ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ประวัติศาสตร์ไทย"

เมื่อสิ้นพุทธศตวรรษที่ 11 คนไท-ไตเริ่มย้ายลงจากหุบเขามาอยู่ที่ลุ่ม ทำให้เกิดรัฐเล็ก ๆ จำนวนมากที่แย่งชิงอาณาเขตกัน และเริ่มเข้ามาแทนที่สองจักรวรรดิใหญ่ คือ พุกามและพระนคร<ref name="Wyatt"/>{{rp|53}} นครรัฐของไทค่อย ๆ เป็นอิสระจาก[[จักรวรรดิเขมร]]ที่เสื่อมอำนาจลง กล่าวกันว่า [[พ่อขุนศรีอินทราทิตย์]] (ครองราชย์ 1792–1822) ทรงสถาปนาราชอาณาจักร[[สุโขทัย]]เมื่อปี 1781 นักประวัติศาสตร์ทราบลำดับเหตุการณ์ในช่วงแรกของอาณาจักรน้อยมาก แต่พอทราบว่าในรัชกาลพ่อขุนศรีอินทราทิตย์มีเหตุให้กรุงสุโขทัยรบกับ[[เมืองฉอด]] ซึ่งขุนรามทรงประกอบวีรกรรมชนช้างชนะข้าศึก<ref name="Wyatt"/>{{rp|74}} [[พ่อขุนรามคำแหงมหาราช|พ่อขุนรามคำแหง]] (ครองราชย์ 1822–1842) ทรงเป็นผู้นำชาวไทที่มีความโดดเด่นและทะเยอทะยาน ทรงขยายอาณาเขตโดยใช้การทหารและการทูตผสมกัน ทั้งนี้ อาณาเขตอันกว้างขวางของกรุงสุโขทัยนั้นไม่ได้เกิดจากการเดินทัพไปหักตีเอาเมืองต่าง ๆ แต่เป็นเขตอิทธิพลที่มีผู้นำเข้าสวามิภักดิ์ และเขตอิทธิพลของสุโขทัยทางใต้ก็เกิดจากนครศรีธรรมราชที่เข้าสวามิภักดิ์ด้วย<ref name="Wyatt"/>{{rp|78–79}} [[พญาลิไท]] (ครองราชย์ 1890-1911) ทรงสืบราชสมบัติต่อมา แต่หลายเมืองเอาใจออกห่างทันที การที่สุพรรณบุรีแยกตัวออกทำให้กั้นระหว่างกรุงสุโขทัยกับดินแดนสวามิภักดิ์ที่อยู่ใต้ลงไป และนำไปสู่ชุดเหตุการณ์ที่นำไปสู่ความเจริญของกรุงศรีอยุธยา<ref name="Wyatt"/>{{rp|86}}

 

 

== อาณาจักรอยุธยา ==