีกา ยกฐานะกิ่งอําเภอคุระบุรี เป็นอําเภอคุระบุรี จนกระทั่งทุกวันนี้<ref>{{cite web|last=|first=|date=|title=ประวัติความเป็นมาของอำเภอคุระบุรี - อ.วิมล โสภารัตน์|url=http://www.kuapa.com/documents/AmphurKuraburiHistory.pdf|url-status=live|archive-url=|archive-date=|accessdate=November 15, 2020|website=}}</ref>
* วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2456 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอเกาะคอเขา เป็น '''อำเภอปากน้ำ'''<ref name=":0" />
* วันที่ 28 กันยายน 2456 ย้ายศาลากลางเมืองตะกั่วป่า จากตำบลเกาะคอเขา อำเภอเมืองเก่า ไปตั้งที่ตำบลย่านยาว อำเภอตลาดใหญ่ ยกอำเภอตลาดใหญ่ ขึ้นเป็น อำเภอเมือง และเปลี่ยนนามอำเภอเมืองเก่า เป็น '''อำเภอเกาะคอเขา'''<ref name=":4">{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=30|issue=0 ง|pages=1380-1381|title=แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนนามอำเภอเมือง ๆ เก่า เมืองตะกั่วป่า เป็น อำเภอเกาะคอเฃา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/1380.PDF|date=September 28, 1913|language=}}</ref> จังหวัดตะกั่วป่า
* วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอปากน้ำ เป็น '''อำเภอเกาะคอเขา<ref name=":032">ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2460/A/40.PDF ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ] เล่ม 34 หน้า 65 วันที่ 29 เมษายน 2460</ref>'''
* วันที่ 25 ธันวาคม 2464 มีฐานะเป็น "อำเภอเกาะคอเขา" จังหวัดพังงา มีเขตการปกครองรวม 5 ตำบล ได้แก่ ตำบลเกาะคอเขา ตำบลบางครั่ง ตำบลคุระ ตำบลไร่ช่อง และตำบลบางวัน<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=38|issue=0 ก|pages=519-530|title=ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ [ในท้องที่มณฑลภูเก็ต]|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/A/519.PDF|date=December 25, 1921|language=}}</ref>
* วันที่ 3 ธันวาคม 2465 ตั้งตำบลเกาะพระทอง และตั้งตำบลคุรอด<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=39|issue=0 ก|pages=521|title=ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พุทธศักราช ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลภูเก็ต|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2465/A/381.PDF|date=December 3, 1922|language=}}</ref>
* วันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2474 ยุบจังหวัดตะกั่วป่า รวมเข้ากับจังหวัดพังงา<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=48|issue=0 ก|pages=576-578|title=พระบรมราชโองการ ประกาศ ยุบรวมท้องที่บางมณฑลและบางจังหวัด|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2474/A/576.PDF|date=February 21, 1931|language=}}</ref> ทำให้ท้องที่อำเภอเกาะคอเขา โอนมาขึ้นกับจังหวัดพังงา
* วันที่ 29 สิงหาคม 2481 ยุบอำเภอเกาะคอเขา ลงเป็น '''กิ่งอำเภอเกาะคอเขา'''<ref name=":1" /> ให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอตะกั่วป่า และโอนพื้นที่หมู่ 1,2 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางวัน อำเภอเกาะคอเขา ไปขึ้นกับตำบลโคกเคียน อำเภอตะกั่วป่า กับโอนพื้นที่หมู่ 1,2 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางครั่ง อำเภอเกาะคอเขา ไปขึ้นกับตำบลบางวัน และยุบตำบลบางครั่ง<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=55|issue=0 ง|pages=1870-1871|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลและอำเภอในจังหวัดพังงา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2481/D/1870.PDF|date=August 29, 1938|language=}}</ref>
* วันที่ 26 ธันวาคม 2481 ยุบตำบลไร่ช่อง เข้ากับตำบลคุระ และขนานนามว่า ตำบลคุระ<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=55|issue=0 ง|pages=3242-3243|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดพังงา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2481/D/3242.PDF|date=December 26, 1938|language=}}</ref>
* วันที่ 8 ธันวาคม 2507 ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอเกาะคอเขา จากตำบลเกาะคอเขา มาตั้งที่บ้านนางย่อน ตำบลคุระ<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=81|issue=116 ง|pages=2935|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอเกาะคอเขา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2507/D/116/2935.PDF|date=December 8, 1964|language=}}</ref>
* วันที่ 29 ตุลาคม 2511 เปลี่ยนแปลงชื่อกิ่งอำเภอเกาะคอเขา อำเภอตะกั่วป่า เป็น '''กิ่งอำเภอคุระบุรี'''<ref name=":2" /> อำเภอตะกั่วป่า
* วันที่ 29 พฤษภาคม 2516 จัดตั้งสุขาภิบาลคุระบุรี ในท้องที่บางส่วนของตำบลคุระ<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=90|issue=59 ง|pages=1635-1637|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลคุระบุรี กิ่งอำเภอคุระบุรี อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2516/D/059/1635.PDF|date=May 29, 1973|language=}}</ref>
* วันที่ 21 สิงหาคม 2518 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอคุระบุรี อำเภอตะกั่วป่า เป็น '''อำเภอคุระบุรี'''<ref name=":3" />
* วันที่ 11 ธันวาคม 2529 ตั้งตำบลแม่นางขาว แยกออกจากตำบลคุระ<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=103|issue=218 ง|pages=6075-6078|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2529/D/218/6075.PDF|date=December 11, 1986|language=}}</ref>
* วันที่ 30 ธันวาคม 2531 โอนพื้นที่ตำบลเกาะคอเขา อำเภอคุระบุรี ไปขึ้นกับอำเภอตะกั่วป่า<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=105|issue=239 ก|pages=(ฉบับพิเศษ) 13-15|title=พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคุระบุรีกับอำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา พ.ศ. ๒๕๓๑|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2531/A/239/13.PDF|date=December 30, 1988|language=}}</ref>
* วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลคุระบุรี เป็นเทศบาลตำบลคุระบุรี<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=116|issue=9 ก|pages=1-4|title=พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2542/A/009/1.PDF|date=February 24, 1999|language=}}</ref> ด้วยผลของกฎหมาย
* วันที่ 24 มกราคม 2545 กำหนดเขตตำบลคุระ ให้มีการปกครองทั้งหมด 10 หมู่บ้าน และกำหนดให้มีอาณาเขตที่ถูกต้องแม่นยำ<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=119|issue=8 ง|pages=5-8|title=ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/00041088.PDF|date=January 24, 2002|language=}}</ref>
== ที่ตั้งและอาณาเขต ==
เส้น 55 ⟶ 79:
* http://www.phangnga.go.th/district/kuraburi.htm
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
{{จังหวัด/พังงา}}
| |||