ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ปัจจัยการผลิต"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
潘国豪 (คุย | ส่วนร่วม)
สร้างบทความใหม่ทั้งหมด
 
Horus (คุย | ส่วนร่วม)
บรรทัด 6:
ปัจจัยการผลิตแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ [[เครื่องมือทางแรงงาน]] (เครื่องมือ [[โรงงาน]] [[โครงสร้างพื้นฐาน]] ฯลฯ) และ[[วัตถุทางแรงงาน]] ([[ทรัพยากรธรรมชาติ]]และ[[วัตถุดิบ]]) กระบวนการผลิตจึงเป็นการแปรรูปวัตถุทางแรงงานโดยใช้เครื่องมือทางแรงงานในการดำเนินงาน กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ แรงงานมีกิจกรรมที่ต้องลงมือกระทำต่อปัจจัยการผลิตเพื่อผลิตสินค้า<ref>Michael Evans, ''Karl Marx'', London, England, 1975. Part II, Chap. 2, sect. a; p. 63.</ref> ในยุค[[สังคมเกษตรกรรม|สังคมเกษตร]] ปัจจัยการผลิตที่เป็นหัวใจสำคัญคือพลั่วและดิน ในยุค[[สังคมอุตสาหกรรม|สังคมอุตสาหการ]] ปัจจัยการผลิตกลายสภาพเป็นปัจจัยการผลิตทางสังคมที่รวมถึงเหมืองแร่และโรงงาน ในยุค[[เศรษฐกิจแห่งความรู้]] คอมพิวเตอร์และโครงข่ายคอมพิวเตอร์นับเป็นปัจจัยการผลิต นอกจากนี้ความหมายโดยกว้างของ “ปัจจัยการผลิต” ยังรวมถึง “ปัจจัยการกระจายตัว” ด้วย เช่นร้านค้า อินเตอร์เน็ต และทางรถไฟ ([[ทุนสาธารณะ|ทุนโครงสร้างพื้นฐาน]])<ref>Flower, B. O. ''The Arena'', Volume 37. The Arena Pub. Co, originally from Princeton University. p. 9</ref>
 
== ลัทธิมากซ์ และทฤษฎีชนชั้นของมาร์กซิสต์แบบมากซ์ ==
{{มาร์กซิสม์}}
การวิเคราะห์ปัจจัยการผลิตด้านความซับซ้อนของเทคโนโลยี และในแง่กรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิตนั้น ถือเป็นหัวใจสำคัญของกรอบทฤษฎี[[ลัทธิมากซ์|มาร์กซิสต์ลัทธิมากซ์]]เรื่องวัตถุนิยมประวัติศาสตร์ และ[[เศรษฐศาสตร์สำนักมาคส์]]
 
งานเขียนของมากซ์ ตลอดจนพัฒนาการของทฤษฎีมาร์กซิสต์ลัทธิมากซ์ในระยะหลัง อธิบายว่าวิวัฒนาการด้าน[[เศรษฐศาสตร์สังคม|เศรษฐกิจและสังคม]]นั้น เป็นไปตาม[[ความเจริญก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี]]ในปัจจัยการผลิต เมื่อเทคโนโลยีก้าวหน้าขึ้น และทำให้สมรรถภาพทางการผลิตเพิ่มขึ้น จะทำให้รูปแบบ[[ความสัมพันธ์ทางสังคม]]ที่ปรากฏ ณ เวลานั้นกลายเป็นสิ่งที่ฟุ่มเฟือยและไม่มีความจำเป็นอีกต่อไป และก่อให้เกิดความขัดแย้งระหว่างระดับของเทคโนโลยีในปัจจัยการผลิตในด้านหนึ่ง กับการระเบียบทาง[[เศรษฐกิจ]]และ[[ระเบียบทางสังคม|สังคม]]ในอีกด้านหนึ่ง ความขัดแย้งนี้ปรากฏเป็นที่ประจักษ์ในรูปของ[[ความขัดแย้งทางชนชั้น]] ซึ่งก่อตัวขึ้นจนถึงจุดที่วิถีการผลิต ณ เวลานั้นไม่มีเสถียรภาพ อันจะทำให้ถึงจุดที่ล่มสลาย หรือถูกโค่นล้มด้วย[[การปฏิวัติทางสังคม]] อย่างใดอย่างหนึ่ง ความขัดแย้งเหล่านี้จะคลี่คลายโดยการกำเนิดของวิถีการผลิตแบบใหม่ ซึ่งมีรากฐานของความสัมพันธ์ทางสังคมที่แตกต่างจากเดิม โดยเฉพาะการมีรูปแบบกรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิตที่ต่างจากเดิมอย่างมีนัยยะสำคัญ<ref>[https://www.marxists.org/glossary/terms/m/o.htm#mode-production Mode of Production]. Marxism.org</ref>
 
กรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิตและอำนาจควบคุมเหนือ[[ผลิตผลส่วนเกิน]] ซึ่งได้จากการผลิตนั้น เป็นปัจจัยพื้นฐานในการกำหนด[[วิถีการผลิต]]ในรูปแบบต่าง ๆ เช่นทุนนิยมมีนิยามว่ากรรมสิทธิ์และอำนาจควบคุมในปัจจัยการผลิตเป็นของเอกชน ซึ่งผลิตผลส่วนเกินเป็นที่มาของ[[รายได้ค้างรับ]]ของผู้เป็นเจ้าของ ในขณะที่[[สังคมนิยม]]มีนิยามว่ากรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิตเป็นของ[[กรรมสิทธิ์สังคม|สังคม]] ดังนั้นผลิตผลส่วนเกินจะเกิดการทวีตัวและกลับคืนสู่สังคมส่วนใหญ่
บรรทัด 17:
ทฤษฎีชนชั้นของมาร์กซ์ ได้นิยามชนชั้นในเชิงความสัมพันธ์ต่อกรรมสิทธิ์และอำนาจควบคุมเหนือปัจจัยการผลิต เช่นในกรณีสังคมทุนนิยม [[ชนชั้นกระฎุมพี]] หรือชนชั้นนายทุน คือชนชั้นผู้เป็นเจ้าของปัจจัยการผลิต และเก็บเกี่ยวรายได้ที่มิได้มาจากการออกแรงทำงานโดยตรงจากกิจกรรมการผลิตเหล่านั้น ในขณะที่[[ชนกรรมาชีพ|ชนชั้นกรรมาชีพ]] หรือ[[ชนชั้นแรงงาน]]ผู้เป็นประชากรส่วนใหญ่ ไม่อาจเข้าถึงปัจจัยการผลิตดังกล่าว จึงถูกชักนำให้ต้องขาย[[พลังแรงงาน|กำลังแรงงาน]]ของตนเพื่อให้ได้มาซึ่งค่าแรง หรือเงินเดือน เพื่อให้ตนสามารถเข้าถึงสินค้าและบริการต่าง ๆ อันเป็นปัจจัยที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต<ref>Ishiyama, Breuning, John, Marijke (October 22, 2010). ''21st Century Political Science: A Reference Handbook''. SAGE Publications, Inc. For Marx, class was defined by an individual’s relationship to the means of production...Class is determined by the extent to which people own most, some, or little of the means of production, or by their relationship to the means of production. It is generally conflict over control or access to the means of production that drives history.</ref>
 
จากคำถามที่ว่าเหตุใด[[สังคม|สังคมมนุษย์]]จึงมีชนชั้นปรากฏขึ้นตั้งแต่แรกนั้น คาร์ล มากซ์ ให้ข้ออธิบายเชิงวิทยาศาสตร์และ[[วัตถุนิยมประวัติศาสตร์|ประวัติศาสตร์]]ว่า กำเนิดของชนชั้นมาจากกรรมสิทธิ์ในปัจจัยการผลิตที่ฝังตัวอยู่ใน[[วิถีทางวัฒนธรรม]] อรรถาธิบายนี้แตกต่างเป็นอย่างยิ่งเมื่อเทียบกับข้ออธิบายอื่นที่ว่า ชนชั้นเกิดจาก “ความสามารถที่ต่างกัน” ระหว่างกลุ่มชน หรือศาสนา หรือสังกัดทางการเมือง นอกจากนี้อรรถาธิบายของมาร์กซ์ข้อนี้ มีความสอดคล้องต้องกันในทฤษฎีส่วนใหญ่ของมาร์กซิสต์ลัทธิมากซ์ ที่กล่าวว่าการเมืองและศาสนานั้น เป็นเพียงผลพลอย ([[โครงสร้างส่วนบนและโครงสร้างส่วนล่าง|โครงสร้างส่วนบน]]) ได้จากรากฐานความเป็นจริงทางเศรษฐกิจของมนุษย์<ref>[http://www.marx2mao.com/M&E/SUS80.html Frederick Engels: Socialism: Utopian and Scientific Chapter III Historical Materialism]. Marx2mao.com. p. 74</ref>
 
== บรรญัติศัพท์ที่เกี่ยวข้อง ==