วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระยาอรรถการประสิทธิ์ (วิลเลียม แอลเฟรด คุณะดิลก)"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
Xiengyod~commonswiki (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 1,553 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Xiengyod~commonswiki (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 1,553 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล บุคคล
| name = พระยาอรรถการประสิทธิ์<br>(วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คุณะดิลก)
| image =
| alt =
บรรทัด 17:
| mother =
}}
'''พระยาอรรถการประสิทธิ์ (วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คุณะดิลก)''' ({{อังกฤษ|William Alfred Goone-Tilleke}}; 21 สิงหาคม 2403-7 มีนาคม 2460) เป็นขุนนาง [[นักกฎหมาย]] และนักธุรกิจชาวศรีลังกา สัญชาติไทย เขาเป็นผู้ก่อตั้งสำนักงานกฎหมาย[[ตีเลกี & กิบบินส์]] ดำรงตำแหน่งสำคัญทางราชการสยามเป็น[[สำนักงานอัยการสูงสุด (ประเทศไทย)|อธิบดีกรมอัยการ]]คนที่สองของประเทศสยาม และเป็นองคมนตรีใน[[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]<ref>{{cite web|url=http://newspapers.nl.sg/Digitised/Article/straitstimes19320116-1.2.71.aspx|title=Unknown|work=The Straits Times|date=16 January 1932|page=12|accessdate=24 August 2016}}</ref>
 
== ภูมิหลัง ==
พระยาอรรถการประสิทธิ์ (วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คุณะดิลก) ถือกำเนิดในครอบครัวของผู้ฐานะชาวสิงหล โดยเป็นบุตรชายของโมเสส คูเน-ติเลกี แห่ง[[กัณฏิ]] หัวหน้า[[มุดาลิยาร์]] (Chief Mudaliyar) และผู้พิพากษาสันติการจังหวัดกลางแห่ง[[ซีลอน]]<ref>{{Cite book |editor=Arnold Wright |title=Twentieth Century Impressions of Ceylon: Its History, People, Commerce, Industries and Resources |publisher=Lloyd's Greater Britain Publishing Co. |year=1907 |page=566}}</ref> เขาได้เข้าศึกษาที่วิทยาลัยเซนต์โทมัส (St Thomas' College) และที่[[มหาวิทยาลัยกัลกัตตา]] เมื่อได้รับการรับรองฐานะเนติบัณฑิตในซีลอนแล้ว ท่านจึงเริ่มรับว่าความที่กัณฎิ และได้รับเลือกตั้งให้เป็นสมาชิกสภาเทศบาลเมืองกัณฏิในปี พ.ศ. 2428 หลังจากนั้นก็ได้ปฏิบัติงานในหน้าที่ตุลาการของเทศบาลเมือง
 
== ชีวิตในสยาม ==
ในปี พ.ศ. 2433 วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คูเน-ติเลกี (เรียกโดยย่อว่า ติเลกี) ได้เดินทางมายังประเทศสยาม รับว่าความคดีต่างๆ ในประเทศสยามจนถึงปี พ.ศ. 2437 ท่านจึงได้รับการยอมรับร่วมกับหลวงดำรงธรรมสาร (มี ธรรมาชีวะ) นักกฎหมายชาวสยาม จากความสำเร็จในการว่าความให้แก่[[พระยอดเมืองขวาง (ขำ ยอดเพชร)]] เจ้าเมืองคำม่วน ซึ่งตกเป็นจำเลยในคดีสังหารนายทหารชาวฝรั่งเศสระหว่างเกิด[[วิกฤตการณ์ ร.ศ. 112]]<ref name="Loos-2006">{{Cite book |first=Tamara|last=Loos |title=Subject Siam: Family, Law, and Colonial Modernity in Thailand |publisher=Cornell University Press |year=2006}}</ref>{{RP|60}}<ref name="auto">{{Cite book |author=Henry Norman |title=The Peoples and Politics of the Far East |publisher=Charles Scribners Sons |year=1895 |page=481}}</ref> ท่ามกลางการเผชิญแรงกดดันจากลัทธิล่าอาณานิคมฝรั่งเศสและก่อนที่ศาลฝ่ายฝรั่งเศสจะเข้ามาจัดการคดีดังกล่าวที่สยาม ติเลกีได้ว่าความปกป้องพระยอดเมืองขวางจนสามารถพิสูจน์ความบริสุทธิ์ได้ คณะผู้พิพากษาทั้ง 7 คนจึงมีคำพิพากษาว่าพระยอดเมืองขวางไม่มีความผิดในคดีนี้<ref name="auto"/> ต่อมาในปี พ.ศ. 2440 ท่านจึงเข้ารับราชการใน[[สำนักงานอัยการสูงสุด (ประเทศไทย)|กรมอัยการ]]ของสยาม และในช่วงเวลาเดียวกันนั้น ติเลกีก็ได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาสยามผ่านการลงทุนในบริษัทรถราง บริษัทยางพารา และบริษัทอุตสาหกรรม ท่านยังเป็นเจ้าของบริษัทยางชื่อ Bagan Rubber Company ดำเนินการอยู่ใน[[รัฐกลันตัน]]<ref name="Loos-2006"/>{{RP|60}} ซึ่งเป็นหัวเมืองประเทศราชของสยามจนถึงปี พ.ศ. 2452
 
