ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าทิพเกสร"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
แอนเดอร์สัน (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
|||
บรรทัด 13:
| birth_date = พ.ศ. 2384
| birth_place =
| death_style =
| death_date = 25 มิถุนายน พ.ศ. 2427<ref name="วรชาติ"/> (43 ปี)
| death_place =
| spouse-type = {{Nowrap|พระสวามี}}
บรรทัด 46:
ในช่วงที่เจ้าเทพไกรสรทรงประชวร ช่วงนั้นได้มีการพิจารณาการผูกขาดต้มเหล้าของชาวจีน เจ้าอุบลวรรณาพระขนิษฐาจึงใช้โอกาสนี้จัดการเข้าทรง โดยรับเป็น "ม้าขี่" หรือร่างทรง เมื่อวิญญาณที่มาเข้าร่างทรงได้แสดงความไม่พอใจอย่างมากที่จะอนุญาตให้คนจีนผูกขาดการต้มเหล้า ทั้งยังได้ขู่สำทับด้วยว่า หากมีการอนุญาตจะเกิดเหตุใหญ่ร้ายแรงกว่านี้ และการที่เจ้าเทพไกรสรเจ็บป่วยครั้งนี้เป็นเพียงการสั่งสอนเท่านั้น ภายหลังจึงได้มีการล้มเลิกการผูกขาดการต้มเหล้าไป<ref name="วรรณา"/><ref name="วัณณา">{{cite web |url=http://www.chiangmai-thailand.net/Lanna%20people%20in%20history/Ubolwanna/Ubolwanna.html|title=บุคคลสำคัญ: เจ้าอุบลวรรณา|author= |date=|work= |publisher=เชียงใหม่ไทยแลนด์ดอตคอม|accessdate=15 มีนาคม 2556}}</ref><ref name="อุบล">[http://lib.payap.ac.th/webin/ntic/Homepage/webdocument/person/a000018.pdf เจ้าอุบลวรรณา]</ref>
เจ้าเทพไกรสรถึง
== พระกรณียกิจ ==
เจ้าเทพไกรสร
ดร. แดเนียล แมคกิลวารี หัวหน้าคณะมิชชันนารีชาวอเมริกัน ซึ่งได้เข้ามาเผยแพร่คริสต์ศาสนาในปลายสมัยพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ได้บันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับการสนทนากับเจ้าเทพไกรสร ความว่า "ท่านเป็นพระชายาองค์เดียวของเจ้าหลวงอินทนนท์ ผู้ครองนครเชียงใหม่ โดยกำเนิดท่านมีฐานันดรศักดิ์ที่สูงกว่าเจ้าหลวง และท่านก็ทรงคุณสมบัติเหมาะสมกับตำแหน่งอันสูงส่งที่ท่านดำรงอยู่ในขณะนี้ทุกประการ ทั้งยังเป็นผู้มีปฏิภาณเฉียบแหลม และตั้งใจมั่นคง ซึ่งเป็นเหตุให้พระสวามีของท่านคือ เจ้าหลวงองค์ใหม่ หลีกเลี่ยงความบกพร่องและความผิดพลาดได้เป็นอันมาก… ในการสนทนาระหว่างข้าพเจ้ากับเจ้าหญิงนั้น เรามักจะวกมาถึงเรื่องศาสนาเกือบตลอดเวลา แต่ข้าพเจ้า รู้สึกว่าเจ้าหญิงมีความประสงค์จะเอาชนะในการโต้ตอบเรื่องศาสนานี้มากกว่าจะค้นเอาความจริง ท่านมีไหวพริบเหมือนหมอความ คอยจับคำพูดที่หละหลวม และด้วยสติปัญญาอันเฉียบแหลมของท่าน ทำให้ท่านเป็นนักโต้คารมที่มีอารมณ์ครื้นเครง"<ref name="แหลม"/> และ "...อิทธิพลของสตรีในทางวิเทโศบายต่าง ๆ จงเพิ่มทวีขึ้นอย่างมากมายมาตั้งแต่ครั้งเจ้าหลวงองค์ก่อน [พระเจ้ากาวิโลรส] ยังทรงครองราชย์อยู่ ทั้งนี้เนื่องจากพระองค์ไม่มีพระโอรส จึงเป็นธรรมดาอยู่เองที่พระธิดากลายเป็นผู้มีอำนาจและยังได้รับการฝึกฝนให้เข้าใจถึงงานต่าง ๆ ของรัฐด้วย...โดยกำเนิดแล้ว พระนางมียศสูงกว่าพระสวามี...ฐานะของพระนางจึงจำเป็นต่อการคานอำนาจกับองค์อุปราช [บุญทวงศ์]..."<ref>เดเนียล แมคกิลวารี ดี.ดี (เขียน) จิตราภรณ์ ตันรัตนกุล (แปล). ''กึ่งศตวรรษในหมู่คนไทย และคนลาว''. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มติชน. 2544, หน้า 163-164</ref> เมื่อรัฐบาลสยามส่ง[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพิชิตปรีชากร]]ขึ้นเชียงใหม่ใน พ.ศ. 2426 เพื่อวางแผนจัดราชการและระเบียบการปกครองนครเชียงใหม่ร่วมกับเจ้าเทพไกรสร แต่เจ้าเทพไกรสรกลับล้มป่วยและถึงแก่อสัญกรรมเสียก่อน<ref name="วรชาติ"/>
เจ้าเทพไกรสรเป็นราชนารีที่มีความโดดเด่นในเรื่องความเข้มแข็ง ดังปรากฏว่าเมื่อครั้งที่เกิดกบฏพระยาปราบสงคราม ทรงไม่เห็นด้วยและแสดงความไม่พอพระทัย จึงสั่งให้จับพระยาปราบมาประหารชีวิตเสีย ทำให้พวกพระยาปราบเกรงกลัวและแตกหนีไป<ref name="แหลม"/> และอีกกรณีที่เจ้าเทพไกรสรได้บัญชาให้ประหารชีวิตพระญาติสาย "[[ณ ลำพูน]]" ที่กระทำการอุกอาจแทงช้างพระที่นั่งพระสวามีของพระองค์ด้วยความคะนอง<ref>[http://www.globalgroup.in.th/encyclopedia_lanna.html รายพระนาม นาม เหล่าพระประยูรญาติ และ เชื้อสายเจ้านายฝ่ายเหนือ ]</ref> และยังเคยติดตามพระเจ้าอินทวิชยานนท์เข้าเฝ้า[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]หลายครั้ง<ref name="มรดก"/>
|