ในปี พ.ศ. 2445 ติเลกีได้ก่อตั้งสำนักงานกฎหมาย[[ตีเลกี & กิบบินส์]] เป็นบริษัทกฎหมายแห่งแรกของสยามและประเทศไทย และยังคงดำเนินกิจการจนถึงทุกวันนี้ โดยเป็นหุ้นส่วนร่วมกับราล์ฟ กิบบินส์ นักกฎหมายชาวอังกฤษซึ่งรับราชการเป็นที่ปรึกษาทางกฎหมายของ[[กระทรวงยุติธรรม (ประเทศไทย)|กระทรวงยุติธรรม]] (ภายหลังได้เป็นตุลาการศาลระหว่างประเทศในปี พ.ศ. 2459) เขายังได้ร่วมกับ จี.ดับเบิลยู. วอร์ด ก่อตั้งหนังสือพิมพ์ "[[สยามออบเซอร์เวอร์]]" หนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษฉบับแรกของประเทศสยาม นอกจากนี้ ติเลกียังได้รับความไว้วางพระทัยจาก[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ให้เป็นที่ปรึกษาทางกฎหมายชาวต่างประเทศอีกด้วย<ref>{{cite web|url=http://www.ebooksread.com/authors-eng/arnold-wright/twentieth-century-impressions-of-siam-its-history-people-commerce-industries-hci/page-18-twentieth-century-impressions-of-siam-its-history-people-commerce-industries-hci.shtml|title=Read the eBook Twentieth century impressions of Siam: its history, people, commerce, industries, and resources, with which is incorporated an abridged edition of Twentieth century impressions of British Malaya by Arnold Wright online for free (page 18 of 107)|first=Denis Larionov & Alexander|last=Zhulin|accessdate=24 August 2016}}</ref> และยังได้มีส่วนร่วมในการร่างกฎหมายลักษณะอาญา ร.ศ. 127 ซึ่งเป็น[[ประมวลกฎหมายอาญา]]ฉบับแรกของประเทศสยาม<ref>[http://www.museum.coj.go.th/malao/botbat.htm บทบาทของนักกฎหมายชาวต่างประเทศในยุคปฏิรูปกฎหมายและการศาลไทย] [The role of foreign lawyers in Thai legal and judiciary reforms], Court Museum of Thailand, retrieved 2 November 2018.</ref>
บรรทัด 36:
พระยาอรรถการประสิทธิ์ได้รับพระราชทานนามสกุลจาก[[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ว่า "คุณะดิลก" ([[อักษรโรมัน]]ใช้ "Guna Tilaka") เมื่อ พ.ศ. 2456 โดยแปลงนามสกุลจากภาษาสิงหลให้อยู่ในรูปอักษรไทย ทั้งนี้ มีหมายเหตุกำกับไว้ในทะเบียนนามสกุลพระราชทานว่า ''"เขาชื่อเช่นนี้มาแต่เดิมแล้วแต่ต้องการได้รับอนุมัติ จึ่งตกลงให้เขียนว่า"คุณะดิลก" เช่นนี้ เพื่อให้เป็นไทย เดิมเขียนว่า "คุณะติละกะ" (ตัวโรมัน "Guna Tilleke")"''<ref>[http://www.phyathaipalace.org/%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%99/nameC.html นามสกุลพระราชทาน อักษร ค - พระราชวังพญาไท]</ref> ทายาทของพระยาอรรถการประสิทธิ์และเครือญาติสกุลคูเน-ติเลกี ที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทย จึงได้ใช้นามสกุล "คุณะดิลก" สืบมาจนถึงปัจจุบัน
 
อนึ่ง เครือญาติของพระยาอรรถการประสิทธิ์ได้เข้ามารับราชการและทำงานในประเทศสยามหลายคน น้องชายของเขาที่ได้รับราชการในสยามได้แก่ พระยาสิงหฬสาคร (อาเธอร์ ฟรานซิสแฟรนซิส คุณะดิลก) รับราชการเป็นผู้ช่วยอธิบดี[[กรมเจ้าท่า]]ของสยาม และนายแพทย์ พระยาวิรัชเวชกิจ (โรเบิร์ต เอ็ดวิน คุณะดิลก) รับราชการเป็นศัลยแพทย์ประจำพระองค์และนายแพทย์ใหญ่[[วชิรพยาบาล]] ทั้งสองคนนี้ได้แปลงสัญชาติมาเป็นสัญชาติสยามเช่นเดียวกับพระยาอรรถการประสิทธิ์ หลานของเขาคนหนึ่ง ชื่อ R.F.G. Tilleke ได้ทำงานเป็นบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์ ''[[Bangkok Times]]''{{Citation needed|date=November 2018}}
 
== ยศและบรรดาศักดิ์ ==
บรรทัด 66:
 
{{อายุขัย|2403|2460}}
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นพระยา|อรรถการประสิทธิ์ (วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คุณะดิลก)]]
[[หมวดหมู่:ชาวสิงหล]]
[[หมวดหมู่:ชาวศรีลังกา]]
[[หมวดหมู่:องคมนตรีในรัชกาลที่ 6|อรรถการประสิทธิ์ (วิลเลียม อัลเฟรดแอลเฟรด คุณะดิลก)]]
[[หมวดหมู่:สกุลคุณะดิลก]]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/พระยาอรรถการประสิทธิ์_(วิลเลียม_แอลเฟรด_คุณะดิลก)"